Малагская аперацыя
Малагская аперацыя — кульмінацыя студзеньска-лютаўскага наступленнея сумесных італьянска-нацыяналістычных сіл для захопу порта Іспанскай Рэспублікі Малагі падчас грамадзянскай вайны ў Іспаніі. Удзел мараканцаў і італьянскіх танкаў з нядаўна прыбылага італьянскага экспедыцыйнага корпуса прывёў да поўнага разгрому рэспубліканскай арміі і здачы горада.
Малагская аперацыя | |||
---|---|---|---|
Асноўны канфлікт: Грамадзянская вайна ў Іспаніі | |||
| |||
Дата | з 14 студзеня па 8 лютага 1937 года | ||
Месца | Малага, Іспанія | ||
Вынік | перамога нацыяналістаў і іх саюзнікаў | ||
Праціўнікі | |||
|
|||
Камандуючыя | |||
|
|||
Сілы бакоў | |||
|
|||
Страты | |||
|
|||
Напярэдадні аперацыі
правіцьГалоўная ўвага рэспубліканскага камандавання была звернута на цэнтральны фронт і на абарону Мадрыда. Паўднёвая армія мяцежнікаў не мела дастатковых сіл для наступлення на сталіцу і змагла арганізаваць аперацыю толькі пасля высадкі італьянскіх экспедыцыйных войскаў у паўднёвых партах Іспаніі. Аб гэтых планах рэспубліканцы мелі звесткі ўжо да пачатку студзеня, але намеры інтэрвентаў для рэспубліканскага камандавання яшчэ былі няясны.
План мяцежнікаў і інтэрвентаў — на першым этапе аперацыі авалодаць Эстэпанай, Сан-Пэдра і Марбелья, а затым правесці адначасовае наступленне на Малагу з захаду, поўначы і паўночна-усходу.
Ход баявых дзеянняў
правіць14 студзеня нацыяналісты пачалі наступленне ўздоўж берага пры садзейнічанні флоту. З захопам Сан-Пэдра і Марбельі 17 студзеня мяцежнікі выканалі першую частку плана, пасля чаго 23 студзеня занялі Альхаму.
24 студзеня — 1 лютага актыўных дзеянняў не было.
1 лютага паўстанцы павялі наступленне з захаду. 5 лютага караблі мяцежнікаў абстралялі Малагу, знішчыўшы тэлеграфную сувязь з цэнтральным камандаваннем. 5-6 лютага наступленне на поўначы, дзе ўведзены ў бой шматлікія танкеткі і самалёты. Да вечара 6 лютага заняты горад Кальменары. Флот абстраляў аэрадром ля Малагі і знішчыў частку рэспубліканскіх самалётаў[15].
7 лютага танкі паўстанцаў падышлі ўшчыльную да горада з поўначы, флот мяцежнікаў працягваў абстрэльваць Малагу. Рэспубліканцы пачалі эвакуацыю.
8 лютага нацыяналісты працягвалі наступленне, нанёсшы галоўны ўдар з поўначы ад Кальменары і Антэкеры італьянскімі войскамі. У той жа дзень паўночная група інтэрвентаў і мяцежнікаў заняла Малагу.
Большая частка афіцэраў штаба рэспубліканскай арміі засталася ў Малазе і перайшла на бок праціўніка, аддаўшы перад гэтым панічныя загады аб паспешным адыходзе. Адыход звярнуўся ў бязладнае адступленне дэмаралізаваных войскаў.
Толькі прыбыццё з Цэнтральнага фронту інтэрнацыянальнай і адной іспанскай брыгады затрымала далейшае наступленне праціўніка[15].
Значэнне
правіцьУ выніку аперацыі мяцежнікі значна скарацілі працягласць фронту і вызвалілі 15 тысяч войскаў для аперацыі на іншых участках. Для рэспубліканцаў страта тэрыторыі і берагавой паласы з портам Малага была сур’ёзным ударам.
