Піткэрн (востраў)

Востраў Пі́ткэрн (на мясцовым дыялекце Pitkern Ailen, англ. Pitcairn Island) — востраў на поўдні Ціхага акіяна. Уваходзіць у склад брытанскай заморскай тэрыторыі астравы Піткэрн. Плошча сушы — 4,6 км². Насельніцтва — 67 чал. (2011 г.). Адзіны населены пункт — Адамстаўн.

Піткэрн
мясц. дыял. Pitkern, англ. Pitcairn
Выгляд з космасу
Выгляд з космасу
Характарыстыкі
Плошча4,6 км²
Найвышэйшы пункт347 м
Насельніцтва67 чал. (2011)
Шчыльнасць насельніцтва14,57 чал./км²
Размяшчэнне
25°04′00″ пд. ш. 130°06′00″ з. д.HGЯO
АрхіпелагАстравы Піткэрн
АкваторыяЦіхі акіян
Краіна
РэгіёнБрытанскія заморскія тэрыторыі
Піткэрн (востраў) (Ціхі акіян)
Піткэрн
Піткэрн
Map
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Гісторыя правіць

Першымі насельнікамі былі палінезійцы, якія трапілі сюды ў прамежку часу паміж XI ст. і XV ст. Але да прыходу еўрапейцаў яны пакінулі востраў. У канцы XVIII ст. захоўваліся толькі рэшткі іх паселішча.

Адкрыты 3 ліпеня 1767 г. камандай брытанскага судна «Ластаўка» на чале з капітанам Філіпам Картэрэтам. Названы ў гонар матроса Роберта Піткэрна, які першым убачыў востраў на гарызонце.

23 студзеня 1790 г. на Піткэрне з’явіліся мяцежныя матросы з судна «Баўнці». Разам з захопленымі ў палон таіцянцамі, 6 мужчынамі і 11 жанчынамі (адна з іх мела немаўля), яны заснавалі земляробчую калонію. У 1800 г. у жывых застаўся толькі адзін мужчына-брытанец Джон Адамс. Ён прыняў на сябе адказнасць за ўсіх жанчын і дзяцей, арганізаваў навучанне дзяцей чытанню і прапаведаваў сярод каланістаў хрысціянства. Нягледзячы на ізаляванасць і наяўнасць толькі аднаго дарослага мужчыны, абшчына здолела існаваць далей.

У лютым 1808 г. Піткэрн і яго калонія былі зноў адкрыты амерыканскім гандлёвым караблём «Тапаз» на чале з капітанам Мэйх’ю Фолджэрам.

30 лістапада 1838 г. Піткэрн быў афіцыйна ўключаны ў склад Вялікабрытаніі. Зараз яго насяляюць 67 чал., нашчадкі мяцежнікаў з «Баўнці» і таіцян.

Прырода і геаграфія правіць

Востраў Піткэрн мае вулканічнае паходжанне. Месціцца ў 2170 км ад Таіці, 5310 км ад Новай Зеландыі і 6600 км ад Панамы.

Большая частка ўзбярэжжа пакрыта стромкімі скаламі. Адзінае зручнае месца для высадкі — заліў Баўнці. Востраў не атачаюць каралавыя рыфы, таму каля берага заўсёды вялікія хвалі. У цэнтры Піткэрна — невысокая горная града (найвышэйшы пункт 347 м) і плато, на якім месціцца адзінае паселішча Адамстаўн.

Клімат пераходны ад трапічнага да субтрапічнага, даволі вільготны. Гадавая колькасць ападкаў — каля 1700 мм. Сярэдняя тэмпература ў залежнасці ад сезону вагаецца ад 17 °C да 25 °C.

Нават за межамі сельскагаспадарчых угоддзяў астравіцян флора Піткэрна значна зменена чалавекам. Лясы займаюць меней за 30 % тэрыторыі вострава, растуць пераважна на горных схілах і ў ізаляваных далінах. Даследаванне флоры ў 2002 г. паказала, што толькі 81 від раслін на востраве можна лічыць мясцовым. З іх толькі некалькі эндэмікаў. Астатнія каля 250 відаў раслін былі інтрадуцыраваны чалавекам. Захаваліся дрэвападобная папараць Angiopteris chauliodonta і дрэва тапаў, якое шануецца астравіцянамі з-за высакаякаснай драўніны.

Фаўна прадстаўлена марскімі чарапахамі, пацукамі, крабамі, казуркамі і птушкамі. Раз на год каля вострава адбываецца міграцыя кітоў.

Спасылкі правіць