Новы Арлеан

Новы Арлеан
Герб	Сцяг[d]
Краіна	ЗША
Штат	Луізіяна
Каардынаты	29°58′34″ пн. ш. 90°04′42″ з. д.HGЯO
Кіраўнік	LaToya Cantrell[d]
Заснаваны	1718
Плошча	906,099114 км²; 907,043811 км² (1 красавіка 2010);
Вышыня цэнтра	−2 м і 6 м
Водныя аб’екты	Місісіпі і Mississippi River – Gulf Outlet Canal[d]
Насельніцтва	▼383 997 чал. (2020, 1 красавіка 2020);
Часавы пояс	UTC-6
Тэлефонны код	985, 504
Паштовыя індэксы	70117
Афіцыйны сайт	nola.gov (англ.)
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Новы Арлеан (англ.: New Orleans, фр.: La Nouvelle-Orleans) — горад ЗША, найбуйнейшы ў штаце Луізіяна, ля ўпадзення Місісіпі у Мексіканскі заліў.

Гісторыя правіць

Заснаваны ў 1718 французамі на месцы індзейскага паселішча, названы ў гонар французскага рэгента Філіпа Арлеанскага. З 1722 адміністрацыйны цэнтр французскай калоніі Луізіяна. З 1762 пад уладай Іспаніі. У 1803 вернуты Францыі і куплены ЗША у складзе тэрыторыі Луізіяна. У 1805 атрымаў гарадскія правы. У 1812—49 сталіца штата Луізіяна. У час англа-амерыканскай вайны 8 студзеня 1815 каля Новага Арлеана адбылася апошняя бітва паміж амерыканскімі і англійскімі войскамі. У грамадзянскую вайну захоплены 24 красавіка 1862 федэральным флотам пад камандаваннем адмірала Д. Фарагута. У ХІХ ст. цэнтр гандлю і буйны марскі порт. Значны працэнт негрыцянскага насельніцтва паўплываў на культурную своеасаблівасць горада. На мяжы XIX і XX ст. тут узнік новаарлеанскі джаз.

Па перапісе 2000 г. у горадзе было 484 674 жыхароў (з агламерацыяй 1 337 726). Пасля разбуральнага ўрагану «Катрына» ўвосень 2005 г. яго насельніцтва скарацілася, па прыблізных ацэнках, больш чым удвая.

Адукацыя правіць

Дзейнічае Тулейнскі ўніверсітэт і інш.

Спорт правіць

Нью-Арлеан Пеліканс, клуб НБА.

Вядомыя асобы правіць

Сідней Бешэ (1897—1959) — джазавы кларнетыст і сапрана-саксафаніст, адзін з піянераў джаза.
Махалія Джэксан (1911—1972) — спявачка.
Трумэн Капотэ — амерыканскі раманіст і драматург.

Зноскі

↑ ^а ^б https://www.nola.gov/mayor/ Праверана 8 мая 2022.
↑ ^а ^б United States. Bureau of the Census 2016 U.S. Gazetteer Files — Washington, D.C.: U.S. Census Bureau, 2016.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q32859555"></a>
↑ ^а ^б United States. Bureau of the Census 2010 U.S. Gazetteer Files — Washington, D.C.: U.S. Census Bureau, 2010. Праверана 9 ліпеня 2020.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q107569809"></a>
↑ https://data.census.gov/cedsci/table?q=United%20States&tid=DECENNIALPL2020.P1 Праверана 21 верасня 2021.
↑ 2020 United States Census / пад рэд. Бюро перапісу насельніцтва ЗША Праверана 1 студзеня 2022.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q637413"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q23766566"></a>

Літаратура правіць

Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 11: Мугір — Паліклініка / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2000. — Т. 11. — 560 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0188-5 (т. 11).

Спасылкі правіць

Адміністрацыя Нью-Арлеана Архівавана 8 лістапада 2005.
Рэканструкцыя Новага Арлеана (англ.)

[_76fb5a04d0663c92-1] а ^б https://www.nola.gov/mayor/ Праверана 8 мая 2022.

[_e52fe5b571727ae4-2] а ^б United States. Bureau of the Census 2016 U.S. Gazetteer Files — Washington, D.C.: U.S. Census Bureau, 2016.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q32859555"></a>

[_cf5b59464c17afbe-3] а ^б United States. Bureau of the Census 2010 U.S. Gazetteer Files — Washington, D.C.: U.S. Census Bureau, 2010. Праверана 9 ліпеня 2020.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q107569809"></a>

[_6e763919e42ec59b-4] ttps://data.census.gov/cedsci/table?q=United%20States&tid=DECENNIALPL2020.P1 Праверана 21 верасня 2021.

[_449f4074e3c02bff-5] 2020 United States Census / пад рэд. Бюро перапісу насельніцтва ЗША Праверана 1 студзеня 2022.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q637413"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q23766566"></a>

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]