Анатоль Сямёнавіч Фядосік
Анатоль Сямёнавіч Фядосік (7 лютага 1926, вёска Кашэвічы Палескай вобласці, цяпер Петрыкаўскі раён Гомельскай вобласці — 2005, Мінск) — беларускі фалькларыст. Заслужаны дзеяч навукі Беларусі (1990). Доктар філалагічных навук (1974), прафесар (1981).
Анатоль Сямёнавіч Фядосік | |
---|---|
Дата нараджэння | 7 лютага 1926 |
Месца нараджэння | |
Дата смерці | 2005[1] |
Месца смерці | |
Грамадзянства | |
Дзеці | Віктар Анатолевіч Фядосік |
Род дзейнасці | фалькларыст |
Месца працы | |
Альма-матар | |
Прэміі |
Біяграфічныя звесткі
правіцьВучыўся ў Кашэвіцкай сярэдняй школе. У 15 гадоў быў залічаны байцом-разведчыкам 125-й Капаткевіцкай партызанскай брыгады Палескага злучэння. Пасля ваяваў на 3-м Беларускім фронце камандзірам аддзялення разведкі, быў накіраваны на вучобу ў Арлоўскае танкавае вучылішча, адкуль праз год дэмабілізаваны. Працаваў настаўнікам, завучам Кашэвіцкай сямігодкі Капаткевіцкага раёна (1946—1949), дырэктарам сярэдняй школы ў в. Сінкевічы Лунінецкага раёна (1949—1955) і Мікашэвічах (1955—1958). У 1953 годзе А. С. Фядосік заканчвае завочна філалагічны факультэт БДУ і ў 1958 годзе паступае ў аспірантуру інстытута мастацтвазнаўства, этнаграфіі і фальклору.
З 1961 у Інстытуце мастацтвазнаўства, этнаграфіі і фальклору НАН Беларусі, з 1962 вучоны сакратар, з 1967 загадчык сектара, адначасова з 1969 намеснік дырэктара.
Навуковая дзейнасць
правіцьДаследуе фальклорныя сатырычныя жанры, сямейна-абрадавую паэзію, літаратурна-фалькорныя сувязі, народную творчасць перыяду Вялікай Айчыннай вайны, гісторыю фалькларыстыкі, узаемасувязі славянскага фальклору. Адзін з аўтараў кніг «А. К. Сержпутоўскі» (1966, з В. Бандарчыкам), «Каляндарна-песенныя, абрадавыя і гульнявыя традыцыі славян у мінулым і сучасным» (1988, з З. Мажэйка), «Беларускі абрадавы фальклор у агульнаславянскім кантэксце» (1998), «Сямейна-абрадавая паэзія. Народны тэатр» (2001), «Народная проза» (2002, з К. Кабашнікавым і А. Цітаўцом), вучэбных дапаможнікаў і падручнікаў для ВНУ. Складальнік тамоў «Сацыяльна-бытавыя казкі» (1976), «Жарты, анекдоты, гумарэскі» (1984) з серыі «Беларуская народная творчасць» (галоўны рэдактар зводу). Член камісіі славянскага фальклору пры Міжнародным камтэце славістаў.
Узнагароды
правіцьДзяржаўная прэмія Беларусі (1986). У 1990 па ініцыятыве Прэзідыума АН Беларусі ўрад краіны прысвоіў вучонаму званне заслужанага дзеяча навукі Беларусі.
Выбраная бібліяграфія
правіць- Антырэлігійныя матывы ў беларускім фальклоры. — Мн., 1963.
- Развіццё беларускай савецкай фалькларыстыкі. — Мн., 1977.
- Праблемы беларускай народнай сатыры. — Мн., 1978.
- Народная паэзія барацьбы. — Мн.,1981.
- Фальклор і «масавая культура». — Мн., 1986.
- Ілюзорнасць і сапраўднасць: «Белыя плямы» ў гісторыі фалькларыстыкі 20—30-х гг. — Мн., 1991.
- Барацьба і паэтычная творчасць палескіх партызан. — Мн., 2000.
Зноскі
Літаратура
правіць- Сысоў, У. М. Анатолій Сямёнавіч Фядосік (Да 70-годдзя з дня нараджэння) // Весці АН Беларусі. Сер. грамад. навук. 1996. № 1. C. 134—136.
- Клімовіч, А. Фядосік А. С. // ЭГБ ў 6 т. Т. 6. Кн. ІІ. — Мн., 2003.
- Фядосік Анатоль Сямёнавіч // Беларусь: энцыклапедычны даведнік / Рэдкал. Б. І. Сачанка (гал. рэд.) і інш.; Маст. М. В. Драко, А. М. Хількевіч. — Мн.: БелЭн, 1995. — С. 736. — 800 с. — 5 000 экз. — ISBN 985-11-0026-9.