Ян Лебенштэйн (польск.: Jan Lebenstein; 5 студзеня 1930, Брэст — 28 мая 1999, Кракаў) — польскі мастак.

Ян Лебенштэйн
Дата нараджэння 5 студзеня 1930(1930-01-05)[1][2][…]
Месца нараджэння
Дата смерці 28 мая 1999(1999-05-28)[3][1][…] (69 гадоў)
Месца смерці
Месца пахавання
Грамадзянства
Род дзейнасці мастак, рысавальнік, графік
Узнагароды
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біяграфія правіць

 
Ян Лебенштэйн. Вітраж на тэмы Апакаліпсісу ў Парыжскай капліцы палатынаў.

Скончыў Акадэмію выяўленчага мастацтва ў Варшаве (1948—1954). У 1955 годзе браў удзел у калектыўнай антываеннай выставе. З 1956 года быў звязаны з незалежным Тэатрам на Тарчынскай, створаным паэтам, драматургам і акцёрам Міронам Бялашэўскім, тут адбылася яго першая персанальная выстава.

У 1959 годзе атрымаў Галоўную прэмію на Першым маладзёжным біенале ў Парыжы. Перасяліўся ў Францыю. Браў удзел у Дакуменце-II у Каселі (1959). Мастаком зацікавіліся музеі і галерысты. У 1964 годзе выстава Лебенштэйна адкрылася ў Музеі Пікаса (Анціб) і інш. Быў звязаны з парыжскім часопісам «Культура» і колам Ежы Гедройца. У 1971 годзе атрымаў французскае грамадзянства. У 1977 годзе адбылася экспазіцыя яго работ на радзіме.

 
Магіла Лебенштэйна на варшаўскіх могілках Старыя Павонзкі.

У 1992 годзе, пасля працяглага перапынку, арганізавана вялікая рэтраспектыўная выстава мастака ў Варшаве.

Творчасць правіць

Мастак гратэскавай візіянерскай манеры, якая перапрацоўвала спадчыну маньерызму і збольшага блізкая да сюррэалізму. Ілюстраваў кнігі М. Семп-Шажынскага, Юзафа Бакі, Джорджа Оруэла, Г. Херлінга-Грудзінскага, Аляксандра Вата, С. Баранчака, Кнігу Іова, Евангелле ад Марка і Апакаліпсіс у перакладах Чэслава Мілаша.

Прызнанне правіць

У 1998 годзе атрымаў з рук прэзідэнта А. Кваснеўскага Вялікі крыж Ордэна Адраджэння Польшчы. Пра мастака зняты дакументальны фільм Jan Lebenstein — Dziennik samotnika (2000)[5].

Зноскі

  1. а б Jan Lebenstein // Brockhaus Enzyklopädie
  2. Jan Lebenstein // Benezit Dictionary of ArtistsOUP, 2006. — ISBN 978-0-19-977378-7
  3. Jan Lebenstein // RKDartists Праверана 9 кастрычніка 2017.
  4. Museum of Modern Art online collection Праверана 4 снежня 2019.
  5. Jan Lebenstein — Dziennik samotnika (польск.)

Літаратура правіць

  • Wojciechowski A. Jan Lebenstein. Warszawa: Wydawnictwo Artystyczno-Graficzne, 1959;
  • Cassou J. Jan Lebenstein. New York: Galerie Chalette, 1962;
  • Jan Lebenstein. Bruxelles: Palais des beaux-arts, 1964;
  • Jeleński K. A. Jan Lebenstein peintre des mythes de la nature humaine. Pollenza; Macerata: La Nuova Foglio, 1980;
  • Jan Lebenstein: etapes, tableaux choisis sur toile et sur паперу des années 1956—1993. Paris: Université Marie Curie-Skłodowska de Lublin, 1998;
  • Pomian K. W kręgu Giedroycia. Warszawa: Czytelnik, 2000;
  • Jan Lebenstein. Warszawa: Wydawn. Hotel Sztuki, 2004;
  • Jan Lebenstein i krytyka: eseje, recenzje, wspomnienia/ Andrzej Wat a.o. Warszawa: Hotel Sztuki, 2004;
  • Jan Lebenstein — Demony. Warszawa: Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza, 2005;
  • Sauré W. Jan Lebenstein (1930—1999): manieristische und phantastische Malerei. Berlin: Pro Business, 2006;
  • Jurkowska-Brzoska E. «Świat jest piekłem»: groteskowy świat w twórczości Jana Lebensteina. Warszawa: Wydawn. «DiG», 2007;

Спасылкі правіць