Авечка свойская (Ovis aries) — жывёла класа сысуноў. Продкам свойскай авечкі з'яўляецца азіяцкі муфлон.

Авечка свойская

Статак авечак
Навуковая класіфікацыя
Міжнародная навуковая назва

Ovis aries Linnaeus, 1758


Сістэматыка
на Віківідах

Выявы
на Вікісховішчы
ITIS  552475
NCBI  9940
EOL  311906

Біялагічныя асаблівасці правіць

 
Авечкі ў Аргенціне

Найважнейшая асаблівасць свойскіх авечак — высокая іх прыстасавальнасць да розных умоў развядзення. Яны добра пераносяць халодны і гарачы клімат, добра сябе адчуваюць у сухіх пустынных раёнах поўдня і на зялёных раўнінах умераных шырот. Другая каштоўная якасць авечак — добрая прыстасаванасць да пашавага ўтрымання, здольнасць выкарыстоўваць самыя танныя кармы і знаходзіць іх сабе нават на самых бедных пашах. Яны паядаюць вялізную колькасць розных раслін, у тым ліку пустазелле. Шматкамерны страўнік і добра развіты стрававальны апарат забяспечваюць засваяльнасць да 75 % пажыўных рэчываў грубых кармоў. Аднак авечкі дрэнна пераносяць павышаную вільготнасць і вільготныя пашы. Пры перабоях у кармленні і паенні многія пароды авечак здольны траціць адкладзены ў целе (на хвасце, у курдзюку) тлушч, што дапамагае пераносіць бяскорміцу.

Працягласць жыцця авечак 12-14 гадоў, а працягласць гаспадарчага іх выкарыстання 6-7 гадоў.

Скараспеласць высокая. Палавая спеласць настае ў 6-7-месячным узросце, у першую злучку пускаюць у 1,5 года. Палавы цыкл (перыядычнасць прыходу ў ахвоту) у авечак у сярэднім 17 дзён (ваганні 15-20 дзён). Пладавітасць большасці парод ад 100 да 150 ягнят на 100 матак, у асобных парод яна складае 250—300 ягнят на 100 матак. Перыяд котнасці ў сярэднім 150 дзён (ваганні ад 140 да 155 дзён у залежнасці ад пароды, узросту і ўкормленасці матак).

Жывая маса ягнят пры нараджэнні залежыць ад пароды і колькасці ягнят у прыплодзе. Адзіночкі важаць 3-4,5 кг, ягняты са шматплодных акотаў звычайна меншыя. Пры нармальных умовах кармлення і ўтрымання ягняты хутка развіваюцца. Да 15-20-дзённага ўзросту яны падвойваюць сваю жывую масу. Сутачнае прыбаўленне ў масе да 4 мес складае 200—400 г у залежнасці ад пароды і кармлення. Да 4-месячнага ўзросту ягняты дасягаюць 45-50 % жывой масы бацькоў. Эксперыментальнымі даследаваннямі пацверджана, што авечкі найбольш поўна выкарыстоўваюць і акупляюць корм у першы год жыцця пры атрыманні ад іх мясной і шэрснай прадукцыі.

Пароды авечак правіць

Вядома больш за 600 парод і генетычна адасобленых груп авечак: ад жывел з аднароднай тонкай і паўтонкай воўнай да бясшэрсных (з валасяным покрывам), ад кароткамізэрнахвостых да доўгатлустахвостых і курдзючных, ад спецыялізаваных на вытворчасці адной прадукцыі (воўна) да парод трайной прадукцыйнасці (воўна, мяса, малако). На Беларусі пашырана гадоўля танкарунных, паўтанкарунных, паўгрубашэрсных і грубашэрсных авечак.

Прадукцыя авечкагадоўлі правіць

Дзякуючы авечкагадоўлі атрымліваюць каштоўную сыравіну (воўну, аўчыну, смушак) і харчовыя прадукты (мяса, тлушч, малако). Воўну прадуць, з яе вяжуць і ткуць розныя вырабы. Шкуру авечкі памерам не менш за 18 дм называюць аўчынай. Футравыя аўчыны атрымліваюць ад танкарунных і паўтанкарунных авечак, а таксама ад паўгрубашэрсных, калі іх шэрснае покрыва ў асноўным складаецца з пуховых валокнаў з невялікім дамешкам тонкай восці. Ад нованароджаных ягнят смушкавых парод ва ўзросце 1-3 дні атрымліваюць смушкі — шкуркі з валасяным покрывам у выглядзе завіткоў. Бараніна мае высокія пажыўныя якасці: у ёй амаль столькі бялкоў, як у ялавічыне і свініне, але вельмі мала халестэрыну. Авечае малако лёгка засвойваецца, тлустасць 7-10 %, з яго робяць высакаякасныя сыры.

Літаратура правіць

  • Пышэнкін А., Віцько Л. Павышэнне прадуктыўнасці авечак. — Мн., 1973.
  • Энцыклапедыя сельскага гаспадара. — Мн.: БелЭн, 1993.