Т-54 (Аб'ект 137) — савецкі сярэдні танк[2]. Прыняты на ўзбраенне Савецкай Арміі УС СССР у 1946 годзе, серыйна выпускаўся з 1947 года, пастаянна мадэрнізуючыся. З 1958 года выпускалася яго мадыфікацыя пад назвай Т-55, прыстасаваная да баявых дзеянняў ва ўмовах прымянення ядзернай зброі. У 19611967 гадах ён у асноўным быў зменены ў вытворчасці і ТВ УС СССР танкам Т-62, створаным на яго базе, але на ОЗТМ выпуск Т-55 працягваўся аж да 1979 года. Таксама ў шэрагу краін выпускаўся сам Т-54, або яго мадэрнізаваныя, або прыстасаваныя да мясцовых умоў варыянты.

Т-54
Сярэдні танк Т-54 у музеі Верхняй Пышмы
Сярэдні танк Т-54 у музеі Верхняй Пышмы
Т-54А
Класіфікацыя сярэдні танк
Краіна  СССР
Баявая маса, т 36,0
Кампанавальная схема класічная
Экіпаж, чал. 4
Гісторыя
Распрацоўнік Kharkiv Morozov Machine Building Design Bureau[d]
Вытворца  СССР
 Кітай
 КНДР
 Польшча
 Чэхаславакія
Гады вытворчасці 19441947
Гады эксплуатацыі з 1948
Колькасць выпушчаных, шт. 20 000
Асноўныя аператары  СССР
 КНДР
 Польшча
 Сірыя
 Сербія і Чарнагорыя
 Чэхаславакія
Габарыты
Даўжыня, мм 6200
Даўжыня з гарматай наперад, мм 9000
Шырыня, мм 3270
Вышыня, мм 2218
База, мм 3840
Каляіна, мм 2640
Дарожны прасвет, мм 425..468
Браніраванне
Тып брані стальная катаная і літая
Лоб корпуса (верх), мм/град. 100 / 60°[1]
Лоб корпуса (ніз), мм/град. 100 / 55°[1]
Борт корпуса, мм/град. 80 / 0°[1]
Кармы корпуса, мм/град. 45 / 17°[1]
Дно корпуса, мм 20
Лоб вежы, мм/град. 200 / 0°[1]
106 / 60°[1]
Борт вежы, мм/град. 160 / 0°[1]
85 / 60°[1]
Карма вежы, мм/град. 65 / 0°
56 / 30°[1]
Дах вежы, мм 30
Узбраенне
Калібр і марка гарматы 100-мм Д-10Т
Тып гарматы наразная гармата
Даўжыня ствала, калібраў 56
Боекамплект гарматы 34
Вуглы ВН, град. −4…+17°
Вуглы ГН, град. 360°
Далёкасць стральбы, км 0,02—14,6
Прыцэлы ТШ-2-22А
Кулямёты 1 × 12,7-мм ДШК,
2 × 7,62-мм СГМТ
Рухомасць
Тып рухавіка
Магутнасць рухавіка, к. с. 520
Хуткасць па шашы, км/г 50
Хуткасць па перасечанай мясцовасці, км/г 20—25
Запас ходу па шашы, км 250—300
Запас ходу па перасечанай мясцовасці, км 290—320
Удзельная магутнасць, к. с./т 14,4
Тып падвескі індывідуальная тарсіённая
Удзельны ціск на грунт, кг/гл2 0,81
Пераадольваемы ўздым, град. 30
Пераадольваемая сценка, м 0,8
Пераадольваемы роў, м 2,7
Пераадольваемы брод, м 1,4 (5 з ОПВТ)
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Т-54 экспартаваўся і стаіць на ўзбраенні ва ўзброеных сілах многіх дзяржаў свету, выкарыстоўваўся ў большасці лакальных канфліктаў пасля Другой сусветнай вайны. Танк стаў вядомы сваёй высокай надзейнасцю і прастатой, якія высока аценьваліся многімі экспертамі. На працягу ўсёй Афганскай вайны асноўным танкам у танкавых падраздзяленнях абмежаванага кантынгенту савецкіх войскаў у Афганістане (АКСВА) былі Т-55 і Т-62. Нягледзячы на наяўнасць у дастатковай колькасці больш сучасных і магутных танкаў у УС СССР на той час і пастаянную мадэрнізацыю лёгкай бронетэхнікі, у матастралковыя і паветрана-дэсантныя падраздзяленні АКСВА яны не накіроўваліся, танкавы парк АКСВА заставаўся без зменаў усе 9 гадоў вайны, што было абумоўлена адсутнасцю сучасных танкаў у частках СА УС СССР на паўднёвых межах СССР і абмежаваным лікам процітанкавых сродкаў у афганскіх маджахедаў.[3]

Зноскі

  1. а б в г д е ё ж з М. В. Павлов, И. В. Павлов. Отечественные бронированные машины 1945—1965 гг. // Техника и вооружение: вчера, сегодня, завтра. — М.: Техинформ, 2011. — № 3. — С. 59.
  2. А. В. Карпенко. Обозрение. Указ. соч. — С. 269—275.
  3. Баявое выкарыстанне танкаў серыі Т-54/55 Архівавана 31 жніўня 2009.

Літаратура правіць

  • М. Б. Барятинский. Средний танк Т-54 / М. Б. Барятинский. — М.: Моделист-конструктор, 2006. — 32 с. — (Бронеколлекция № 4 (67)). — 2500 экз.
  • А. В. Карпенко. Обозрение отечественной бронетанковой техники (1905—1995). — СПб.: Невский Бастион, 1996. — 480 с. — 10 000 экз.
  • М. В. Павлов, И. В. Павлов. Отечественные бронированные машины 1945—1965 гг. // Техника и вооружение: вчера, сегодня, завтра. — М.: Техинформ, 2009. — № 8. — С. 56.
  • П. Н. Сергеев. Т-54/55. Советский основной танк / П. Н. Сергеев. — Киров: Кировское общество Любителей военной техники и моделизма, 2000. — Т. 1. — 42 с. — (Военно-техническая серия № 102). — 300 экз.
  • П. Н. Сергеев. Т-54/55. Советский основной танк / П. Н. Сергеев. — Киров: Кировское общество Любителей военной техники и моделизма, 2000. — Т. 2. — 49 с. — (Военно-техническая серия № 103). — 300 экз.
  • C. Устьянцев. Т-54/55 / C. Устьянцев, Д. Колмаков. — Нижний Тагил: Медиа-Принт, 2006. — 226 с. — (Боевые машины Уралвагонзавода).

Спасылкі правіць