Вікіпедыя

Дзень перамогі над нацызмам у Другой сусветнай вайне

Дзень перамогі над нацызмам у Другой сусветнай вайне (укр.: День перемоги над нацизмом у Другій світовій війні) — дзяржаўнае свята і выхадны дзень Украіны, які адзначаўся 9 мая.

Дзень перамогі над нацызмам у Другой сусветнай вайне
Дзень перамогі над нацызмам у Другой сусветнай вайне
Чырвоны мак[en] — сімвал памяці.
Тып Дзяржаўнае
Афіцыйна День перемоги над нацизмом у Другій світовій війні
інакш Дзень перамогі
Устаноўлена 9 красавіка 2015
Адзначаецца Сцяг Украіны Украіна
Дата 9 мая
Традыцыі Паніхіда, ускладанне вянкоў
Звязана з Акт капітуляцыі Германіі

Гэты памятны дзень прыйшоў на змену савецкаму Дню Перамогі[1]. 8 мая 2023 года Уладзімір Зяленскі падпісаў указ, згодна з якім 9 мая ва Украіне адзначаюць Дзень Еўропы,[2][3][4] і ўнёс у Вярхоўную раду законапраект Аб устанаўленні 8 мая — Дня памяці і перамогі над нацызмам у Другой сусветнай вайне 1939 – 1945 гадоў у якасці выхаднога дня замест Дня Перамогі над нацызмам у Другой сусветнай вайне 8 мая.[5][6][7]

29 мая 2023 года Вярхоўная Рада зрабіла Дзень памяці і перамогі над нацызмам у Другой сусветнай вайне 1939-1945 гадоў 8 мая дзяржаўным святам, адмяніўшы Дзень Перамогі над нацызмам у Другой сусветнай вайне 9 мая.[8] 12 чэрвеня 2023 года прэзідэнт Украіны Уладзімір Зяленскі падпісаў гэты закон.[9]

Перадгісторыя свята правіць

24 сакавіка 2015 года Прэзідэнт Украіны Пятро Парашэнка сваім указам № 169 «Аб мерапрыемствах па святкаванні ў 2015 годзе 70-й гадавіны Перамогі над нацызм у Еўропе і 70-й гадавіны заканчэння Другой сусветнай вайны» пастанавіў, што 8 і 9 мая будуць праходзіць мерапрыемствы, прысвечаныя 70-й гадавіне Перамогі[10][11]. На думку Парашэнкі, ягоны ўказ аб святкаванні 8 траўня і 9 траўня 70-й гадавіны Перамогі над нацызмам у Еўропе, Дня памяці і прымірэння, а таксама Дня Перамогі мае на мэце аб'яднаць краіну[12].

9 красавіка 2015 года законапраект № 2539 «Аб увекавечанні Перамогі над нацызмам у Другой сусветнай вайне 1939-1945 гадоў» быў прыняты Вярхоўнай Радай Украіны у рамках галасавання па пакеце законапраектаў аб дэкамунізацыі[13]; уступіў у сілу 21 мая таго ж года[14].

Адрозненні ад Дня Перамогі правіць

Прынятым пакетам законапраектаў аб дэкамунізацыі быў адменены Закон Украіны «Аб увекавечванні перамогі ў Вялікай Айчыннай вайне 1941-1945 гадоў»[15]. У адпаведнасці са змяненнем заканадаўства новае свята адзначаецца без выкарыстання савецкай сімволікі і тэрміна «Вялікая Айчынная вайна». За выкарыстанне савецкай сімволікі з 2015 года пагражае крымінальная адказнасць[16][17][18]. Таксама новы характар святкавання мае на ўвазе перанос акцэнту з гісторыі ваенных дзеянняў на гісторыі канкрэтных людзей, а затым на адмову ад святкавання на карысць шанавання[19].

Згодна Украінскаму інстытуту нацыянальнай памяці, новы сэнс святкавання Дня памяці і прымірэння і Дня Перамогі над нацызмам у Другой сусветнай вайне[20]:

  • пераасэнсаванне падзей Другой сусветнай вайны, разбурэнне савецкіх гістарычных міфаў, сумленны дыялог вакол складаных старонак мінулага;
  • роўнае ўшанаванне памяці кожнага, хто змагаўся супраць нацызму, падкрэсліванне салідарнасці і баявога братэрства ўсіх Аб'яднаных Нацый, як дзяржаў, так і бездзяржаўных тады народаў (яўрэяў, украінцаў і інш.);
  • перанос акцэнту з гісторыі ваенных дзеянняў на гісторыі канкрэтных людзей, а затым Адмова ад святкавання на карысць шанавання.

