Чына льналістая, чына горная[3] (Lathyrus linifolius ці Lathyrus montanus) — від раслін сямейства бабовыя (Fabaceae).

Чына льналістая
Навуковая класіфікацыя
Міжнародная навуковая назва

Lathyrus linifolius (Reichard) Bassler

Сінонімы
Lathyrus montanus Bernh.

Сістэматыка
на Віківідах

Выявы
на Вікісховішчы
ITIS  820665
NCBI  313096
EOL  703173
GRIN  t:314543
IPNI  501868-1
TPL  ild-7763

Апісанне правіць

 
Батанічная ілюстрацыя Якаба Штурма з кнігі «Deutschlands Flora in Abbildungen», 1796

Шматгадовая зялёная травяністая расліна з доўгім патоўшчаным у вузлах карэнішчам і прамым вузкакрылатым сцяблом вышынёй 15-85 см. Лісце парна-перыстаскладанае з паўстрэлападобнымі прыліснікамі і 2-4 парамі прадаўгавата-эліпсападобных лісточкаў. Кветкі ружова-лілова-чырвоныя ў кароткіх верхавінкавых гронках. Чашачка званочкападобная з няроўнымі зубцамі. Флаг венчыка з сеткай цёмных жылак, падоўжна-авальны, адгіб яго з выемкай на верхавінцы. Плод — падоўжна-лінейны завостраны на канцы (спелы — чорны) струк. Насенне шарападобнае, гладкае, чырванавата-бурае.

Пашырэнне правіць

Атлантычна-еўрапейскі лясны рэліктавы від, знаходзіцца ў Беларусі ў асобных лакалітэтах і астраўных месцах росту за ўсходняй мяжой арэала. Месцы росту: хваёвыя (пераважна сасновыя) лясы, хмызнякі, лясныя паляны і ўзлескі. Расце невялікімі групамі і адзіночнымі экземплярамі.

Біялогія і экалогія правіць

Расліна геафіт. Цвіце ў чэрвені, пладаносіць у ліпені. Размнажэнне насеннае і вегетатыўнае.

Выкарыстанне правіць

Каштоўная кармавая і дэкаратыўная расліна.

Ахова правіць

Від занесены ў Чырвоную кнігу Беларусі. Абараняецца таксама ў Латвіі.

Зноскі

  1. Ужываецца таксама назва Пакрытанасенныя.
  2. Пра ўмоўнасць аднясення апісанай у гэтым артыкуле групы раслін да класа двухдольных гл. артыкул «Двухдольныя».
  3. Киселевский А. И. Латино-русско-белорусский ботанический словарь. — Мн.: «Наука и техника», 1967. — С. 72. — 160 с. — 2 350 экз. — у крыніцы пад назвай Lathyrus montanus Bernh.

Літаратура правіць

  Гэты від занесены ў Чырвоную кнігу Беларусі і ахоўваецца законам.
IV катэгорыя (NT) 
  • Чырвоная кніга Рэспублікі Беларусь: Рэдкія і тыя, што знаходзяцца пад пагрозай знікнення віды жывёл і раслін. — Мн.: БелЭн, 1993. ISBN 5-85700-095-5
  • Stevens P.F.: Angiosperm Phylogeny Website/Fabaceae (ang.). 2001.
  • Germplasm Resources Information Network (GRIN). Архівавана 8 мая 2009.
  • Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.