Адамантан
Адамантан — хімічнае злучэнне, насычаны трыцыклічны мастковы вуглевадарод з формулай C10H16. Малекула адамантана складаецца з трох цыклагексанавых фрагментаў, якія знаходзяцца ў канфармацыі «крэсла». Прасторавае размяшчэнне атамаў вугляроду ў малекуле адамантана паўтарае размяшчэнне атамаў у крышталічнай рашотцы алмаза. Гэтым фактам тлумачыцца паходжанне назвы злучэння (стар.-грэч.: ἀδάμας — літар. «несакрушальны», таксама старажытнагрэцкая назва алмаза). Унікальнасць малекулы адамантана заключаецца ў тым, што яна з’яўляецца жорсткай і практычна свабоднай ад напружанняў адначасова. Адкрыццё адамантана і вывучэнне яго ўласцівасцяў паслужыла імпульсам да развіцця аднаго з напрамкаў сучаснай арганічнай хіміі — хіміі арганічных поліэдранаў. Вытворныя адамантана знайшлі практычнае прымяненне ў якасці лекавых прэпаратаў, якія маюць розную біялагічную актыўнасць. На аснове адамантана распрацаваны палімерныя матэрыялы і кампазіцыі з палепшанымі эксплуатацыйнымі ўласцівасцямі, тэрмастабільныя змазачныя матэрыялы.
Літаратура
правіць- Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 1: А — Аршын / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1996. — Т. 1. — 552 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0036-6 (т. 1).