Комі Аўтаномная Савецкая Сацыялістычная Рэспубліка

аўтаномная рэспубліка ў складзе РСФСР

Комі Аўтаномная Савецкая Сацыялістычная Рэспубліка (Комі АССР, комі: Коми Автономнӧй Сӧветскӧй Социалистическӧй Республика) — аўтаномная рэспубліка на паўночным захадзе РСФСР, утворана 22 жніўня 1921 года як Аўтаномная вобласць Комі (Зыран), у 1936 годзе ператвораная ў рэспубліку. Сталіцай Комі АССР быў горад Сыктыўкар.

Комі Аўтаномная Савецкая Сацыялістычная Рэспубліка
комі: Коми Автономнӧй Сӧветскӧй Социалистическӧй Республика
Герб Сцяг
Герб Сцяг
Краіна
Уваходзіць у
Адміністрацыйны цэнтр Сыктыўкар
Дата ўтварэння 5 снежня 1936
Дата скасавання 26 мая 1992
Насельніцтва 1 250 847 (1 989)
Плошча 415 900 км²

Гісторыя

правіць

22 жніўня 1921 года з усходніх частак Архангельскай і Паўночна-Дзвінскай губерняў РСФСР была створана аўтаномная вобласць Комі (Зыран).

5 снежня 1936 па новай Канстытуцыі СССР АТ Комі (Зыран) была ператворана ў Комі АССР[1].

30 снежня 1978 года на поўначы Комі АССР маразы дасягалі −45…−51 °C.

29 жніўня 1990 года Вярхоўны Савет аўтаноміі абвясціў яе суверэнітэт у якасці Комі ССР[2]; 24 мая 1991 года З’езд народных дэпутатаў РСФСР унёс новую назву ў арт. 71 канстытуцыі РСФСР[3].

26 мая 1992 года Вярхоўны Савет Комі прыняў закон аб перайменаванні Комі ССР у Рэспубліку Комі[4]. 9 снежня 1992 года новая назва была ўнесена З’ездам народных дэпутатаў у Канстытуцыю Расійскай Федэрацыі[5]. Даная папраўка набыла моц з моманту апублікавання ў «Расійскай газеце» 12 студзеня 1993 года.

Адміністрацыйны падзел

правіць
 
Адміністрацыйныя адзінкі на тэрыторыі сучаснай Рэспублікі Комі ў 1914 годзе

Пры адукацыі Комі АССР у яе склад уваходзілі:

Дэмаграфія

правіць

Паводле перапісу 1939 года, 72,5 % насельніцтва Комі АССР (231 301 чал.) складалі прадстаўнікі народа комі. У далейшым іх абсалютная колькасць трохі ўзрастала, аднак працэнтная доля ў агульным складзе насельніцтва памяншалася за кошт павелічэння колькасці прадстаўнікоў іншых нацыянальнасцей СССР і да 1989 года складала толькі 23,3 %.

перапіс 1939 перапіс 1959 перапіс 1970 перапіс 1979 перапіс 1989
Рускія 70 226 (22,0 %) 389 995 (48,4 %) 512 203 (53,1 %) 629 523 (56,7 %) 721 780 (57,7 %)
Комі 231 301 (72,5 %) 245 074 (30,4 %) 276 178 (28,6 %) 280 798 (25,3 %) 291 542 (23,3 %)
Украінцы 6010 (1,9 %) 80 132 (9,9 %) 82 955 (8,6 %) 94 154 (8,5 %) 104 170 (8,3 %)
Татары 709 (0,2 %) 8459 (1,0 %) 11 906 (1,5 %) 17 836 (1,6 %) 25 980 (2,1 %)
Беларусы 3323 (1,0 %) 22 339 (2,8 %) 24 706 (3,1 %) 24 763 (2,2 %) 26 730 (2,1 %)
Немцы 2617 (0,8 %) 19 805 (2,5 %) 14 647 (1,8 %) 13 339 (1,2 %) 12 866 (1,0 %)
Іншыя 4810 (1,5 %) 40 395 (5,0 %) 42 207 (4,4 %) 49 948 (4,5 %) 67 779 (5,4 %)

Гл. таксама

правіць

Зноскі

  1. Артыкул 22 Канстытуцыі СССР 1936 года
  2. ДЕКЛАРАЦИЯ о государственном суверенитете Коми Советской Социалистической Республики. Архівавана з першакрыніцы 14 жніўня 2021. Праверана 22 студзеня 2016.
  3. Закон РСФСР от 24 мая 1991 года № 1326-I «Об изменениях и дополнениях Конституции (Основного Закона) РСФСР»
  4. Закон Коми ССР от 26 мая 1992 года «Об изменении наименования Коми Советской Социалистической Республики»(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 13 чэрвеня 2021. Праверана 26 лістапада 2022.
  5. Закон Российской Федерации от 9 декабря 1992 года № 4061-I «Об изменениях и дополнениях Конституции (Основного Закона) Российской Федерации — России»

Спасылкі

правіць