Ганна Марыя Гартуэйт

Ганна Марыя Гартуэйт (англ.: Anna Maria Garthwaite, 14 сакавіка 1688, Харстан, Лестэршыр — кастрычнік 1763, Лондан) — брытанскі дызайнер па тэкстылі, найбольш вядомая як аўтар кветкавых узораў для шаўковых тканін, вытканых уручную ў абшчыне Спіталфілдс (у цяперашні час уваходзіць у склад лонданскага бора Таўэр-Хамлетс). Гартуэйт лічыцца адным з самых значных дызайнераў свайго часу. Большасць арыгінальных акварэляў з яе працамі захаваліся да нашых дзён. Шаўкі з яе ўзорамі былі ідэнтыфікаваныя ў калекцыях адзення па ўсім свеце.

Ганна Марыя Гартуэйт
англ.: Anna Maria Garthwaite
Род дзейнасці	тэкстыльны дызайнер, дызайнер
Дата нараджэння	14 сакавіка 1688(1688-03-14)
Месца нараджэння	Лестэршыр, Англія
Дата смерці	1763[…]
Месца смерці	Лондан, Англія, Каралеўства Вялікабрытанія
Грамадзянства	Англія
Бацька	Ephraim Garthwaite[d]
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біяграфія

Ганна Марыя Гартуэйт нарадзілася ў сям’і прападобнага Эфраіма Гартуэйта (1647—1719) з Грантэма і яго жонкі Рэджойс Хаўстэд. На момант нараджэння Ганны Марыі, Эфраім працаваў прыходскім святаром у вёсцы Харстан.

Дом па адрасе 2 Прынцлет Стрыт, у якім жыла і працавала Ганна Марыя Гартуэйт

У 1726 годзе Гартуэйт пакінула Грантэм і пасялілася ў Ёрку ў сваёй сястры Мэры, якая да таго часу ўжо была двойчы ўдовай. У 1728 годзе яны пераехалі ў дом на Прынцэс-стрыт у ткацкім раёне Спіталфілдс, які знаходзіцца на ўсход ад Лонданскага Сіці. Тут на працягу трох дзесяцігоддзяў Гартуэйт стварыла больш за тысячу ўзораў для шаўковых тканін. 874 з яе арыгінальных акварэляў захаваліся і знаходзяцца ў калекцыі музея Вікторыі і Альберта. Большасць з гэтых работ датаваная і суправоджаны тэкстам з інструкцыямі па ткацтву і імем ткача, якому яны былі прададзеныя.

Працы Гартуэйт цесна звязаны з модай сярэдзіны XVIII стагоддзя на кветкавыя ўзоры ў стылі ракако з акцэнтам на асіметрычныя структуры і C — і S-падобныя сінусоідныя крывыя. Яна выкарыстала створаную французскім дызайнерам Жанам Рэвелем тэхніку «points rentrés», якая дазваляе ствараць амаль трохмерныя ўзоры з дапамогай стараннага зацянення. Акрамя малюнкаў для шаўкоў Гартуэйт распрацоўвала арнаменты для вялікіх адамашкаў і кветкавыя ўзоры для парчы.

Пачынаючы з 1742—1743 гадоў англійскія шаўкі ў цэлым, і працы Гартуэйт у прыватнасці, пачынаюць моцна адрознівацца ад французскага стылю, развіваючыся ў бок маленькіх і яркіх натуралістычных кветак, якія былі раскіданыя па бледным фоне. Мода на рэалістычныя кветкавыя ўзоры звязана з развіццём батанічнай ілюстрацыі ў Брытаніі. Французскія шаўкі гэтага перыяду больш імкнуцца да стылізаваных кветак нерэалістычных расфарбовак.

Спіталфілдскія шаўкі шырока экспартаваліся ў каланіяльную Амерыку, куды з-за навігацыйнага акта быў забаронены імпарт французскіх тавараў. Захаваліся спадніцы аўтарства Гартуэйт, якія, як мяркуецца, належалі Марце Вашынгтон. Узоры Гартуэйт таксама сустракаюцца на партрэтах каланіяльнага часу.

Гартуэйт адышла ад актыўнай дзейнасці ў 1756 годзе. Яе завяшчанне, датаванае 1758 годам, было зачытана 24 кастрычніка 1763 года. Ганна Марыя Гартуэйт была пахаваная трыма днямі пазней, 27 кастрычніка 1763 года ў Царкве Хрыста на Прынцес Стрыт.

Прыклады работ

Меандрычныя кветкавыя ўзоры працы Ганны Марыі Гартуэйт (1740)	Фрагмент парчы з півонямі, лілеямі і ружамі (1744)	Партрэт місіс Чарлз Вілінг з Філадэльфіі, апранутай у сукенку з шоўку, вытканага па малюнках Ганны Марыі Гартуэйт

Прызнанне і спадчына

Мемарыяльная шыльда на доме, дзе жыла і працавала Гартуэйт

Ганна Марыя Гартуэйт лічыцца адным з найбольш выбітных дызайнераў свайго часу. Малахія Постлтуэйт (1707—1767) назваў яе ва «Універсальным слоўніку гандлю і камерцыі» 1751 года адным з трох дызайнераў, якія «ўкаранілі прынцыпы жывапісу ў ткацтва».

У 1998 годзе на доме па адрасе «2 Прынцлет Стрыт, Спіталфілдс, E1», у якім жыла і працавала Ганна Марыя Гартуэйт, была ўстаноўлена мемарыяльная дошка.

Літаратура

• Henry Colin Gray Matthew, Brian Howard Harrison. Oxford Dictionary of National Biography: Drysdale-Ekins. — Oxford University Press, 2004. — Vol. 2. — P. 560—561. — 1032 p. — ISBN 9780198613671.
• Linda Baumgarten. What Clothes Reveal: The Language of Clothing in Colonial and Federal America. — Yale University Press, 2012. — P. 84-85. — 265 p. — ISBN 9780300181074.
• Natalie Rothstein. The Victoria & Albert Museum’s textile collection : woven textile design in Britain from 1750 to 1850. — London: Victoria & Albert Museum, 1994. — P. 112. — ISBN 9781851771295.
• Natalie Rothstein. The Elegant Art of Woven Silk // An Elegant Art: Fashion and Fantasy in the Eighteenth Century / Edward Maeder. — Los Angeles County Museum of Art, 1983. — P. 83-85. — ISBN 978-9999883603.
• Natalie Rothstein. Silk in the Early Modern Period // The Cambridge History of Western Textiles / D. T. Jenkins. — Cambridge University Press, 2003. — Vol. 1. — P. 554—555. — 1191 p. — ISBN 9780521341073.
• Clare Browne. Silk Designs Of The 18th Century. — Thames and Hudson, 1996. — P. 8. — ISBN 978-0500278802.
• Moira Thunder. Improving Design for Woven Silks (англ.) // Journal of Design History : журнал. — 2004. — Vol. 1, no. 7. — P. 5–27.
• Anne Puerz. The Society and the Polite Arts 1754—1778 // Cultivating the Human Faculties: James Barry (1741—1806) and the Society of Arts / ed. Susan Bennett. — Associated University Presse, 2008. — P. 31. — ISBN 9780934223966.

Спасылкі

• Paula Deitz. ANTIQUES; Discovered Along the Flowered-Silk Route (англ.). The New York Times (26 жніўня 1990). Праверана 4 сакавіка 2015.
• Melinda Watt. Textile Production in Europe: Silk, 1600–1800 (англ.). The Metropolitan Museum of Art (1 кастрычніка 2003). Праверана 4 сакавіка 2015.