Басава гара — мясцовасць у Савецкім раёне Гомеля, узвышанная частка гістарычнага раёна Манастырок[1]. Знаходзіцца паміж вуліцай Талстога, вуліцай і завулкам Фрыдрыха Энгельса[2].

Магілы на Басавай гары.
Магілы на Басавай гары.

Пераважае індывідуальная забудова сядзібнага тыпу. Верхняя частка – месца колішніх стараверскіх могілак[3] – цалкам не забудавана. Каля дома №4 па вуліцы Фрыдрыха Энгельса захаваліся дзве магілы пачатку ХХ ст. з помнікамі.

Народная традыцыя звязвае назву з вулічнай мянушкай заможнага купца Шаўцова, перасяленца з Веткі, чый дом нібыта стаяў у гэтай мясцовасці на пачатку ХІХ ст.[1] Мовазнавец А. Ф. Рогалеў тракуте паходжанне фарманты «Басава» у сувязі з рускімі дыялектнымі словамі «басый», «баский» («прыгожы»), «баса» («краса», «прыгажосць», «хараство»)[1], што можа выглядаць праўдападобна з улікам факту перашапачатковага пражывання ў Манастырку старавераў.

Увосень 1941 г. нямецкая жандармерыя і гомельская гарадская паліцыя (3-ці ўчастак) з Басавай гары пачалі высяленне (для далейшага знішчэння) яўрэяў са зладжанага раней у Манастырку гета[4].

Зноскі

  1. а б в Рогалев, А. Ф. Топонимический словарь Гомеля и Гомельского района [Текст] / А. Ф. Рогалев. — Гомель : Барк, 2012. — С. 19.
  2. Гомель. Атлас туриста. / Справоч. изд. Ред. Ю. М. Нестеровская. — Минск : РУП «Белкартография», 2019. — С. 26.
  3. Схематический план гор. Гомеля с пригородом за линией железн. дороги и предм. Белицей [на 1913 г.] / Состав. Г. Ханин и А. Месин-Поляков.
  4. Матэрыялы аб злачынствах нямецка-фашысцкіх захопнікаў у Гомелі. — Дзяржаўны архіў Гомельскай вобласці. — Ф. 1345. Воп. 1. Спр. 2. Арк. 41.