Карысныя выкапні

Кары́сныя вы́капні — мінеральныя і арганічныя ўтварэнні зямной кары, якія выкарыстоўваюцца або прыдатныя для выкарыстання ва ўсіх сферах чалавечай дзейнасці. Вылучаюць цвёрдыя, вадкія і газападобныя карысныя выкапні.

Віды карысных выкапняў

Па прызначэнні вылучаюць наступныя віды карысных выкапняў:

• Гаручыя карысныя выкапні (нафта, прыродны газ, вугаль, торф, гаручыя сланцы)
• Руды (руды чорных, каляровых і высакародных металаў)
• Гідрамінеральныя (падземныя мінеральныя і прэсныя воды)
• Нярудныя карысныя выкапні — будаўнічыя матэрыялы (вапняк, пясок, гліна і інш.), будаўнічыя камяні (граніт) і інш.
• Камнесамацветная сыравіна (яшма, раданіт, агат, онікс, халцэдон, чараіт, нефрыт і інш.) і каштоўныя камяні (алмаз, ізумруд, рубін, сапфір).
• Горнахімічная сыравіна (апатыт, фасфаты, мінеральныя солі, барыт, бараты і інш.)

Апошнія тры групы сумесна могуць разглядацца як нярудныя (неметалічныя) карысныя выкапні.

Гл. таксама

• Карысныя выкапні Беларусі

Літаратура

• Карысныя выкапні, мінеральная сыравіна // Беларусь: энцыклапедычны даведнік / Рэдкал. Б. І. Сачанка (гал. рэд.) і інш.; Маст. М. В. Драко, А. М. Хількевіч. — Мн.: БелЭн, 1995. — С. 375. — 800 с. — 5 000 экз. — ISBN 985-11-0026-9.
• Галай И. П. География: термины и понятия: словарь для учащихся и абитуриентов / И. П. Галай, Е. И. Галай. — Мн.: Белакртография, 2011. — С. 106. — 223 с. — 1 000 экз. — ISBN 978-985-508-082-5. (руск.)

Спасылкі

• Полезные ископаемые Архівавана 29 снежня 2011. // Вялікая савецкая энцыклапедыя (руск.)