Каролюс-Дзюран, сапр. імя Шарль Эміль Агюст Дзюран (фр.: Carolus-Duran, Charles Emile Auguste Durant; 4 ліпеня 1838, Ліль — 18 лютага 1917, Парыж) — французскі жывапісец, прадстаўнік акадэмічнай школы, цесць Жоржа Фейдо.

Каролюс-Дзюран
Фатаграфія
Дата нараджэння 4 ліпеня 1837(1837-07-04)[1][2][…]
Месца нараджэння
Дата смерці 17 лютага 1917(1917-02-17)[3] (79 гадоў)
Месца смерці
Месца пахавання
Грамадзянства
Жонка Pauline Carolus-Duran[d]
Дзеці Pierre Carolus-Duran[d]
Род дзейнасці мастак, мастак
Жанр партрэт
Вучоба
Уплыў François Souchon[d] і Jean-Baptiste Cadet de Beaupré[d]
Уплыў на Джон Сінгер Сарджэнт, Emma Toll[d], Alexandre Jean-Baptiste Brun[d], Francine Charderon[d], William Learned Marcy Pendleton[d], Harper Pennington[d], Caroline Cranch[d], Clovis Cazes[d], William Morton Jackson Rice[d], S. Jerome Uhl[d], Рамон Касас, Fanny Fleury[d], Claudius Félix[d][7] і Madame Gironella[d][8]
Член у
Узнагароды
вялікі афіцэр ордэна Ганаровага легіёна
Подпіс Выява аўтографа
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Жыццё і творчасць правіць

Шарль Дзюран пачаў вучыцца жывапісу ў родным горадзе Ліле; тут атрымаў гарадскую стыпендыю, на якую затым на працягу двух гадоў жыве і вучыцца ў ПарыжыАкадэміі Сюіса). У Парыжы прыняў псеўданім Каролюс-Дзюран, якім і падпісваў свае працы да канца жыцця. У першы час навучання Каролус-Дзюран капіюе карціны Луўра, асабліва Леанарда да Вінчы; паралельна з гэтым пачынае пісаць арыгінальныя палотны.

У 1860 годзе малады мастак атрымлівае прэмію на конкурсе «Вікар». У 1861 годзе ён едзе на вучобу ў Італію, жыве ў Рыме, Венецыі, на некалькі тыдняў затрымліваецца ў Пампеях, а ў 1866 годзе вяртаецца ў Парыж. За перыяд з 1861 па 1866 год Каролюс-Дзюран стварыў нямала палотнаў, захаваўшы сцэнкі з італьянскага паўсядзённага жыцця.

У 1866 годзе вялікім поспехам мастака стала яго палатно «Забойца», набытае горадам Лілем. За гэтую карціну Каролюс-Дзюран атрымаў столькі грошай, што здзейсніў у 1867—1868 гадах вучэбную паездку ў Іспанію, падчас якой ён асабліва цікавіўся творчасцю Дыега Веласкеса. Пасля вяртання ў Францыю Каролюс-Дзюран ажаніўся з мастачкай Палінай-Марыяй Круазет, адкрыў вялікае мастацкае атэлье і набірае вучняў. З канца 60-х гадоў XIX стагоддзя мастак становіцца прызнаным партрэтыстам, адным з самых папулярных у Парыжы. У сваіх працах ён не ліслівіць замоўцу, сочыць не за элегантнасцю паставы, а за адпаведнасцю чалавечай натуры. У 1869 годзе завязваецца сяброўства паміж Каралюсам-Дзюранам і мастакамі Эдуардам Манэ, Закары Аструкам і Эдуарам Сэнам.

Прыкладна з 1875 года мастак звяртаецца да гістарычнага і жанравага жывапісу, для чаго вывучае творчасць Пітэра Паўля Рубенса і Паала Веранезэ. Атрымлівае і ажыццяўляе дзяржаўныя заказы, напрыклад, выконвае столевы роспіс у залах Луўра «Трыумф Марыі Медычы» (1878). У 1879 годзе мастак атрымлівае Ганаровы медаль Парыжскага Салона. У 1890 годзе, сумесна са сваёй жонкай і яшчэ некалькімі мастакамі, стварае «Нацыянальнае таварыства выяўленчага мастацтва». У 1900 г. абіраецца Ганаровым прэзідэнтам французскай Акадэміі. У 1904 годзе Каралюсу-Дзюрану прысвойваецца званне Вялікага афіцэра ордэна Ганаровага легіёна. У 1905 годзе яго абіраюць дырэктарам Французскай акадэміі ў Рыме.

Зноскі