Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь

На́звы насе́леных пу́нктаў Рэспу́блікі Белару́сь — серыя нарматыўных даведнікаў, якія ўключаюць у сябе ўсе наяўныя назвы населеных пунктаў Беларусі ў межах адміністрацыйна-тэрытарыяльных падраздзяленняў (вобласць, раён, пасялковы і сельскі саветы). Серыя нарматыўных даведнікаў у шасці кнігах пад кіраўніцтвам і рэдакцыяй В. П. Лемцюговай. Праца над нарматыўнымі даведнікамі планавалася, каардынавалася і кантралявалася Дзяржаўным камітэтам па маёмасці Рэспублікі Беларусь[1].

Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь
Аўтар І. А. Гапоненка, І. Л. Капылаў, В. П. Лемцюгова
Жанр нарматыўны даведнік
Краіна  Беларусь
Мова арыгінала Беларуская
Выдавецтва Тэхналогія
Даты публікацыі 2003—2010

Кожная асобная кніга даведніка змяшчае ўвесь сучасны рэестр назваў населеных пунктаў адной з шасці абласцей, якія падаюцца беларускай кірыліцай і лацінкай, а таксама рускай графікай. Напісанне назваў прыведзена ў адпаведнасць з правапіснымі нормамі беларускай і рускай літаратурнай мовы. У беларускай частцы ў назвах паказаны націск, граматычны род, множны лік, прыводзяцца парадыгмы скланення, варыянты сучасных афіцыйных назваў і назвы, якія па якіх-небудзь прычынах выйшлі з ужытку. Даведнік суправаджаецца прадмовай на беларускай і рускай мовах, алфавітнымі паказальнікамі назваў населеных пунктаў у трох графічных варыянтах[1].

Бібліяграфія правіць

  1. Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь: Мінская вобласць: нарматыўны даведнік / І. А. Гапоненка, І. Л. Капылоў, В. П. Лемцюгова і інш.; пад рэд. В. П. Лемцюговай. — Мн.: Тэхналогія, 2003. — 604 с. ISBN 985-458-054-7. (DJVU)
  2. Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь: Магілёўская вобласць: нарматыўны даведнік / І. А. Гапоненка і інш.; пад рэд. В. П. Лемцюговай. — Мн.: Тэхналогія, 2007. — 406 с. — ISBN 978-985-458-159-0. (DJVU)
  3. Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь: Гомельская вобласць: нарматыўны даведнік / Н. А. Багамольнікава і інш.; пад рэд. В. П. Лемцюговай. — Мн.: Тэхналогія, 2006. — 382 с. ISBN 985-458-131-4 (DJVU).
  4. Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь: Гродзенская вобласць: нарматыўны даведнік / І. А. Гапоненка і інш.; пад рэд. В. П. Лемцюговай. — Мн.: Тэхналогія, 2004. — 469 с. ISBN 985-458-098-9 (DJVU).
  5. Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь: Віцебская вобласць: нарматыўны даведнік / У. М. Генкін, І. Л. Капылоў, В. П. Лемцюгова; пад рэд. В. П. Лемцюговай. — Мн.: Тэхналогія, 2009. — 668 с. ISBN 978-985-458-192-7 (DJVU).
  6. Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь: Брэсцкая вобласць: нарматыўны даведнік / І. А. Гапоненка і інш.; пад рэд. В. П. Лемцюговай. — Мн.: Тэхналогія, 2010.— 318 с. ISBN 978-985-458-198-9. (DJVU)

Крытыка правіць

Настаўнік гісторыі Лукаўскай сярэдняй школы Маларыцкага раёна Брэсцкай вобласці Мікалай Баліцэвіч адзначае, што ў нарматыўным даведніку «Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь: Брэсцкая вобласць» прыводзіцца толькі 188 страчаных назваў населеных пунктаў Маларытчыны. Пры гэтым у выніку праведзеных ім і яго выхаванцамі даследаванняў да гэтага спісу дададзеныя яшчэ 173 назвы. Гэтае пацвярджае тое, што раней сур’ёзныя аналагічныя даследаванні не праводзіліся[2].

Старшыня секцыі тапанімікі Беларускага геаграфічнага таварыства Раіса Аўчыннікава лічыць, што даведнікі змяшчаюць шмат памылак, а таму яны патрабуюць перагляду з прыцягненнем спецыялістаў розных навук: філолагаў, географаў, картографаў, гісторыкаў, краязнаўцаў і абавязкова мясцовых старажылаў[3]. Пры гэтым трэба адзначыць, што сама Валянціна Лемцюгова ў сваёй прадмове да даведніку кажа пра тое, што «нягледзячы на вялікую працу, праведзеную ў мэтах упарадкавання правапісу назваў населеных пунктаў, апошнюю кропку ў гэтай складанай справе пакуль што ставіць рана. У перспектыве мяркуецца разгледзець магчымасць пераводу многіх варыянтных назваў у разрад асноўных, афіцыйных. Шмат давядзецца зрабіць для таго, каб пазбавіць нашу айканімію ад усяго наноснага, штучнага, вярнуць ёй беспадстаўна знішчаныя ў працэсе перайменаванняў сапраўдныя гістарычныя найменні. Пытанні застаюцца і іх належыць вырашаць паступова, паэтапна, як гэта робіцца ў цывілізаваных краінах, дзе нарматыўна-даведкавыя выданні перыядычна дапаўняюцца і ўдасканальваюцца за кошт больш дакладных звестак і новых дасягненняў у галіне тапанімічнай навукі і практыкі»[4].

Зноскі

  1. а б Рэспубліканская тапанімічная камісія пры Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі
  2. Малая радзіма — далёкая і блізкая(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 7 мая 2019. Праверана 2 студзеня 2021.
  3. Аб артыкуле В. П. Лемцюговай / Раіса Аўчыннікава
  4. Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь: Мінская вобласць: нарматыўны даведнік / І. А. Гапоненка, І. Л. Капылоў, В. П. Лемцюгова і інш.; пад рэд. В. П. Лемцюговай. — Мн.: Тэхналогія, 2003. — 604 с. ISBN 985-458-054-7. (DJVU) С. 22

Спасылкі правіць