Чэслаў Гервель

Чэслаў Гервель (польск.: Czesław Gerwel; 18 ліпеня 1909, Баранавічы — 12 верасня 1974, Познань) — польскі вучоны, удзельнік Варшаўскага Паўстання (псеўданім Orłoś), фатограф.

Чэслаў Гервель
Дата нараджэння	18 ліпеня 1909(1909-07-18)
Месца нараджэння	Баранавічы, Навагрудскі павет, Мінская губерня, Расійская імперыя
Дата смерці	12 верасня 1974(1974-09-12) (65 гадоў)
Месца смерці	Познань, Пазнаньскае ваяводства, Польская Народная Рэспубліка
Грамадзянства	Польшча
Род дзейнасці	фатограф, біёлаг
Альма-матар	Універсітэт імя Адама Міцкевіча
Член у	Polish Parasitological Society[d]

Біяграфія

Нарадзіўся 18 ліпеня 1909 года ў Баранавічы.

Закончыў гімназію імя Рамуальда Траўгута ў Брэст.

Навуковую работу ў галіне эмбрыялогіі пачаў у 1934 г як асыстэнт пад кіраўніцтвам прафесара А. Якубоўскага на кафедры параўнальнай анатоміі і біялогіі Познаньскага Універсітэта.

У 1939 годзе скончыў матэматычна-прыродазнаўчы факультэт Познаньскага Універсітэта.

У траўні 1940 года разам з жонкай быў дэпартаваны на прымусовыя работы ў Мартэншаген (Martenshagen) на Памор’і.

Вызвалены ў снежні 1940 года, перасяліўся з сям’ёй у Варшава.

З 1941 года працаваў у Дзяржаўным інстытуце гігіены. У той жа год уступіў у Армія Краёва. Меў званне падпаручыка і падпольнае імя «Орлос» (польск. «Orłoś»).

У канспірацыі ўдзельнічаў у вырабе вакцыны супраць тыфу для партызанскіх частак і варшаўскага гетта.

У 1942—1944 гадах вывучаў медыцыну ў тайным Універсітэце Заходніх Земляў у Варшава.

У Паўстанні, у Згрупаванні «Chrobry II» у Варшаве, кіраваў бактэрыялагічна-эпідэміялагічнай лабараторыяй і аптэкай у палявым шпіталі на вул. Супольнай, 27. Пасля капітуляцыі Паўстання дэпартаваны ў Stalag IVB у Цайтхайне (Zeithain), дзе ўдзельнічаў у стварэнні і кіраванні Польскім ваенным шпіталем як малодшы ардынатар.

Пасля вызвалення з лагера вучыўся ў Цэнтры Вышэйшых Польскіх Навук у Бруселі.

У 1946 годзе вярнуўся ў Польшчу і пасяліўся ў Познані. Працягнуў навуковую работу ў Познаньскім Універсітэце спачатку як асістэнт, пазней — як старэйшы асістэнт і ад’юнкт.

У 1950 годзе атрымаў доктарскую ступень матэматычна-прыродазнаўчых навук, стаў кіраўніком кафедры заалогіі і паразіталогіі на фармацэўтычным факультэце, а пасля яе аб’яднання з кафедрай агульнай біялогіі — кіраўніком лекарскага факультэта Медыцынскай акадэміі.

У 1956 г па ініцыятыве Ч. Гервеля пры міністры аховы здароўя ПНР была створана Камісія медыцынскай паразіталогіі. Спачатку ён выконваў абавязкі навуковага сакратара, а з 1961 — старшыні.

У 1957 годзе праходзіў навучанне на курсах паразіталогіі і трапічных хвароб у Інстытуце Бернхард-Нохт у Гамбургу.

Па яго ініцыятыве ў 1961 годзе была створана першая ў Польшы клініка паразітарных хвароб у Медыцынскай акадэміі ў Познані.

У 1963 годзе прафесар Ч. Гервель стаў кіраўніком польска-амерыканскай навуковай праграмы па даследванні трыхінелёзу. У гэтай праграме ўдзельнічала 10 навуковых устаноў і клінік Познані, Варшавы, Кракава, Беластока і вялікая колькасць ветерынарных станцый з усёй Польшы. План даследванняў уключаў каля 40 тэм у сферы біялогіі, эпідэміялогіі, імуналогіі, патагенеза, клінікі і тэрапіі трыхінелёзу.

У 1960-х гг. быў экспертам Сусветнай арганізацыі аховы здароўя ў сферы паразіталогіі. Быў членам Asocciacion International de Hidatodologia, American Veterinary Epidemiological Society, Polskiego Towarzystwa Parazytologicznego.

Аўтар многіх публікацый па паразіталогіі.

Падчас Варшаўскага паўстання (жнівень-верасень 1944 года) і знаходжання ў Шталагу IVB у Цайтхайне Чэслав Гервель выканаў 216 фотаздымкаў фотаапаратам Leica, які атрымаў ад свайго брата, лекара Тадэвуша Гервеля. Негатывы ён змог вывезці з Варшавы і схаваць падчас ператрусаў у Шталагу. На фатаграфіях ён зафіксаваў паўстанніцкае жыццё, якое кіпела вакол барыкады на скрыжаванні вуліц Вялікай і Сеннай, суседніх вуліц і будынкаў, дзейнасць шпіталя на вуліцы Супольнай, 27 у Варшаве, паўстанцаў, санітарак і цывільнае насельніцтва.

Фотакалекцыя Ч. Гервеля захоўваецца ў Музей Варшаўскага Паўстання.