Джэймс Мэдысан

Джэймс Мэдысан (англ.: James Madison; 16 сакавіка 1751 — 28 чэрвеня 1836) — 4-ы прэзідэнт ЗША, удзельнік Вайны за Незалежнасць 1775—1783 гадоў, адзін з аўтараў Канстытуцыі ЗША.

Джэймс Мэдысан мал. James Madison, Jr.
4-ы прэзідэнт ЗША
4 сакавіка 1809 — 4 сакавіка 1817
Віцэ-прэзідэнт	Джордж Клінтан (1809-1812) няма (1812-1813) Элбрыдж Джэры (1813-1814) няма (1814-1817)
Папярэднік	Томас Джэферсан
Пераемнік	Джэймс Манро
5-ы Дзяржсакратар ЗША
2 мая 1801 — 3 сакавіка 1809
Прэзідэнт	Томас Джэферсан
Папярэднік	Джон Маршал
Пераемнік	Роберт Сміт
Член Палаты прадстаўнікоў ад 15-й выбарчай акругі Віргініі
4 сакавіка 1793 — 3 сакавіка 1797
Папярэднік	пасада заснавана
Пераемнік	Джон Доўсан
Член Палаты прадстаўнікоў ад 5-й выбарчай акругі Віргініі
4 сакавіка 1789 — 3 сакавіка 1793
Папярэднік	пасада заснавана
Пераемнік	Джордж Хэнкак
Дэлегат Кангрэса Канфедэрацыі ад штата Вірджынія
4 сакавіка 1781 — 1 лістапада 1793
Папярэднік	пасада заснавана
Пераемнік	Томас Джэферсан
Партыя	Дэмакратычна-рэспубліканская партыя ЗША
Адукацыя	Прынстанскі ўніверсітэт (1771)
Дзейнасць	палітык, дзяржаўны дзеяч
Член у	Амерыканскае філасофскае таварыства[d] Амерыканская акадэмія мастацтваў і навук Амерыканскае антыкварнае таварыства[d]
Веравызнанне	епіскапал
Нараджэнне	16 сакавіка 1751(1751-03-16)[…] Port Conway[d], Вірджынія, Брытанская імперыя
Смерць	28 чэрвеня 1836(1836-06-28)[…] (85 гадоў) Montpelier[d], Вірджынія, ЗША
Пахаванне	Могілкі «Монтпліер Эстэйт»
Бацька	James Madison, Sr.[d]
Маці	Eleanor Rose Conway[d]
Жонка	Долі Мэдысан
Дзеці	Джон Пейн Тод[d]
Аўтограф
Узнагароды	член Амерыканскай акадэміі мастацтваў і навук[d]

Біяграфія

Удзельнічаў з Джэем і Гамільтанам у выданні «Федэраліста» («The Federalist Papers») і разам з імі абараняў моцны федэральны ўрад, аднак затым перайшоў на бок процілеглага, рэспубліканскай партыі, быў дзяржаўным сакратаром ЗША пры Джэфэрсане, і ад рэспубліканскай партыі абіраўся прэзідэнтам у 1808 і 1812.

З’яўляючыся прэзідэнтам, ён забараніў падтрымліваць якія-небудзь адносіны з Англіяй і Францыяй да адмены пастаноў, якія заміналі гандлю з імі нейтральнымі дзяржавамі. Калі французскі ўрад адмяніла свае абмежавальныя распараджэнні, Мэдысан даў дазвол на гандаль з Францыяй, але пакінуў у сіле забарону ў адносінах да Англіі. Гэта стала прычынай вайны з Англіяй у 1812 годзе. Мір з Англіяй быў заключаны 24 снежня 1814 года ў Генце, на ўмовах вяртання да status quo ante.

Апошнія гады свайго прэзідэнцтва Мэдысан прысвяціў ўздыму дабрабыту ЗША. Партрэт Мэдысана змяшчаўся на купюрах у 5000 долараў.