Зінаіда Якаўлеўна Мажэйка
Зінаіда Якаўлеўна Мажэйка (6 снежня 1933, Орша — 8 сакавіка 2014) — беларускі этнамузыказнаўца. Доктар мастацтвазнаўства (1992).
Зінаіда Якаўлеўна Мажэйка | |
---|---|
Дата нараджэння | 6 снежня 1933 |
Месца нараджэння | |
Дата смерці | 8 сакавіка 2014 (80 гадоў) |
Месца смерці | |
Грамадзянства | |
Род дзейнасці | вучоная, выкладчыца ўніверсітэта, музыказнавец |
Навуковая сфера | этнамузыкалогія, фалькларыстыка, аўдыёвізуальная антрапалогія |
Месца працы | ІМЭФ НАНБ |
Навуковая ступень | доктар мастацтвазнаўства (1992) |
Навуковае званне | |
Альма-матар | |
Прэміі | |
Узнагароды |
Біяграфія
правіцьУ 1961 годзе скончыла Беларускую кансерваторыю. 3 1962 года ў Інстытуце мастацтвазнаўства, этнаграфіі і фальклору НАН Беларусі. Працавала ў галіне тэарэтычнай этнамузыкалогіі і практычнай фалькларыстыкі.
Асноўныя даследаванні прысвечаны сістэмнай тыпалогіі беларускага песеннага фальклору, яго арэальным і сацыялагічным аспектах.
Арганізатар музычна-этнаграфічных канцэртаў, падрыхтавала грампласцінкі, у т.л. «Музычны фальклор Беларускага Палесся» (Гран-пры ЮНЕСКА 1988 г.), распрацоўвала праграмы аўдыёвізуальнай антрапалогіі (сцэнарыі 6 музычна-этнаграфічных фільмаў).
Дакументальныя кінафільмы
правіцьДакументальныя музычна-антрапалагічныя кінафільмы па сцэнарыях і палявой рэжысуры Зінаіды Мажэйка:
- «Палескія калядкі» (Беларусьфільм, «Летапіс», 1972)
- «Голоса веков» (Беларусьфільм, «Летапіс», 1979)
- «Память столетий» (Беларусьфільм, «Летапіс», 1982)
- «Крывыя вечары» (Беларусьфільм, «Летапіс», 1993)
- «Рух зямлі» (Беларусьфільм, «Летапіс», 1999)
Асноўныя працы
правіць- Песенная культура Беларускага Палесся (1971)
- Песні беларускага Паазер’я (1981)
- Каляндарна-песенная культура Беларусі: Вопыт сістэмна-тыпалагічнага даследавання (1985)
- Вяселле: Мелодыі (у сааўт., 1990)
- Народна-песенная культура Беларусі ў агульнаславянскім кантэксце: Да пытання параўнальных даследаванняў на ўзроўні песенных сістэм (1998)
- Песні Беларускага Падняпроўя (у сааўт., 1999)
- Экология традиционной народно-музыкальной культуры (2011)
Узнагароды і прэміі
правіць- Ганаровае званне «Заслужаны дзеяч мастацтваў БССР» (1987).
- Дзяржаўная прэмія Рэспублікі Беларусь у галіне літаратуры, мастацтва і архітэктуры (1994, у аўтарскім калектыве) — за стварэнне цыкла музычна-этнаграфічных кінафільмаў (кінастудыя «Беларусьфільм») «Палескiя калядкi», «Галасы вякоў», «Памяць стагоддзяў», «Палескiя вяселлi», «Пранясi, Божа, хмару», «Крывыя вечары».
Літаратура
правіць- Мажэйка Зінаіда Якаўлеўна // Памяць. Орша і Аршанскі раён: гісторыка-дакументальная хроніка гарадоў і раёнаў Беларусі : у 2 кн. / рэдкал.: Г. П. Пашкоў [і інш.]. — Мн., 2000. — Кн. 2. — С. 435.
- Филиал «Институт искусствоведения, этнографии и фольклора имени Кондрата Крапивы» — Список публикаций сотрудников
- Мажэйка Зінаіда Якаўлеўна. Да 50-годдзя навуковай і творчай дзейнасці. — Мінск: Тэхналогія, 2013. — 141 с.
- Мажэ́йка Зінаіда Якаўлеўна // Беларусь: энцыклапедычны даведнік / Рэдкал. Б. І. Сачанка (гал. рэд.) і інш.; Маст. М. В. Драко, А. М. Хількевіч. — Мн.: БелЭн, 1995. — С. 453—454. — 800 с. — 5 000 экз. — ISBN 985-11-0026-9.