Мангольская пляма

Мангольская пляма — сіняватая афарбоўка скуры ў галіне крыжа, радзей ягадзіц або сцёгнаў, звязаная з заляганнем пігмента меланіну ў злучальнатканкавым пласце скуры  (руск.). Разнавіднасць невуса. Назва звязана з тым, што падобныя плямы былі ўпершыню апісаны ў нованароджаных мангалоідаў, хоць яны сустракаюцца і ў дзяцей іншых рас[1].

Мангольская пляма
МКХ-10 D22.5
МКХ-9 757.33
DiseasesDB 8342
MedlinePlus 001472
MeSH D049328
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Апісанне

правіць

«Мангольскія плямы» выразна бачныя ў выглядзе лакалізаванай плямы адразу пасля нараджэння. Праходзяць на 12-24-ы месяц, зрэдку ў слабым выглядзе застаюцца ў дарослых. Выяўляюцца ў галіне крыжа, маюць светла сіняе адценне колеру. Памер вобласці «мангольскіх плям» ад невялікай манеты да 6-10 см у дыяметры.

Распаўсюджанне

правіць

Іх маюць 90 % мангольскіх гадавалых дзяцей, але да 10 гадоў гэтыя плямы застаюцца толькі ў 6 %. «Мангольскія плямы» сустракаюцца і ў Еўропе, хоць і вельмі рэдка (напрыклад, у Балгарыі 0,6 %). Распаўсюджаныя ў карэйцаў, японцаў, кітайцаў, в’етнамцаў, афрыканцаў на поўдзень ад Сахары, кіргізаў, казахаў, інданезійцаў, філіпінцаў, айнаў, эскімос і індзеец Паўночная Амерыка, а таксама ў расіян мангалоіднага паходжання: якутаў, буратаў, калмыкаў, тувінцаў, хакасаў, і інш..

Даследаванне, праведзенае ў 2006 годзе ў Ізміры, Турцыя, паказала, што 26 % нованароджаных мелі радзімую пляму. Было адзначана, што распаўсюджанасць складае 20 % і 31 % у хлопчыкаў і дзяўчынак, адпаведна. У даследаванні таксама паведамляецца, што ні адно дзіця, якое нарадзілася са светлымі валасамі, не мела адзнакі, а 47 % дзяцей з цёмнымі валасамі мелі іх[2].

Лячэнне

правіць

Не патрабуецца. Мангольская пляма з’яўляецца прыроджаным дабраякасным невусам і ў пераважнай большасці выпадкаў знікае да наступлення падлеткавага ўзросту. Для мангольскай плямы не апісана ні аднаго выпадку злаякаснага перараджэння.

У міфалогіі

правіць

Сярод манголаў прынята называць гэтыя адзнакі «плямамі Чынгісхана». У кіргізаў — сінякі ад маці-аленіхі. Бураты называлі мангольскую пляму «мэнгэ» і верылі, што чым больш пляма, тым больш дабраславення ў дзіцяці ад нябеснага захавальніка. У калмыкаў і казахаў называюць яго пазнакай Тэнгры, бажаства Неба, якое таксама дабраслаўляе нованароджаных. У шэрагу іншых цюркскіх народаў, бажаство Тэнгры сваёй рукой дапамагае дзіцяці зрабіць першы ўздых, шлёпаючы яго па ягадзіцах, у якутаў гэтую ролю выконвае багіня Айыысыт.

Зноскі

  1. Монгольские пятна // Большая советская энциклопедия : ([в 30 т.]) / гл. ред. А. М. Прохоров. — 3-е изд.. — М. : Советская энциклопедия, 1969—1978. (руск.)
  2. "Frequency and characteristics of Mongolian spots among Turkish children in Aegean region". Turk J Pediatr. 48 (3): 232–6. Июль 2006 г. PMID 17172067. {{cite journal}}: Праверце значэнне даты ў: |date= (даведка)

Літаратура

правіць