Малагская аперацыя стала першай, у якой у масавай колькасці былі ўведзены ў бой агульнавайсковыя злучэнні рэгулярных часцей італьянскай арміі[16].
Масавыя забойствы
правіцьГрамадзянскае насельніцтва паспрабавала эвакуявацца з Малагі ў Альмерыю па прыбярэжнай дарозе, пры гэтым некалькі тысяч загінула пад абстрэламі і бамбардзіроўкамі, а выжылыя былі сустрэты ў Альмерыі варожа, паколькі там асцерагаліся помсты з боку нацыяналістаў. Тыя, што засталіся ў Малазе падвяргаліся забойствам і здзекаванням з боку паўстанцаў, у горадзе было некалькі брацкіх магіл.
Зноскі
- ↑ Beevor, Antony. The Battle for Spain; the Spanish Civil War, 1936-1939. Penguin Books. London. 2006. p. 200
- ↑ а б Thomas, Hugh. The Spanish Civil War. Penguin Books. 2001. p. 567
- ↑ а б Jackson, Gabriel. The Spanish Republic and the Civil War, 1931-1939. Princeton University Press. Princeton. 1967. p. 343
- ↑ Thomas, Hugh. The Spanish Civil War. Penguin Books. 2001. p. 566
- ↑ Beevor, Antony. The Battle for Spain; the Spanish Civil War 1936-1939. Penguin Books. London. 2006. p. 200
- ↑ Preston, Paul. The Spanish Civil War. Reaction, Revolution&Revenge. Harper Perennial. London. 2006. p. 193
- ↑ Thomas, Hugh. The Spanish Civil War. Penguin Books. 2006. p. 567
- ↑ Beevor, Antony. The Battle for Spain; the Spanish Civil War 1936-1939. Penguin Books. London. 2006. p. 201
- ↑ Шталь, Александр Викторович. Малые войны 1920–1930-х годов. М: ACT; СПб. Terra Fantastica, 2003. с. 257-258
- ↑ CNT: Monumento en memoria de las Víctimas de la Caravana de la Muerte Архівавана 15 ліпеня 2009. (ісп.)
- ↑ Diario Sur.. Sabemos nombres y apellidos de 3.600 fusilados en Málaga . Архівавана з першакрыніцы 28 студзеня 2013. Праверана 19 кастрычніка 2010. (ісп.)
- ↑ Málaga 1937, nunca más(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 24 лютага 2009. Праверана 26 ліпеня 2018.
- ↑ Málaga XX, Historia de un siglo: La Segunda República y la Guerra Civil . Архівавана з першакрыніцы 24 лютага 2021. Праверана 26 ліпеня 2018.
- ↑ Thomas, Hugh. The Spanish Civil War. Penguin Books. London. 2001. p. 569
- ↑ а б стр. 255 Южный фронт. Малагская операция мятежников и интервентов 14 января—10 февраля 1937 г. Гражданская война и интервенция в Испании. Шталь Александр Викторович. Малые войны 1920—1930-х годов.
- ↑ стр. 255—256 Южный фронт. Малагская операция мятежников и интервентов 14 января—10 февраля 1937 г. Гражданская война и интервенция в Испании. Шталь Александр Викторович. Малые войны 1920—1930-х годов.
Літаратура
правіць- Шталь, Александр Викторович. Малые войны 1920—1930-х годов. М: ACT; СПб. Terra Fantastica, 2003. 544 с.: ил. (Военно-историч библка). Тираж 5000 экз.
- Beevor, Antony. The Battle for Spain; the Spanish Civil War, 1936—1939. Penguin Books. London. 2006. p. 200, 201
- Diario Sur. Sabemos nombres y apellidos de 3.600 fusilados en Málaga/ GEMA MARTÍNEZ MÁLAGA, 23 mayo 2006
- Preston, Paul. The Spanish Civil War. Reaction, Revolution&Revenge. Harper Perennial. London. 2006. p. 193
- Thomas, Hugh. The Spanish Civil War. Penguin Books. 2001. p. 566, 567, 569