Чалябінск (руск.: Челябинск) — горад (з 1787) у Расіі, адміністрацыйны цэнтр Чалябінскай вобласці. Насельніцтва 1 177 тыс. чалавек (2024). Заснаваны ў 1736 годзе.

Горад
Чалябінск
руск.: Челябинск
Герб Сцяг[d]
Герб Сцяг[d]
Краіна
Рэгіён
Каардынаты
Кіраўнік
Заснаваны
1736
Першая згадка
Горад з
Плошча
530 км²
Вышыня цэнтра
220 м
Насельніцтва
1 млн. 177 тыс. чалавек (2024)
Часавы пояс
Тэлефонны код
351
Паштовыя індэксы
454000—454999
Аўтамабільны код
74, 174
Афіцыйны сайт
cheladmin.ru (руск.)(англ.)(ням.)
Чалябінск на карце Расіі ±
Чалябінск (Расія)
Чалябінск
Чалябінск (Чалябінская вобласць)
Чалябінск

Чалябінск размешчаны на ўсходнім схіле Уральскіх гор, за 201 км на поўдзень ад Екацярынбурга. Вышыня над узроўнем мора — каля 200—250 м. Геалагічнае размяшчэнне — заходняя частка — Урал (граніты), усходняя частка — Заходняя Сібір (асадкавыя пароды). Горад знаходзіцца на рацэ Міяс, тэрыторыю горада абмываюць Шаршнеўскае вадасховішча і тры возеры: Смоліна, Сінеглазава, Першае. Рэльеф горада слаба ўзгорысты на захадзе з паступовым паніжэннем да ўсходу і «разразаецца» далінай р. Міас і латочынамі з азёрамі і балотамі. Берагі Міаса пакрытыя месцамі лесам і хмызняком. Клімат — кантынентальны.

Буйны транспартны вузел (чыгунка і шашэйныя дарогі; Транссібірская магістраль). Аэрапорт «Баландзіна». Буйны цэнтр металургіі, машынабудавання і металаапрацоўкі, лёгкай і харчовай прамысловасці.

Гісторыя

правіць

Заснаваны ў 1736 годзе як руская крэпасць на месцы башкірскага пасёлка Сяляба (Чаляба). З 1743 года Чалябінск — горад, цэнтр Ісецкай правінцыі. У пачатку 1774 года яго займалі атрады Е. І. Пугачова. З 1781 года Чалябінск — павятовы горад Екацярынбургскай правінцыі (Пермскага, затым Уфімскага намесніцтва), з 1796 года — Арэнбургскай губерні. У 90-я гады 19 стагоддзя з будаўніцтвам Вялікай Сібірскай магістралі і чыгункі на Екацярынбург стаў буйным транспартным і гандлёвым (вываз хлеба з Заходняй Сібіры) цэнтрам, у якім хутка развівалася прамысловасць.

У 1933 годзе пабудаваны Чалябінскі трактарны завод (ЧТЗ). З 1934 года Чалябінск — абласны цэнтр. У перыяд Вялікай Айчыннай вайны ў Чалябінск было эвакуіравана каля 60 прамысловых прадпрыемстваў СССР.

Вядомыя ўраджэнцы і жыхары

правіць

Спасылкі

правіць
  1. а б https://www.rbc.ru/rbcfreenews/5dd3d55f9a7947f971a9a6a5