Беатус Моргана

Беатус Моргана (Нью-Ёрк, Бібліятэка Пірпанта Моргана, MS 644) — ілюмінаваны рукапіс з мініяцюрамі мастака Магіуса, які з’яўляецца копіяй Каментарыя да Апакаліпсіса, напісанага ў VIII стагоддзі іспанскім манахам Беатам Ліебанскім, у якім апісваецца Канец часоў і Страшны суд. Створаны ў X стагоддзі, Беатус Моргана з’яўляецца адным з найстарэйшых прыкладаў адраджэння іспанскай апакаліптычнай традыцыі. Па стылю ён быў створаны масарабамі (хрысціяне ў мусульманскіх іспанскіх землях). Апакаліпсіс і Каментарый на гэты тэкст Пісання Беата Ліебанскага стаў адным з самых важных рэлігійных тэкстаў Сярэднявечча, і часта ілюстраваўся вельмі падрабязна.

Анёлы, якія стрымліваюць вятры

Магіус[d]

Беатус Моргана. 940-я

Бібліятэка і музей Моргана[d]

Медыяфайлы на Вікісховішчы

Беатус Моргана, f. 112: Адкрыццё шостай пячаткі: «і я ўбачыў, калі ён адкрыў шостую пячатку, і вось, сталася вялікае землетрасенне, і сонца стала змрочнае як уласяніца, і месяц зрабіўся як кроў» (Апакаліпсіс, 6.12)

Беатус Моргана

Змест

Беатус Моргана, які таксама называюць Лас-Уэльгаскім Апакаліпсісам, , змяшчае папярэднія матэрыялы з бліскуча напісанымі партрэтамі евангелістаў (ff. 1-9), Каментарый да Апакаліпсіса Беата Ліебанскага (ff. 10-233), вытрымкі з «De ad finitatibus et gradibus» Ісідара Севільскага і яго «Этымалогій» (ff. 234р-237r), каментарыі Святога Ераніма да кнігі прарока Данііла, (ff. 239—293) і трэці пераказ Апакаліпсісу (ФФ. 294—299). Апошні ўяўляе сабой канспект з розных крыніц і, мабыць, больш позні дадатак. Яго цяперашнія памеры 387 мм x 285 мм. Раннія фоліа паказваюць выдаленне арыгінальнага золата і перамалёўку літар Магіусам, стваральнікам рукапісу, і яго памочнікамі.

Дэталь буквіцы з фоліа 22, дзе апісваецца Адкр. 1:12-20.

300 аркушаў манускрыпта зроблены з высокаякаснага пергаменту, тоўстага і аднароднага па колеры. Палі шырокія, шрыфт і ілюмінаванне добра захаваліся. Некалькі фоліа пашкоджаны вільгаццю або агнём. Колеры добра захаваліся і засталіся насычанымі. Магіус быў вызначаны як стваральнік працы ў калафоне на f. 293 і згадваецца на f. 233. Калафон таксама падае зашыфраваную дату і адсылкі на абата і манастыр Святога Міхаіла.

Супастаўленне арыгінальных дзесцяў  цяжка вызначыць з-за страты некаторых лістоў. У ходзе аб’яднання біфоліа ў дзесці, сярэднявечныя пераплётчыкі мелі патрэбу ў сістэме, з дапамогай якой яны маглі б злучыць асобныя дзесці ў правільным парадку. Стандартным інструментам, якім карысталіся для гэтага, былі кустоды. Беатус Моргана, аднак, не выкарыстоўвае гэты метад. Замест гэтага ў рукапісе зроблена сістэма подпісаў, якія складаюцца з рымскіх лічбаў, за якімі рушыць літара «Q». Маюцца два мініяцюрных нясучых фоліа, падпісаных такім чынам. Нявыкарыстаныя дзесці ўключаюць па восем лістоў (4 біфоліа). Большасць подпісаў знаходзіцца ў куце ніжняй мяжы апошняга верса. Той факт, што гэтыя подпісы выкарыстоўваюць рымскія лічбы, а не арабскія, сведчыць супраць мясцовых пераплётчыкаў або масарабскіх працоўнікоў у манастырскім скрыпторыі. У той жа час яны разглядаюцца як доказ датыроўкі рукапісу першай паловай Х стагоддзя. Адкрытыя фоліа (ff. 1-9), выглядаюць больш познім дадаткам, не толькі па прычыне, што ім не хапае гэтых подпісаў, але і таму, што яны складаюцца з двух набораў па тры біфоліа.

Галерэя

• 
• 
• 

Літаратура

• Forbes, Andrew ; Henley, David (2012). Apocalypse: The Illustrated Book of Revelation. Chiang Mai: Cognoscenti Books. ASIN: B008WAK9SS
• Walther, Ingo F. & Wolf, Norbert (2005) Codices Illustres: the world’s most famous illuminated manuscripts, 400 to 1600. Köln, Taschen

Спасылкі

• Paper on the manuscript Архівавана 3 чэрвеня 2018.
• Image of Last Judgment (fols. 219v-20) The Morgan Library & Museum Web site
• Image of The Vision of the Lamb (fol. 87) The Morgan Library & Museum Web site
• Image of Vision of the Heavenly Jerusalem (fol. 222v) The Morgan Library & Museum Web site
• The Art of medieval Spain, A.D. 500—1200, an exhibition catalog from The Metropolitan Museum of Art Libraries (fully available online as PDF), which contains material on Morgan Beatus (no. 78)