Царква Параскевы Пятніцы (Чарнаўчыцы)
Царква Параскевы Пятніцы — праваслаўная царква ў в. Чарнаўчыцы Брэсцкага раёна Брэсцкай вобласці. Адзін з нешматлікіх захаваных да нашага часу аўтэнтычных чатырох-зрубных крыжовых храмаў, раней даволі распаўсюджаных на тэрыторыі Беларусі[1], помнік народнага дойлідства 18 стагоддзя.
Славутасць | |
Царква Параскевы Пятніцы | |
---|---|
| |
52°13′11″ пн. ш. 23°44′25″ у. д.HGЯO | |
Краіна | Беларусь |
Вёска | Чарнаўчыцы |
Канфесія | Беларуская праваслаўная царква |
Епархія | Брэсцкая і Кобрынская |
Архітэктурны стыль | Заходнепалеская школа дойлідства |
Дата пабудовы | 1733 год |
Дата скасавання | 1986 |
Статус | дзейнічае |
Матэрыял | драўніна |
Медыяфайлы на Вікісховішчы |
Гісторыя
правіцьПабудавана ў 1733 годзе з дрэва, перабудоўвалася ў 1860-я гады. Абнесена бутавай агароджай з арачнай 2-яруснай брамай-званіцай. Пацярпела ад пажару ў 1987 годзе (страчаны купал-баня, дах, іканастас 1830-х гадоў). Замест купала збудаваны высокі спічасты шацёр, які не адпавядае брутальным барочным масам самога храма[1].
Архітэктура
правіцьПомнік народнага дойлідства з рысамі стылю барока. Крыжовы ў плане зруб некалькі выцягнуты ўздоўж падоўжнай восі за кошт 5-граннай апсіды з бакавымі нізкімі рызніцамі і невялікага прытвора пад 2-схільным дахам. Малітоўная зала атрымала рзвіццё ў шырыню са стварэннем невялікага трансепта, адзначанага знадворку шчытамі. Сяродкрыжжа 2-схільных дахаў увянчана фігурным шмат'ярусным купалам (яго паходжанне больш позняе, бо візіта 2-й палавіны 18 ст. адзначае ў завяршэнні храма просты крыж). Вертыкальную накіраванасць будынка падкрэсліваюць таксама шалёўка, брусы-сцяжкі, вуглавыя руставаныя лапаткі, здвоеныя прамавугольныя аконныя праёмы. Фігурнай шалёўкай апрацаваны 3-вугольны франтон галоўнага фасада.
Інтэр'ер
правіцьУ перакрытыю плоскай столлю малітоўную залу адкрываюцца хоры, размешчаныя над бабінцам. Апсіда вылучана драўляным разным іканастасам 1987 года. Абраз «Цуд Георгія аб змеі» (1729).
Зноскі
Літаратура
правіць- Кулагін А. М. Праваслаўныя храмы на Беларусі : энцыклапедычны даведнік / А. М. Кулагін. — Мн.: БелЭн, 2001. — 328 с.: іл.
- Праваслаўныя храмы Беларусі : энцыклапедычны даведнік / А. М. Кулагін; [рэдакцыйны савет: Г. П. Пашкоў, Л. В. Календа]. — Мінск: Беларуская Энцыклапедыя, 2007. — 653 с. 2000 экз. ISBN 978-985-11-0389-4
- НГАБ у г. Гродна, ф. 1, воп. 19, спр.1004, арк. 9 — 29.
Спасылкі
правіць- На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Царква Параскевы Пятніцы (Чарнаўчыцы)
- http://hram.by/churches/view/183/
- Царква Параскевы Пятніцы (Чарнаўчыцы) на сайце «Архіварта»