Партал:Астраномія

Навічкам · Супольнасць · Парталы · Узнагароды · Праекты · Запыты · Ацэньванне Архітэктура · Астраномія · Беларусь · Біяграфіі · Біялогія · Гродна · Крыжовыя паходы · ЛГБТ · Мінск · Сербія · Снукер · Старажытная Грэцыя · Старажытны Рым · Філатэлія · Футбол

Астраномія

Вітаем Вас на партале Беларускай Вікіпедыі, прысвечаным Астраноміі. Астраномія — навука аб фізічнай будове, руху, паходжанні і развіцці нябесных целаў, іх сістэм і Сусвету як цэлага.

Аб’екты астраноміі вельмі разнастайныя, і спіс іх няспынна расце. Традыцыйнымі аб’ектамі з’яўляюцца Сонца, зоркі, планеты і іх спадарожнікі, метэорныя целы, туманнасці, зорныя скопішчы, зорныя сістэмы і Сусвет наогул. З рухам навукі наперад з’явіліся новыя аб’екты — пульсары, квазары, касмічныя прамяні, мікрахвалевае фонавае (рэліктавае) выпрамяненне, тэарэтычна прадказаныя чорныя дзіркі і гравітацыйныя хвалі.

На гэтым партале Вы зможаце даведацца больш пра гэтую навуку і тое, што з ёй звязана.

Выдатны артыкул

Юпітэр

Юпітэр — самая вялікая планета ў Сонечнай сістэме, газавы гігант, 5-я планета паводле адлегласці ад Сонца. Планета была вядомая людзям з глыбокай старажытнасці, што знайшло сваё адлюстраванне ў міфалогіі і рэлігійных вераваннях розных культур: месапатамскай, вавілонскай, грэчаскай і іншых. Сучасная назва Юпітэра паходзіць ад імя старажытнарымскага вярхоўнага бога-грамавержца.

Шэраг атмасферных з’яў на Юпітэры: штормы, маланкі, палярныя ззянні, — маюць маштабы, якія на парадкі пераўзыходзяць зямныя. Характэрным утварэннем у атмасферы з’яўляецца Вялікая чырвоная пляма — гіганцкі шторм, вядомы з XVII стагоддзя. Юпітэр мае, па меншай меры, 67 спадарожнікаў, самыя вялікія з якіх — Іо, Еўропа, Ганімед і Каліста — былі адкрыты Галілеа Галілеем ў 1610 годзе. (далей…)

Выдатны спіс

Сонечнае зацьменне 3 мая 1715 года

Сонечныя зацьменні XVIII стагоддзя

Выбраная выява

Выкід плазмы з сонечнай кароны, 2012 год.

Хочаце дапамагчы?

• Артыкулы, якія трэба напісаць: Чырвоныя спасылкі; Планеталогія  · Пазаземныя нябёсы  · Планетная наменклатура  · Адкрыццё Нептуна  · Класічны аб'ект пояса Койпера  · Радыяцыйны пояс  · Устойлівасць Сонечнай сістэмы  · Нябеснае свяціла  · Планета Х  · Касмічная геадэзія  · Касмічныя здымкі  · Прыліўныя сілы  · Планетная геалогія  · Гісторыя даследавання Сонечнай сістэмы  · Каланізацыя знешніх аб'ектаў Сонечнай сістэмы
• Артыкулы, якія трэба дапоўніць: Сонца  · Месяц  · Зямля  · Планета  · Юпітэр  · Марс  · Чорная дзірка  · Меркурый  · Венера, планета  · Сатурн  · Уран  · Нептун  · Плутон  · Эрыс  · Седна  · Праходжанне Венеры па дыску Сонца

---

Добры артыкул

Камета Хейла — Бопа

Камета Хейла — Бопа (C/1995 O1) — доўгаперыядычная камета, якая стала, магчыма, самай «назіранай» у XX стагоддзі і адной з самых яркіх за некалькі дзесяцігоддзяў. Была бачная няўзброеным вокам рэкордны тэрмін — 18 месяцаў.

Камета была адкрыта 23 ліпеня 1995 года на вельмі вялікай адлегласці ад Сонца (каля 7,2 а. а.). Гэта дазваляла меркаваць, што яна будзе даволі яркай пры падлёце да Зямлі. І хоць яркасць камет цяжка прадказаць з якой-небудзь ступенню дакладнасці, гэтая камета апраўдала і перасягнула чаканні, калі прайшла перыгелій 1 красавіка 1997 года (далей…).

Ці ведаеце, што...

• Астранамічная абсерваторыя, заснаваная ў Віленскай акадэміі ў 1753 годзе, стала чацвёртай па ліку ў Еўропе.
• У амерыканскім Карбандэйле можна было назіраць два поўных сонечных зацьменні з інтэрвалам у сем гадоў.
• У 2024 годзе паведамлена аб адкрыцці двух спадарожнікаў Нептуна і аднаго спадарожніка Урана.
• Найбольш распаўсюджаным тыпам зорных сістэм з’яўляюцца дыскавыя галактыкі.
• Упершыню паспяховую пасадку на Марс здзейсніў амерыканскі касмічны апарат «Вікінг-1».

Навігацыя

Сонечная сістэма:

• Планеты: Меркурый  · Венера  · Зямля  · Марс  · Юпітэр  · Сатурн  · Уран  · Нептун

• Малыя планеты: Плутон  · Цэрэра  · Эрыс
• Іншыя: Пояс Койпера

Астранамічныя аб'екты і тэорыі:

• Сусвет  · Галактыка  · Зорка  · Планета  · Камета (C/1996 B2 (Хякутакэ))  · Астэроід  · Сузор’е  · Чорная дзірка
• Вялікі выбух
• Віды зорак: Белы карлік  · Зоркі-гіганты  · Нейтронная зорка  · Падвойная зорка

Астрафізіка:

• Абсалютная зорная велічыня  · Законы Кеплера  · Зорная велічыня  · Модуль адлегласці  · Паралакс  · Парсек  · Светлавы год  · Свяцільнасць  · Фотаметрыя  · Эфект Зеемана  · Эфект Штарка

Постаці:

• Пачаткоўцы:Галілеа Галілей  · Мікалай Капернік  · Іаган Кеплер
• Даследчыкі: Эдвін Хабл
• Канструктары: Сяргей Каралёў
• Касманаўты і астранаўты: Юрый Гагарын  · Нэйл Армстранг  · Джон Янг  · Майкл Колінз  · Алан Шэпард  · Эдвін Олдрын  · Чарлз Піт Конрад  · Валянціна Церашкова  · Герман Цітоў  · Аляксей Лявонаў  · Уладзімір Камароў

Тэлескопы:

• Тэлескоп Хабл

Арганізацыі і ўстановы:

• Міжнародны астранамічны саюз  · НАСА

Раздзелы астраноміі:

• Астраметрыя  · Астрафізіка  · Галактычная астраномія  · Зорная астраномія  · Касмагонія  · Касмалогія  · Нябесная механіка  · Практычная астраномія  · Сферычная астраномія  · Тэарэтычная астраномія

Касмічныя праграмы:

• Саюз  · Апалон  · Меркурый  · Марынер  · Венера  · Вікінг  · Джэміні  · Месяц  · Піянер  · Эксплорэр  · Спэйс шатл  · Усход

Касмічныя апараты::

• Чэленджэр  · Атлантыс  · Буран  · Апалон-11  · Апалон-13  · Усход-1

Літаратура::

• Атлас зорнага неба  · Уранаметрыя