Геаграфія Лаоса
Лаос — горная краіна. Горы рэдка перавышаюць 2000 м, але маюць моцна раздзелены рэльеф. Горны рэльеф і густыя трапічныя лясы абцяжарваюць зносіны з суседнімі краінамі. Большую паўночную частку краіны займаюць самыя высокія, цяжкадасяжныя і маланаселеныя горы. Яны складзены гранітамі, гнейсамі і парэзаныя глыбокімі цяснінамі, па якіх працякаюць шматлікія рэкі. Горныя хрыбты чаргуюцца з плато складзенымі, пясчанікамі і вапнякамі. Паўночна-ўсходняя мяжа краіны праходзіць па хрыбтах Дэндзінь, Шамшао, Шусунгцяотай, паўднёва-ўсходняя — па гарах Чыангшон (вышынёй да 2700 м), заходняя — па хрыбце Луанг Прабанг. У цэнтральнай частцы Лаоса вылучаецца плато Сіангкхуанг вышынёй каля 1200 м, акружанае больш высокімі гарамі. Да поўдня ад яго паднімаецца самая высокая гара краіны Біа (2819 м). Горы Чыангшон змяняюцца невысокімі плато, якія ўступамі абрываюцца да шырокай даліны Меконга. Найбольш шырокае базальтавае плато Балавен з сярэднімі вышынямі да 1200 м знаходзіцца на крайнім поўдні краіны.
У Лаосе маюцца значныя запасы карысных выкапняў. У цяперашні час разведаныя паклады алавянай руды (утрыманне металу да 60 %). Па ацэнках, запасы жалезнай руды (магнетыт і гематыт з утрыманнем металу да 60-65 %) у Лаосе складаюць 2/3 ўсіх рэсурсаў Паўднёва-Усходняй Азіі. Разведаныя таксама радовішчы меднай руды, каменнага вугалю, свінцу, цынку, сурмы, гіпсу, марганцу, вапняку, паташу, паваранай солі, плаціны, каштоўных камянёў (сапфіраў, рубінаў і інш.). Шматлікія алювіяльныя россыпы золата і срэбра. Вядзецца распрацоўка радовішчаў алавянай руды, золата, каштоўных камянёў.
Клімат краіны субэкватарыяльны, мусонны. Выдзяляюць тры сезоны: выразна выяўлены вільготны гарачы — з мая па кастрычнік, сухі прахалодны — з лістапада па люты і гарачы сухі ў сакавіку-красавіку. Мусон урываецца практычна адначасова на ўсю тэрыторыю Лаоса. Ападкі значна вар’іруюць, ад ~3000 мм у год у гарах (максімум на паўднёвым усходзе краіны на плато Балавен — 3700 мм) да 1300—1700 мм на раўнінах (у Саванакхеце 1440 мм, ў В’енцьяне 1700 мм, у Луангпхабангу — 1360 мм). Атмасфернай вільгаці не заўсёды хапае для вырошчвання рысу. Сярэднія тэмпературы снежня-студзеня вагаюцца ад 14 да 23 °C, ліпеня — у межах 28-30 °C. Самая высокая тэмпература паветра — каля 40 °C — бывае ў даліне Меконга ў сакавіку-красавіку, а самая нізкая — меней + 5 °C — на плато Сіангхуанг на крайняй поўначы краіны.
Праз тэрыторыю Лаоса працякае адна з буйных азіяцкіх рэк Меконг. Яго працягласць на тэрыторыі Лаоса 1850 км. Большасць рэк адносіцца да басейна Меконга. Найболей буйныя з іх — Тха, У, Нгум, Бангфай, Бангхіянг, Дон, Конг, Тхэн. Ва ўмовах мусоннага клімату паводкі адбываюцца ўлетку, а ўзімку рэкі мялеюць і краіна адчувае недахоп у вадзе як для ірыгацыі, так і для бытавых патрэб. Рэкі з’яўляюцца асноўным сродкам зносін, аднак суднаходства на шматлікіх з іх абмежавана з-за парогаў і вадаспадаў.
Рэкі Лаоса зручныя для будаўніцтва ГЭС і з’яўляюцца важным энергетычным рэсурсам. У іх водзіцца шмат рыбы, якую вылоўліваюць для ўнутранага спажывання. У даліне Меконга назапашваюцца алювіяльныя адклады і фармуюцца ўрадлівыя глебы. Да іх прымеркаваныя асноўныя сельскагаспадарчыя ўгоддзі.
У Лаосе пераважаюць чырваназёмы, чырвона-жоўтыя і чырвоныя глебы. Прыдатныя пад раллю землі займаюць каля 5 млн га, з іх у пачатку 1990-х гг. апрацоўвалася ўсяго 17 % — 850—900 тыс. га (меней 4 % плошчы краіны).
У 1950-я гг. лясы пакрывалі 70 % краіны, але да пачатку 1990-х г. прыкладна трэцяя частка іх была высечана, і зараз яны займаюць менш за 50 % тэрыторыі Лаоса.
На поўначы распаўсюджаныя вечназялёныя вільготныя субтрапічныя лясы з вялікім удзелам магнолій, лаўраў, ліян, папараці. Вышэй 1500 м яны змяняюцца хвойна-шырокалістнымі лясамі з дубам, хвояй, каштанам. На плато цэнтральнага і паўднёвага Лаоса дамінуюць светлыя мусонныя лістападныя лясы з цікам, шарэяй, дыптэракарпусам, зараснікамі бамбука. Даліны паўднёвага Лаоса і схілы гор Чыангшон параслі вечназялёнымі вільготнымі трапічнымі лясамі, у якіх дамінуюць дыптэракарпавыя, пальмы, пладовыя дрэвы, бамбук, дрэвападобная папараць. Буйна растуць ліяны.
Найбольш каштоўныя драўняныя пароды Лаоса — ружовае, чорнае, сандалавае і жалезнае дрэвы, цік. У лясах сустракаюцца таксама дзікарослыя бананы, хлебнае дрэва і іншыя расліны, якія лаосцы ўключаюць у ежу.
Месцамі ў раёнах недастатковага ўвільгатнення распаўсюджаныя высакатраўныя саваны.
Захаваліся даволі значныя статкі дзікіх індыйскіх сланоў. У лясах водзяцца малпы (гібоны, макакі і інш.) і паўмалпы, з драпежнікаў — тыгр, леапард, мармуровая пантэра, малайскі і белагруды мядзведзі. Месцамі сустракаюцца пальмавая куніца і балотная рысь. З капытных шырока распаўсюджаныя быкі (бантэнг і гаял), буйвалы, алені, дзікі, з паўзуноў — яшчаркі, кобры, пітоны і іншыя змеі. Шмат птушак, з іх найболей яркія прадстаўнікі — паўліны, фазаны, а таксама галубы, качкі і інш.
З 1993 дзейнічае прыродаахоўная праграма, паводле якой 21 % тэрыторыі Лаоса павінен увайсці ў склад нацыянальных паркаў.
Нацыянальным сімвалам Лаоса з’яўляецца Plumeria alba.