Канстанцін Мікалаевіч Караткоў

Канстанцін Мікалаевіч Каратко́ў (руск.: Константин Николаевич Коротков; 8 сакавіка 1890 Варонеж — 19 сакавіка 1954, Мінск) — савецкі вучоны-хімік, доктар хімічных навук (1943), прафесар (1939), акадэмік Акадэміі навук БССР (1950, член-карэспандэнт з 1947 года), Заслужаны дзеяч навукі БССР (1949).

Канстанцін Мікалаевіч Караткоў
Дата нараджэння	8 сакавіка 1890(1890-03-08)
Месца нараджэння	Варонеж, Варонежская губерня, Расійская імперыя
Дата смерці	19 сакавіка 1954(1954-03-19) (64 гады)
Месца смерці	Мінск, БССР, СССР
Месца пахавання	Вайсковыя могілкі
Грамадзянства	Расійская імперыя  СССР
Дзеці	Канстанцін Канстанцінавіч Караткоў
Род дзейнасці	навуковец
Навуковая сфера	хімія і лесахімія
Месца працы	Беларуская дзяржаўная сельскагаспадарчая акадэмія Беларускі дзяржаўны тэхналагічны ўніверсітэт Інстытут хіміі АН БССР Уральскі дзяржаўны лесатэхнічны ўніверсітэт[d]
Навуковая ступень	доктар хімічных навук (1943)
Навуковае званне	прафесар (1939) акадэмік Акадэміі навук Беларускай ССР (1950)
Альма-матар	Горы-Горацкі земляробчы інстытут (1924)
Навуковы кіраўнік	Уладзімір Віктаравіч Шкацелаў
Узнагароды

Біяграфія

Нарадзіўся ў Варонежы. У 1911 годзе скончыў Саратаўскае хіміка-тэхналагічнае вучылішча і паступіў на хімічнае аддзяленне Харкаўскага тэхналагічнага інстытута. З пачаткам Першай сусветнай вайны ў 1914 годзе быў прызваны ў дзеючую армію. У 1919 годзе паступіў у Горы-Горацкі земляробчы інстытут, які скончыў у 1924 годзе. Вучобу ў інстытуце спалучаў з працай у якасці асістэнта на кафедры прафесара У. В. Шкацелава. З 1925 года — дацэнт кафедры, у 1929—1930 гадах — дэкан ляснога факультэта. З 1930 года К. М. Караткоў у Беларускім лесатэхнічным інстытуце на пасадзе загадчыка кафедры хіміі, у 1930—1932 гадах — намеснік дырэктара інстытута. У 1941—1944 гадах працаваў ва Уральскім лесатэхнічным інстытуце, займаў пасаду загадчыка кафедры хіміі. У 1942 годзе абараніў кандыдацкую дысертацыю. З 1945 года зноў працаваў у Беларускім лесатэхнічным інстытуце. У 1942—1952 гадах займаў пасаду дырэктара Інстытута хіміі Акадэміі навук БССР, з 1952 года — загадчыка лабараторыі лесахіміі.

Памёр 19 сакавіка 1954 года. Пахаваны на Вайсковых могілках у Мінску.

Навуковая дзейнасць

Навуковыя працы па тэорыі сухой перагонкі драўніны, вывучэнні тэрпенавых вуглевадародаў, распрацоўцы тэхнікі падсочкі. Вывучаў кінетыку акіслення шкіпінараў і каніфолі. У выніку экспедыцыйных даследаванняў была выяўленая сыравінная база для вытворчасці каніфолі ў Беларусі. Аўтар больш за 40 навуковых прац, у тым ліку 2 манаграфій.

Сярод апублікаванага:

• Химическая переработка древесины. — Мн.: Гос. изд. БССР, 1947.
• Канифоль и скипидар. — Мн.: Гос. изд. БССР, 1950.

Узнагароды

• Ордэн Леніна (1951).
• Ордэн Працоўнага Чырвонага Сцяга (1949)

Літаратура

• Караткоў Канстанцін Мікалаевіч // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 8: Канто — Кулі / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1999. — Т. 8. — 576 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0144-3 (т. 8).
• Караткоў Канстанцін Мікалаевіч // Беларусь: энцыклапедычны даведнік / Рэдкал. Б. І. Сачанка (гал. рэд.) і інш.; Маст. М. В. Драко, А. М. Хількевіч. — Мн.: БелЭн, 1995. — С. 371. — 800 с. — 5 000 экз. — ISBN 985-11-0026-9.

Спасылкі

• Канстанцін Мікалаевіч Караткоў у базе даных «История белорусской науки в лицах» Цэнтральнай навуковай бібліятэкі імя Якуба Коласа НАН Беларусі (руск.)
• Памяці вучонага: Караткоў Канстанцін Мікалаевіч // НАН Беларусі
• Кафедра органической химии Архівавана 24 кастрычніка 2020. (руск.) // Сайт БДТУ