Сімволіка правіць

Афіцыйным сімвалам святкавання Дня Перамогі над нацызмам у Другой сусветнай вайне, як і Дня памяці і прымірэння, з'яўляецца кветка чырвонага маку — агульнапрыняты міжнародны сімвал ахвяр усіх ваенных і грамадзянскіх узброеных канфліктаў, пачынаючы з Першай сусветнай вайны. На Украіне выкарыстоўваецца ва ўласнай стылізацыі, распрацаванай харкаўскі дызайнерам Сяргеем Мишакиным. Лозунг абодвух памятных дзён «1939-1945. Ніколі зноў»[21].

Гл. таксама правіць

Зноскі правіць

  1. ↑ Верховная Рада установила 8 мая Днем памяти и примирения Архівавана 5 мая 2015. // Однако.su, 09.04.2015
  2. ↑ Україна щорічно 9 травня відзначатиме День Європи - указ президента. www.eurointegration.com.ua. Праверана 8 мая 2023.
  3. ↑ Zelensky Makes Pointed Putin Move Ahead of Russia's Victory Day Parade. MSN. Праверана 8 мая 2023.
  4. ↑ President’s Decree declares May 9 as Europe Day in Ukraine. www.ukrinform.net. Праверана 8 мая 2023.
  5. ↑ Piper, Elizabeth (2023-05-08). "Ukraine moves day to mark Nazi surrender in shift towards West". Reuters. Праверана 2023-05-08.
  6. ↑ 9 травня в Україні відзначатимуть День Європи, 8 травня - День пам'яті та перемоги над нацизмом у Другій світовій війні - Зеленський. Інтерфакс-Україна. Праверана 8 мая 2023.
  7. ↑ Service, RFE/RL's Ukrainian. "Zelenskiy Declares May 9 'Europe Day' Ahead Of Russia's World War II Anniversary". RadioFreeEurope/RadioLiberty. Праверана 2023-05-08.
  8. ↑ День памяти и победы над нацизмом сделали официальным выходным. espreso.tv. Праверана 29 мая 2023.
  9. ↑ Зеленський встановив 8 травня Днем пам’яті та перемоги над нацизмом (укр.). Українська правда. Праверана 12 чэрвеня 2023.
  10. ↑ Порошенко утвердил День памяти и примирения 8 мая Архівавана 27 сакавіка 2015. // BBC Украина, 24.03.2015
  11. ↑ Сегодня День памяти жертв Второй мировой войны Архівавана 9 мая 2015. // Деловая столица, 8.05.2015
  12. ↑ Порошенко объяснил, зачем постановил отмечать 8 мая и 9 мая Архівавана 18 мая 2015. // Независимое бюро новостей, 28.03.2015
  13. ↑ Рада установила 8 мая Днем памяти и примирения Архівавана 19 красавіка 2015. // Корреспондент.net, 09.04.2015
  14. ↑ Закон України «Про увічнення перемоги над нацизмом у Другій світовій війні 1939—1945 років» Архівавана 21 мая 2015.//Голос України: газета Верховної Ради України. — 2015. — № 87 (20 травня).
  15. ↑ Текст закона Архіўная копія на Wayback Machine // Сайт Верховной Рады
  16. ↑ «Великую Отечественную войну» заменили на «Вторую мировую» — закон Архіўная копія на Wayback Machine // ICTV, 09.04.2015
  17. ↑ Депутати врегулювали питання про відзначення в Україні перемоги над нацизмом Архіўная копія на Wayback Machine // Український тиждень, 09.04.2015
  18. ↑ Неабходна задаць title= і url= для шаблона {{cite web}}. .
  19. ↑ День Перемоги в Україні відзначають за новою традицією Архіўная копія на Wayback Machine. ОГО. 09.05.2015
  20. ↑ Методичні матеріали до відзначення Дня пам’яті та примирення й 70-ї річниці Дня перемоги над нацизмом у Другій світовій війні (8-9 травня 2015 р.) Архівавана 8 мая 2016.. Український інститут національної пам'яті
  21. ↑ День Перемоги в Україні відзначають за новою традицією Архіўная копія на Wayback Machine. ОГО. 09.05.2015
Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Дзень_перамогі_над_нацызмам_у_Другой_сусветнай_вайне&oldid=4559962"