Атон Слізень
Атон Ян Слізень (польск.: Otton Jan Ślizień; 24 чэрвеня 1806, в. Вольна — 19 снежня 1887, Друцкаўшчына) — філарэт, мемуарыст.
| Атон Слізень | |
|---|---|
![Слізень[d]](/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:POL_COA_%C5%9Awiat_II.svg) Слізень[d] | |
| Нараджэнне |
24 чэрвеня 1806 |
| Смерць |
19 снежня 1887 (81 год) |
| Род | Слізні |
| Бацька | Ян Слізень |
| Маці | Анеля з Мацкевічаў[d] |
| Жонка | Людвіка з Беркманаў[d] |
| Дзеці | Ян Томаш Слізень[d] |
| Член у | |
| Адукацыя |
|
Біяграфія
правіцьПаходзіў са шляхецкага роду Слізняў герба ўласнага. Сын Яна і Анелі Слізняў. Брат скульптара Рафала Слізня. Сцвярджаецца, што Атон нарадзіўся 24 чэрвеня 1806 года ў Вольне, але метрыка ў касцельных кнігах адсутнічае[1].
Недзе ў 1807 годзе братоў Атона і Рафала бацькі аддалі на выхаванне да дзядоў па матчынай лініі — Юзафа і Марцяны з Букоўскіх Мацкевічаў, старадубскіх стражнікаў і гаспадароў маёнтка ў Друцкаўшчыне. У 1814 годзе браты распачынаюць вучобу ў дамініканскай школе ў Наваградку, дзе ў гэты час вучыліся Ян Чачот і Адам Міцкевіч. А яшчэ праз два гады, у 1816 годзе, браты пачалі вучобу ў Полацкай езуіцкай акадэміі, якая была раптоўна абарваная 20 сакавіка 1820 года, калі акадэмія была закрыта[2].
Каб завершыць адукацыю, Слізні пераводзяцца ў Віленскі ўніверсітэт, дзе Атон у 1821—1823 гадах на фізіка-матэматычным факультэце вывучаў фізіку, хімію, заалогію, батаніку і мінералогію. У 1821—1822 гадах браты трапляюць пад апеку Тамаша Зана, які становіцца іх гувернёрам і сябрам сям’і. Зямляцтва з галоўнымі філарэтамі — Адамам Міцкевічам, Ігнатам Дамейкам, Ануфрам Петрашкевічам, Янам Чачотам і інш. — прывяло Слізняў у таварыства філарэтаў. У лістападзе 1823 года распачаўся працэс філаматаў і філарэтаў, браты, а таксама іх сябры, трапілі за краты. Праўда, увязненне ў мурах Дамініканскага кляштара не зацягнулася. Ужо ў снежні, дзякуючы бацьку і князю Канстанціну Радзівілу, гаспадару блізкай да бацькоўскіх Бартнікоў Паланечкі, хлопцаў вызвалілі. Атрымаўшы волю, Слізні арганізавалі ў Бартніках збор фінансавай дапамогі для тых дзясяткаў сяброў, што засталіся за кратамі[2].
Атон выбраў вайсковую кар’еру, браў удзел у паўстанні 1831 года, але, каб пазбегнуць рэпрэсій, пасля задушэння паўстання паступіў на службу ў расійскае войска. Выйшаў у адстаўку ў 1834 годзе і стаў гаспадарыць у Друцкаўшчыне. Тут ён напісаў успаміны пра вучобу ў Навагрудку, Полацку і Вільні (часткова надрукаваныя)[2]. Віцэ-маршалак шляхты Навагрудскага павета[3].
Сям’я
правіцьУ першым шлюбе з Казімірай з Дабравольскіх (каля 1810- каля 1840). З ёй дзеці[3]:
- Казімір;
- Гэлена.
.jpg)
- Адэля (24 снежня 1845—21 ліпеня 1912), засталася незамужняй. Пахавана на могілках у Друцкаўшчыне.
У другім шлюбе з Людвікай з Беркманаў (каля 1820 — пасля 1850)[3]. Дзеці:
- Ян Томаш (каля 1861—1916), у шлюбе з Элеанорай з Куніцкіх (19 лютага 1866—31 жніўня 1927).
Зноскі
- ↑ Рафал Слізень, скульптар з Наваградчыны Архівавана 30 жніўня 2021. // «Мастацтва» № 33 (1524) 14.08.2021 — 20.08.2021 г
- ↑ а б в Рафал Слізень, скульптар з Наваградчыны Архівавана 20 верасня 2021. // «Мастацтва» № 37 (1528) 11.09.2021 — 17.09.2021 г
- ↑ а б в Ślizień h. własnego