Вікіпедыя

Адэла Нармандская

У Вікіпедыі ёсць артыкулы пра іншых людзей з імем Адэла.

Адэ́ла Нарма́ндская (англ.: Adela of Normandy; 1062/1067 — 8 сакавіка 1137?) — дачка Вільгельма Заваёўніка, жонка Эцьена II, графа Блуа і Шартра, і маці англійскага караля Стэфана Блуаскага.

Адэла Нармандская
фр.: Adèle de Blois
рэгент (Графства Блуа)
1095 — 1098
Прыёр
з 1120
рэгент (Графства Блуа)
1101 — 1102
рэгент (Графства Блуа)
1102 — 1120
Нараджэнне 1062/1067
Смерць 8 сакавіка 1137 ці 8 сакавіка 1138[1]
Род Нармандская дынастыя
Бацька Вільгельм I Заваёўнік[2]
Маці Мацільда Фландрская[2]
Муж Эцьен II дэ Блуа[2][3]
Дзеці Гіём дэ Блуа[d][4], Цібо II Шампанскі, Стэфан[2], Люсія-Маго дэ Блуа[d][4], Adela de Blois[d][4], Генрых Блуаскі[d][4][2], Агнес дэ Блуа[d][4], Элеанора дэ Блуа[d][4], Humbert de Blois, Comte de Virtus[d][4], Odo de Blois[d][4] і Alice de Blois[d][4]
Аўтограф Выява аўтографа
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біяграфія

правіць

Адэла, верагодна, была самай малодшай дачкой Вільгельма Заваёўніка і Мацільды Фландрскай. Дакладны год яе нараджэння невядомы: відавочна, што яна нарадзілася не раней за 1062 і не пазней за 1067 года. Адэла атрымала адносна добрую адукацыю (у прыватнасці, валодала латынню). Каля 1083 года яна выйшла замуж за Эцьена-Анры — спадчынніка графа Блуа і Шартра, — які быў адным з найважнейшых саюзнікаў Вільгельма Заваёўніка ў яго барацьбе супраць Анжуйскага графства. У 1089 годзе Эцьен-Анры атрымаў у спадчыну графства Блуа і стаў кіраваць пад імем Эцьена II.

Адэла адрознівалася павышанай рэлігійнасцю і ў 1095 годзе пераканала свайго мужа адправіцца разам з яе братам — Робертам Куртгёзам, герцагам Нармандыі, — у Першы крыжовы паход. Эцьен, аднак, не адрозніўся ў паходзе асаблівай доблесцю і ў 1098 годзе вярнуўся з рэпутацыяй баязліўца. Пад ціскам Адэлы, якая патрабавала выканання зароку ўбачыць Іерусалім, у 1101 годзе Эцьен ізноў адправіўся ў Палесціну, дзе ў 1102 годзе і загінуў у час няўдалай атакі на атрад сарацынаў у Рамле. У час адсутнасці мужа, а таксама пасля яго смерці, у перыяд непаўналецця дзяцей, Адэла выконвала абавязкі рэгенткі Блуаскага графства.

Паводле сведчання Ардэрыка Віталія, Адэла была энергічнай і мудрай жанчынай, якая з поспехам спраўлялася з абавязкам кіравання краінай. Адэла, дзякуючы яе блізкасці з буйнымі французскімі тэолагамі, у прыватнасці, з Іва Шартрскім, адыграла адну з ключавых роляў ва ўрэгуляванні спрэчкі аб інвестытуры ў Францыі і Англіі ў пачатку XII стагоддзя. Для навучання сваіх дзяцей яна запрашала выдатных настаўнікаў, а малодшага Анры адправіла ў Клюнійскі манастыр — адзін з вядучых багаслоўскіх цэнтраў Еўропы таго часу. У той жа час, з прычыны канфлікту са старэйшым сынам Гіёмам, Адэла адхіліла яго ад успадкоўвання, перадаўшы трон Блуа другому сыну Цібо — будучаму графу Шампані. Яшчэ адзін сын, Стэфан, быў у 1111 годзе адпраўлены да двара караля Англіі — брата Адэлы Генрыха I.

У 1120 годзе Адэла сышла ад палітыкі і клопатаў аб выхаванні дзяцей у Марсіньі, дзе і пражыла астатак жыцця. У 1135 годзе яе сын Стэфан стаў каралём Англіі.

Дзеці

правіць
 
Адэла Нармандская

Адэла Нармандская і Эцьен II Блуаскі мелі, прынамсі, 12 дзяцей:

  1. Гіём (каля 1081 — 1150), сеньёр Сюлі, граф Шартра. Разумова адсталы, праз што быў пазбаўлены спадчыны на карысць малодшага брата Цібо. Ажаніўся са спадчынніцай сеньярыі Сюлі і стаў родапачынальнікам французскага роду Сюлі;
  2. Агнэс дэ Блуа (1086/1088 — 1129), замужам за Гуга III дэ Ле-Пюізэ;
  3. Элеанора (каля 1090 — 1147), замужам (1120—1142, развод) за Раулем I, графам Вермандуа;
  4. Літуіза (Адэль) дэ Блуа (1092 — пасля 1118), муж — Міла II Малодшы дэ Манлеры, сеньёр Брэ, віконт Труа;
  5. Цібо II (1090/1093 — 1152), граф Блуа (c 1102), граф Шампані (c 1125);
  6. Адо (пам. у маленстве);
  7. Люсія-Маго (1095—1120), замужам за Рычардам д’Аўраншам, 2-м графам Чэстэр;
  8. Стэфан (1096—1154), кароль Англіі (c 1135);
  9. Анры дэ Блуа (1099—1171), біскуп Вінчэстэрскі (Генры Блуаскі).
  10. Аліса дэ Блуа (1100—1145), замужам за Рэно III, графам дэ Жуаньі;
  11. Гумберт (пам. у маленстве);
  12. Філіп (пам. у 1100), біскуп Шалон-сюр-Марн.

Зноскі

  1. ↑ A Historical Dictionary of British Women — 2 — Routledge, 2003. — P. 3. — ISBN 978-1-85743-228-2
  2. ↑ а б в г д Kindred Britain
  3. ↑ (unspecified title) Праверана 7 жніўня 2020.
  4. ↑ а б в г д е ё ж з Lundy D. R. The Peerage

Літаратура

правіць
  • LoPrete, Kimberly. The Anglo-Norman Card of Adela of Blois. — Albion 22, 1990.
  • LoPrete, Kimberly. Adela of Blois and Ivo of Chartres: Piety, Politics, and the Peace in the Diocese of Chartres. // Anglo-Norman Studies 19.
  • Parsons, John Carmi. Medieval Mothering. // New Middle Ages, 1996.
  • LoPrete, Kimberly. «Adela of Blois» Countess and Lord, c. 1067—1137. — Dublin: Four Courts, 2007.
Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Адэла_Нармандская&oldid=3977948"