Babesia
Babesia — род апікомплексаў з атраду Piroplasmorida.
| Babesia | |||||||||||||||||
 | |||||||||||||||||
| Навуковая класіфікацыя | |||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
прамежныя рангі
| |||||||||||||||||
| Міжнародная навуковая назва | |||||||||||||||||
|
Babesia Starcovici, 1893 | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
Гісторыя даследаванняў правіць
Упершыню апісаны ў 1888 годзе румынскі навукоўцам мікрабіёлагам Віктарам Бабешам як узбуджальнік інфекцыйнага захворвання (піраплазмоз) буйной рагатай жывёлы. У 1893 годзе па прозвішчы першаадкрывальніка названы род, да якога аднеслі гэтага ўзбуджальніка.
Этыялогія правіць
Унутрыклеткавыя паразіты, якія паражаюць эрытрацыты крыві буйной рагатай жывёлы, коней, авечак, свінняў, сабак, чалавека.
У эрытрацытах адбывацца бясполае размнажэнне пратыстаў падзелам кожнай на 2-4 асобіны. Прадстаўнікі роду маюць розную форму і памеры, часцей характэрныя колцавыя формы, якія размяшчаюцца ўздоўж сценак эрытрацыту. Пары пратыстаў утвараюць грушападобныя формы. Заражанасць эрытрацытаў складае ад доляй адсотка (бессімптомныя формы захворванняў) да дзясяткаў адсоткаў (вострыя формы).
Эпізааталогія правіць
Перанос пратыстаў ажыццяўляецца цыклічна паміж прамежкавымі гаспадарамі. У якасці гаспадароў выступаюць як жывёлы, спецыфічна адчувальныя да ўзбуджальнікаў, так і неадчувальныя (у асноўным, дробныя грызуны). Перанос паміж гаспадарамі ажыццяўляецца часцей кляшчамі, радзей праз кроў пры аперацыях і траўмах. Асноўнымі пераносчыкамі Babesia divergens з’яўляюцца кляшчы відаў Ixodes ricinus і Ixodes persulcatus. Пераносчык Babesia ovis — віду Rhipicephalus bursa.
У арганізме кляшчоў пратысты размножваюцца бясполым шляхам у кішэчніку, а таксама ўнутрыклеткава. У кляшчах яны цыркулююць трансфазна (ад лічынкі да німфы і затым да імага), а таксама трансаварыяльна (праз яйцы да наступнага пакалення кляшчоў). Як правіла, у другім і наступных пакаленнях кляшчоў пасля атрымання ўзбуджальніка з крыві хворай жывёлы лічынкі маюць генералізаванае носьбіцтва пратыстаў ва ўсіх органах, у тым ліку ў слінных залозах.
Пры харчаванні кляшча на жывёле пратысты трапляюць са сліны кляшча ў кроў, дзе ўкараняюцца ў эрытрацыты і пачынаюць размнажэнне. У большасці выпадкаў адбываецца адначасовае заражэнне рознымі відамі роду і іншымі ўзбуджальнікамі небяспечных хвароб (вірусамі клешчавога энцэфаліту, ўзбуджальнікамі барэліёзу і інш.).
Класіфікацыя правіць
Адзінай класіфікацыі не распрацаваная. Частка даследчыкаў не падзяляюць Babesia і найпростыя віды роду Piroplasma, іншыя падзяляюць род на 4 роды або падроды і адпаведна адрозніваюць хваробы, імі выкліканыя[1]:
- Piroplasma — піраплазмозы
- Nuttallia — нуталіёзы
- Babesiella — бабезіёзы
- Francaiella — франсаіелёзы
Некаторыя віды[1]:
Зноскі
- ↑ а б Т. 2. Ангола — Барзас. — М. : Советская энциклопедия, 1970. — 632 с. — (Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров; 1969—1978). (руск.)
Літаратура правіць
- Дагель В. А., Палянскі ю. і., Хейсин е. м. агульная протозоология. Мн., Л., 1962.
- Levine N. D. Protozoan parasites of domestic animals and of man. — Minneapolis, 1961.