Хлебнае дрэва

Хлебнае дрэва (Artocarpus altilis) — двухдольная расліна сямейства тутавыя.

Хлебнае дрэва
Навуковая класіфікацыя
прамежныя рангі Дамен:  Эўкарыёты Царства:  Расліны Аддзел:  Кветкавыя Клас:  Двухдольныя Парадак:  Ружакветныя Сямейства:  Тутавыя Трыба:  Artocarpeae Род:  Artocarpus Від:  Хлебнае дрэва
Міжнародная навуковая назва
Artocarpus altilis (Parkinson) Fosberg
Сістэматыка на Віківідах Выявы на Вікісховішчы ITIS   184181 NCBI   194251 EOL   594952 GRIN   t:4319 IPNI   582598-1 TPL   kew-2653919

Гісторыя

Радзімай лічыцца паўночны захад Новай Гвінеі, адкуль продкі палінезійцаў 3500 г. таму завезлі яго на розныя астравы Акіяніі, дзе культывавалася як свойская расліна. У канцы XVIII ст. брытанцы накіроўвалі на востраў Таіці 2 экспедыцыі, каб даставіць парасткі дрэва на Антыльскія астравы. Аднак першая экспедыцыя на судне «Баўнці» скончылася паўстаннем маракоў (гл. Астравы Піткэрн і Вільям Блай). Другая экспедыцыя даставіла парасткі ў Новы Свет у 1793 г. Зараз вырошчваецца ў многіх трапічных краінах.

Знешні выгляд

Дасягае 20 — 26 м у вышыню. Кара шэрая, гладкая. Лісце пакрыта тонкім пухам. У залежнасці ад кліматычных умоў можа быць вечназялёным або лістападным. Кветкі дробныя, зелянявыя. Мужчынскія кветкі сабраныя ў падоўжаныя суквецці. Апыляюцца кажанамі. Пасля апылення жаночыя суквецці паступова зрастаюцца ў вялікае суплодзе. Суплодзі растуць па аднаму або гронкамі на вяршынях ветак. Дыяметр суплодзя — да 30 см, вага да 3 — 4 кг. Саспелае суплодзе мае колер бульбы ці свежага хлеба. Унутры ўтрымоўвае кудзелістую крухмалістую масу крэмавага колеру. Адрозніваюць сарты, якія ўтрымоўваюць унутры насенне і не ўтрымоўваюць яго. Пры спрыяльных кліматычных умовах прыносіць ураджай да 150 кг суплодзяў на працягу 9 месяцаў у год.

Выкарыстанне

Галоўным чынам выкарыстоўваецца мякаць суплодзяў, якая пры выпяканні ператвараецца ў саладкаваты «хлеб». У Палінезіі мякаць нарыхтоўвалі і квасілі ў ямінах. Няспелыя суплодзі па смаку нагадваюць агуркі і таксама шырока ўжываюцца ў кулінарыі. Смажанае і варанае насенне ўжываюць у якасці самастойнай ежы або прыправы.

Драўніна з-за хуткага росту друзлая. Выкарыстоўваецца ў якасці паліва.

Галерэя

• 
  Высадак
• 
  Дарослыя дрэвы
• 
  Лісце
• 
  Суплодзі на дрэве
• 
  Суплодзі ў разрэзе
• 
  Перасадка хлебных дрэваў, 1796 г.

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Хлебнае дрэва
• Breadfruit Institute
• Fruits of Warm Climates: Breadfruit
• Artocarpus altilis (Moraceae) Архівавана 5 лютага 2007.