Верым, можам, пераможам!

«Верым, можам, пераможам!» — беларускі палітычны і спартыўны лозунг. З’явіўся ў 2006 годзе, як перайначаная версія іншага беларускага дэмакратычнага слогана «Хочам! Можам! Пераможам!». Актыўна выкарыстоўваўся хакейнымі і футбольнымі фанатамі, а таксама стаў адным з асноўных пратэстных лозунгаў у 2006 і 2020 годзе.

Лозунг «Верым! Можам! Пераможам!» на плакаце пратэстуючага ў Дзятлава 14 жніўня 2020 года.

Гісторыя правіць

Лозунг быў прыдуманы палітыкам Паўлам Севярынцам. Ён замяніў першы дзеяслоў іншага дэмакратычнага лозунгу «Хочам! Можа! Пераможам!», які гучаў на вуліцах Беларусі з 2001 года[1]. Упершыню слоган прагучаў 19 сакавіка 2006 года на Кастрычніцкай плошчы у Мінску падчас прэзідэнцкіх акцый пратэсту[2].

Акрамя палітычных маніфестацый, лозунг таксама выкарыстоўваўся фанатамі падчас чэмпіянату свету па хакеі ў 2014 годзе . Кампанія «Кока-Кола» выкарыстоўвала слоган у рэкламнай акцыі, а балельшчыкі скандавалі яго перад хакейным матчам Беларусь — Латвія[3]. Лозунг стаў адной з самых папулярных крычалак фанатаў хакейнага клуба «Дынама» Мінск[4]. Футбольныя балельшчыкі таксама скандавалі «Верым, можам, пераможам!» на трыбунах «Барысаў-Арэны» ў 2016 годзе[5].

Відазмененая версія слогана «Любім, можам, пераможам!» фігуравала на першым перадвыбарчым пікеце Святланы Ціханоўскай у Мінску[6]. Выраз часта з’яўляўся на акцыях пратэсту і перформансах 2020 года[7][8]. Са жніўня 2020 па люты 2021 года лозунг неаднаразова з’яўляўся ў выглядзе надпісаў на плотах[9]. А таксама фігураваў на знакамітай трансфарматарнай будцы на «Плошчы Перамен»[9]. 24 верасня 2020 года мастак Уладзімір Цэслер правёў у Кіеве выставу пратэстных плакатаў, якая называлася «Верым! Можам! Пераможам!»[10]. Слоган стаў адным з самых папулярных хэштэгаў пратэстнай актыўнасці ў сацыяльных сетках 2020—2021 года[11].

Аналіз правіць

Слоган можна аднесці да традыцыйных беларускіх лозунгаў, якія гучалі да масавых пратэстаў 2020 года[12]. Яго можна назваць прэцэдэнтным (аўтарскім), створаным падчас пратэстаў, але які атрымаў шырокі распаўсюд і вядомасць у грамадстве[12]. Лозунг з’яўляецца рэлевантным беларускай мове (фіксуецца скандаванне толькі на беларускай мове). Яго пераклад на іншую мову можа значна зніжаць пазнавальнасць і нават прагматычную прэсупазіцыю[12].

У ходзе з «у асноўным рускамоўнымі» пратэстамі 2020 года беларускамоўны лозунг успрымаўся як сімвал дзяржаўнасці, этнічнай і культурнай прыналежнасці, а таксама апазіцыі цяперашняму прарасійскаму ўраду[13].

Зноскі

  1. Роўна год таму Паўла Севярынца затрымалі і кінулі за краты . Царква і палітычны крызіс у Беларусі (7 чэрвеня 2021). Праверана 11 лістапада 2023.
  2. Беларусь і дэмакратыя: 8 ключавых гістарычных дат . Каардынацыйная рада (15 верасня 2021). Архівавана з першакрыніцы 31 мая 2023. Праверана 11 лістапада 2023.
  3. Ольга Слуцкая. «Верым, можам, пераможам!» на ЧМ по хоккею и митингах оппозиции (руск.). Салідарнасць (20 мая 2014). Архівавана з першакрыніцы 11 лістапада 2023. Праверана 12 лістапада 2023.
  4. Случак, Ігар. ХК «Дынама-Мінск»: наш слоган «Верым! Можам! Пераможам!», гімн - «Тры чарапахі» NRM . by.tribuna.com (13 кастрычніка 2014). Праверана 12 лістапада 2023.
  5. «Верым-можам-пераможам» на трыбунах «Барысаў-Арэны» . Радыё Свабода (6 верасня 2016). Архівавана з першакрыніцы 27 лістапада 2022. Праверана 12 лістапада 2023.
  6. Цярэшка, Францішак. «Любім, можам, пераможам»! Першы перадвыбарчы пікет Ціханоўскай у Мінску (фота) . Новы Час (19 ліпеня 2020). Архівавана з першакрыніцы 11 лістапада 2021. Праверана 12 лістапада 2023.
  7. «Верым! Можам! Пераможам!»: классный перформанс минчан (руск.). Хартия 97 (7 лістапада 2020). Архівавана з першакрыніцы 17 мая 2022. Праверана 12 лістапада 2023.
  8. "Верым, можам, пераможам!" Как год назад Беларусь поверила в перемены (руск.). Настоящее Время (13 жніўня 2021). Архівавана з першакрыніцы 23 кастрычніка 2023. Праверана 12 лістапада 2023.
  9. а б Александр Сарна 2021.
  10. В Киеве открылась выставка Владимира Цеслера "Верым! Можам! Пераможам!" (руск.). Reformation (24 верасня 2020). Архівавана з першакрыніцы 11 лістапада 2023. Праверана 12 лістапада 2023.
  11. Петухов А. Ю., Каминченко Д. И. 2022.
  12. а б в Zinkevič, A. & Prenner, M. K. 2021.
  13. Anastassiya Starodubtseva 2022.

Літаратура правіць