Герб Слоніма
Герб Слоніма — геральдычны сімвал Слоніма, нададзены гораду каралём польскім і вялікім князем літоўскім Жыгімонтам Вазам 4 студзеня 1591: «у блакітным полі залаты леў з гербам „Ліс“ у лапах»[1].
| Герб Слоніма | |
|---|---|
 |
|
| Дэталі | |
| Зацверджаны | 30 красавіка 1998 |
Шчыт |
барочны |
| Заснаванне | 30 красавіка 1998 |
У сучаснай Беларусі афіцыйны статус атрымаў 30 красавіка 1998[2]. У гербавым матрыкуле краіны значыцца пад № 13.
Афіцыйнае апісанне:
Гісторыя
правіцьУ XVI ст. Слонім быў павятовым цэнтрам Новагародскага ваяводства. У 1531 годзе польскі кароль і вялікі князь літоўскі Жыгімонт I падарыў гораду магдэбургскае права. Права на самакіраванне было пацверджана ў 1591 годзе Жыгімонтам III Вазай, і ў гэтым жа годзе горад атрымаў свой герб і пячатку.
Герб Слоніма па сваім сюжэце пераклікаецца з гербам Ліды, які горад атрымаў годам раней ад таго ж манарха. У слонімскім гербе залаты леў трымае ў лапе герб «Ліс». Тлумачыцца гэта, па ўсёй верагоднасці, тым, што з 1586 года Ліда належала канцлеру Вялікага княства Літоўскага Льву Сапегу. У княжацкага роду быў вышэйзгаданы герб. З 1795 г.[3]
.jpg)
|
.jpg)
| |
Выява герба з вялікакняжацкага прывілея 1792 года (злева) і ячатка магістрата Слоніма, 1791—1793 гг. (справа). На пячатцы заўважна, што леў трымае гербавую стралу.
| ||
У 1776 годзе Слонім страціў магдэбурскае права, якое было адноўлена 25 лютага 1792 года спецыяльным прывілеем караля Рэчы Паспалітай Станіслава Панятоўскага. У ім не было ні слова аб вяртанні гораду старога герба. На новым жа знаходзілася толькі выява льва без стралы з двума крыжамі. У той жа час пячатка магістрата Слоніма ўяўляла сабою льва, які трымаў у правай пярэдняй лапе стралу з двума крыжамі. Вядома ў адным экзэмпляры — на пісьме 1793 г., якое засведчыла, што жыхар горада Мацей Пухоўскі быў пахаваны ў дамініканскім касцёле.[4]
_(1845).png)
Напрыканцы XVIII — пачатку XIX стагоддзяў, пасля ўключэння Слоніма ў склад Расійскай імперыі, горад атрымаў новую пячатку — леў, які глядзіць налева і трымае ў левай пярэдняй лапе ўзнятую стралу з двума крыжамі. Над львом знаходзілася карона[4].
Пазней, як павятовы горад Гродзенскай губерні, 6 красавіка 1845 года Слонім атрымаў ад расійскага імператара Мікалая I другі за сваю гісторыю герб, які замяніў гістарычны:[3]
Шчыт падзелены на дзве паловы: у верхняй змешчаны герб Гродна, а ў ніжняй, у блакітным полі, два крыжападобна пастаўленыя на эфесах мяча, паміж якімі размешчаны «1275 год», у памяць узяцця ў тым годзе ў Літвы горада Слоніма князямі Галіцкімі.
Арыгінальны тэкст (руск.)Щит разделен на две половины: в верхней помещен Гродненский герб, а в нижней, в голубом поле, два крестообразно поставленные на эфесах меча, между которыми выставлен «1275 год», в воспоминание взятия в том году у Литвы города Слонима князьями Галицкими.
Галерэя
правіць-
Пячатка слонімскага войта С. Карпоўскага, 1646 год. -
Пячатка горада (па М. Балінскім), сяр. XIX ст. -
Пячатка Слоніма (па Т. Дмахоўскім). -
Пячатка Слоніма канец XVIII — пачатак XIX стагоддзяў. -
Пячатка на польскай мове з гербам горада, 1904 год.
.jpg)
.jpg)
.jpg)
Сучасны герб
правіць
Крыніцы
правіць- ↑ Цітоў А. Геральдыка беларускіх местаў (XVI — пачатак XX ст.). — Мн.: Полымя, 1998. — 287 с. — ISBN 985-07-0131-5.
- ↑ Решение Слонимского горисполкома от 30 апреля 1998 г. № 194.
- ↑ а б GeraldikaBY. Герб города Слоним | Геральдика (руск.). Геральдика (7 жніўня 2013). Праверана 8 чэрвеня 2024.
- ↑ а б в ВАСІЛЁВЕЦ: ПЯЧАТКІ СЛОНІМА. ВАСІЛЁВЕЦ. Праверана 8 чэрвеня 2024.
Літаратура
правіць- Цітоў А. Геральдыка беларускіх местаў (XVI — пачатак XX ст.). — Мн.: Полымя, 1998. — 287 с. — ISBN 985-07-0131-5.
Спасылкі
правіць- Герб г. Слоніма - Банк звестак аб гісторыка-культурнай спадчыне Рэспублікі Беларусь. heritage.gov.by. Праверана 8 чэрвеня 2024.
- ВАСІЛЁВЕЦ: ПЯЧАТКІ СЛОНІМА. ВАСІЛЁВЕЦ. Праверана 8 чэрвеня 2024.