Клапагон еўрапейскі

(Пасля перасылкі з Actaea europaea)

Клапаго́н еўрапейскі[3] (Actaea europaea) — від кветкавых травяністых раслін роду Варанец (Actaea) сямейства Казяльцовыя (Ranunculaceae).

Клапагон еўрапейскі
Навуковая класіфікацыя
Міжнародная навуковая назва

Actaea europaea (Schipcz.) J.Compton

Сінонімы
Cimicifuga europaea Schipcz.

Сістэматыка
на Віківідах

Выявы
на Вікісховішчы
NCBI  64031
EOL  5528726
IPNI  1002888-1
TPL  kew-2620536

Батанічнае апісанне правіць

Расліна можа дасягаць у вышыню 1,5 метра. Сцябло (адно або некалькі[4]) прамастаячае, жорсткае, разгалінаванае, пакрытае лісцем. Падземная частка заканчваецца карэнішчам. Лісце буйное, даўжынёй да 40[4] см, перыстае, яйкападобнае, з зубчастым краем, з ніжняга боку рэдка апушанае. Ніжняе лісце на доўгіх, пашыраных унізе чаранках, верхняе — амаль сядзячае[4].

 
Кветкі
  Гэты від занесены ў Чырвоную кнігу Беларусі і ахоўваецца законам.
 I катэгорыя (CR) 

Кветкі зеленаватыя, сабраныя ў разгалінаваныя суквецці. Калякветнік складаецца з 4—5 рана ападаючых белаватых пялёсткаў[4]. Плод лістоўка  (руск.) з кручкаватым носікам. Насенне пакрыта бурымі лускавінкамі.

Арэал і экалогія правіць

Па паходжанні сярэднееўрапейскі лесастэпавы від. Пашырэнне: Сярэдняя Еўропа і заходнія раёны Усходняй Еўропы. На тэрыторыі Беларусі гэты рэліктавы від знаходзіцца за паўночна-ўсходняй мяжой арэала[5].

Асаблівасці біялогіі правіць

Цвіце ў ліпені—жніўні. Размнажаецца насеннем і вегетатыўна[4].

Ахова правіць

Пад дзяржаўную ахову на тэрыторыі Беларусі ўпершыню ўзяты ў 1964 г. Занесены ў Чырвоную кнігу Беларусі 1-га і 2-га выданняў (1981, 1993). Ахоўваецца ў Польшчы[5].

Зноскі

  1. Ужываецца таксама назва Пакрытанасенныя.
  2. Пра ўмоўнасць аднясення апісанай у гэтым артыкуле групы раслін да класа двухдольных гл. артыкул «Двухдольныя».
  3. Киселевский А. И. Латино-русско-белорусский ботанический словарь. — Мн.: «Наука и техника», 1967. — С. 8. — 160 с. — 2 350 экз.
  4. а б в г д Дорофеев А. М., Сюборова С. Ф. Они не должы исчезнуть: Книга для учащихся — Мн.: Народная асвета, 1987. — 200 с.: ил. — 89 000 экз. — С. 139. (руск.)
  5. а б КЛОПОГОН ЕВРОПЕЙСКИЙ Архівавана 5 снежня 2014. (руск.)

Літаратура правіць

  • Дорофеев А. М., Сюборова С. Ф. Они не должы исчезнуть: Книга для учащихся — Мн.: Народная асвета, 1987. — 200 с.: ил. — 89 000 экз. — С. 139. (руск.)

Спасылкі правіць