Шыман Старавольскі

Шыман (Шымон) Старавольскі (каля 1588, маёнт. Стараволя, цяпер Пружанскі раён — 1656) — вялікалітоўскі гісторык і пісьменнік.

Шыман Старавольскі
Szymon Starowolski
Карл X Густаў і Шыман Старавольскі (справа). Карціна Яна Матэйкі.
Асабістыя звесткі
Дата нараджэння	каля 1588
Месца нараджэння	Стараволя, Берасцейскі павет, Берасцейскае ваяводства, Вялікае Княства Літоўскае, Рэч Паспалітая
Дата смерці	4 красавіка 1656(1656-04-04)
Месца смерці	Кракаў, Рэч Паспалітая
Пахаванне	сабор Святых Станіслава і Вацлава
Грамадзянства	Вялікае Княства Літоўскае
Альма-матар	Ягелонскі ўніверсітэт
Месца працы	Ягелонскі ўніверсітэт
Прафесійная дзейнасць
Род дзейнасці	гісторык, пісьменнік
Мова твораў	лацінская, польская
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Шмат падарожнічаў за мяжой, дзе сабраў матэрыял для сваіх «Zyciorysy sławnych i uczonych Polaków», доўгі час служыў сакратаром вял. гетм. літоўскаму Я. К. Хадкевічу, пад канец жыцця быў канонікам Кракаўскім.

Прадстаўнік сарматызму ў гістарыяграфіі. Аўтар больш за 60 прац, галоўныя з іх: «De rebus Sigismundi I Libri IV» (Кракаў, 1616), «Sarmatiae Bellatores» (Кёльн, 1631; Вроцлаў, 1734), «Pobudka albo rada na zniesienie Tataròw perekopskich» (2 выд., Кёльн, 1671), «Scriptorum Polonicorum Hecatontas, seu centum illustrium Poloniae scriptorum elogia et vitae» (2 выд., Венецыя, 1626), «Wotum о naprawie rzeczypospolitéj» (Кракаў, 1625), «Reformacyja obyczajów polskich wszystkim stanom ojczyzny naszéj teraźniéjszych czasòw zepsowanych bardzo potrzebna» (без места і года друку), «Polonia sive Status regni Poloniae descriptio» (Кёльн, 1632), «Prawy rycerz» (1632, 1648), «Epitome conciliorum tam generalium, quam provincialium cum chronologica et historica ohservatione in Libris XXVI comprehensa» (Рым, 1643), «Świątnica Pańska, t. j. Kazania na uroczystości całego roku» (2 выд., Кракаў, 1681), «Breviarium Juris pontifici in usum Parochorum Libri VII» (Рым, 1653), «Monumenta Sarmatorum» (Кракаў, 1655).

Літаратура

• Polski słownik biograficzny. T. 42/3. Zeszyt 174. — Warszawa; Kraków, 2004.
• «Белая Русь» у Polonii Шымона Старавольскага / Алег Латышонак // Literatura, język, kultura / redakcja naukowa: Mikołaj Timoszuk i Mikołaj Chaustowicz. ― Warszawa, 2007. ― С. 331―334.
• Очерки истории и исторической науки СССР. Т. 1. — М., 1955. — С. 21-22.
• Пракаповіч Н. Шыман Старавольскі — «першы ўсходнеславянскі літаратуразнаўца»: [пра беларускага гісторыка і грамадскага дзеяча] // Краязнаўчая газета. — 2008. — Лістап. (№ 41);
• ЭнцВКЛ. Т. 2. — Мн., 2006.