Ларыса Піліпаўна Касцюкавец

Ларыса Піліпаўна Касцюкаве́ц (15 лютага 1939, Менск — 30 кастрычніка 2014) — беларуская музыказнаўца, фалькларыстка, медыявістка. Доктар мастацтвазнаўства (2013), дацэнт (1982).

Ларыса Піліпаўна Касцюкавец
Дата нараджэння	15 лютага 1939(1939-02-15)
Месца нараджэння	Менск, Менская вобласць, БССР, СССР
Дата смерці	30 кастрычніка 2014(2014-10-30) (75 гадоў)
Грамадзянства	Беларусь
Род дзейнасці	музыказнавец, фалькларыстка, медыявіст
Месца працы	фартэпіянны і кампазітарска-музыказнаўчы факультэт Беларускай дзяржаўнай акадэміі музыкі[d]
Навуковая ступень	доктар мастацтвазнаўства (2013)
Навуковае званне	дацэнт (1982)
Альма-матар	Беларуская дзяржаўная кансерваторыя імя А. В. Луначарскага (1966)
Член у	Беларускі саюз кампазітараў
Узнагароды	ганаровы знак Міністэрства культуры Рэспублікі Беларусь[d] (1999)

Біяграфія

Нарадзілася 15 лютага 1939 годзе ў Менску.

Скончыла ў 1966 годзе Беларускую дзяржаўную кансерваторыю па спецыяльнасці «музыказнаўства», у 2012 годзе аспірантуру Маскоўскай дзяржаўнай кансерваторый імя П. І. Чайкоўскага. Кандыдат мастацтвазнаўства (1978). У 2012 годзе абараніла доктарскую дысертацыю па тэме «Стылістыка канта і яе пераўтварэнне ў беларускай народнай песні».

У 1965—2014 гадах працавала на фартэпіянным і кампазітарска-музыказнаўчым факультэце Беларускай дзяржаўнай акадэміі музыкі: выкладчыца кафедры гісторыі музыкі; дацэнт, загадчыца кафедры тэорыі музыкі; дацэнт, прафесар кафедры беларускай музыкі.

Член Беларускага саюза кампазітараў з 1985 года.

Памерла 30 кастрычніка 2014.

Навуковая дзейнасць

Спецыялістка па гісторыі і тэорыі беларускай музыкі, музычнай медыявістыкі і этнамузыкалогіі, нотнай пісьменнасці Вялікага Княства Літоўскага і беларускаму канту.

Даследавала кантавую культуру Беларусі, славянскі народнапесенны фальклор, беларускую народную песню (пераважна яе стылістыку і натаванне), старажытнарускі і беларускі знаменны спеў, царкоўную музыка праваслаўнай традыцыі. Прапагандавала канты ў жывым гучанні. Аўтар вучэбна-метадычных прац, радыё- і тэлеперадач на фальклорныя тэмы, складальніца зборніка «Беларускія канты» (1992), дапаможніка «Беларускія народныя абрады» (1994).

У 1975 годзе выйшла яе кніга «Кантовая культура Белоруссии», у якой яна даводзіла, што гарадская паэзія і музыка, нотная пісьменнасць і іншыя прыкметы высокай культуры з’явіліся спачатку ў Вялікім Княстве Літоўскім, а адсюль ужо праз беларускіх асветнікаў трапілі ў Расію, а не наадварот. У 2006—2008 гадах у выдавецтве Беларускай акадэміі музыкі выйшла двухтомная манаграфія «Стылістыка канта і яе ператварэнне ў беларускай народнай песні», у якой паказала, што ў Беларусі «вучоная», аўтарская паэзія і музыка ўплывала на народную, а не наадварот.

Узнагароды

Узнагароджана медалём СССР «Ветэран працы» (1985), ганаровым знакам Міністэрства культуры Рэспублікі Беларусь (1999).

Творы

• Кантовая культура в Белоруссии. Мн., 1975; К истории рукописного сборника // Вопросы теории и истории музыки. Мн., 1976;
• Из истории древнерусского знаменного пения // Вопросы музыкознания. Мн., 1981;
• Ананчыцкія спявачкі // Беларусь. 1983. № 1;
• Об одном типе купальских песен // Памяти К. Квитки. М., 1983;
• Народные песни на стихи Янки Купалы // Вопросы культуры и искусства Белоруссии. Мн., 1983. Вып. 2.
• Избранные труды по белорусскому музыкальному фольклору. Минск, 2019.
• Каляндарна-песенная традыцыя Беларускага Панямоння ў экспедыцый на-палявых запісах Л. П. Касцюкавец. Мінск, 2018 [Электронны рэсурс] (Аўдыяатлас традыцый най музычнай культуры Беларусі: вып. 11).
• Фольклоризация канта. Минск, 2014.
• Рукописный белорусский Ирмолой на квадратных линейных нотах 091/283к и его песнопение «Наславник царевича Ярослава»: исследование. Минск, 2011.
• Стилистика канта и ее претворение в белорусской народной песне: в 2 кн. Минск, 2006—2008.
• Беларускія народныя абрады. Мінск, 1994.
• Беларускія канты: [Ноты]. Мінск, 1992.
• Кантовая культура Белоруссии . Минск, 1975.

Удзел у калектыўных працах

• Фалькларыстыка. Веснавыя песні; поўнач — поўдзень: дапаможнік. Мінск, 2020.
• Фалькларыстычныя даследаванні: зборнік артыкулаў. Вып. 8-12. Минск, 2011—2015.

Літаратура

• КАСЦЮКАВЕЦ Ларыса Піліпаўна // Сучасныя беларускія даследчыкі гісторыі Вялікага Княства Літоўскага : біябібліяграфічны даведнік / С. П. Марозаў. — Гродна-Каўнас: ЮрСаПрынт, 2022. — 290 с. — ISBN 978-985-7257-57-7, 978-609-96340-1-2.
• Касцюкаве́ц Ларыса Піліпаўна // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 8: Канто — Кулі / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1999. — Т. 8. — С. 161—162. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0144-3 (т. 8).

Спасылкі

• Ларыса Піліпаўна Касцюкавец на сайце анлайн-энцыклапедыі «Беларусь у асобах і падзеях»