Украінцы

Украінцы (укр.: українці) — усходнеславянскі народ, які жыве ва Усходняй Еўропе, асноўнае насельніцтва Украіны.

Украінцы
Саманазва	українці
Рассяленне	Украіна Расія, Канада, Бразілія, ЗША, Казахстан, Малдова, Беларусь, Германія, Партугалія
Этнічныя мовы	украінская
Іншыя папулярныя мовы зносін	руская
Традыцыйныя рэлігіі (канфесіі)	праваслаўе, Украінская Грэка-Каталіцкая Царква і пратэстанцтва
Расавы тып	еўрапеоідная раса
Геаграфічна-моўная група	усходнія славяне
Блізкія этнасы	беларусы, славакі, лужычане, харваты, славенцы, палякі, рускія, іншыя славяне і некаторыя балты (генетычна)
Этна-моўная супольнасць	славяне

Мова

Асноўная мова ўкраінцаў — украінская. Яна адносіцца да ўсходнеславянскай падгрупы славянскіх моў. Існуюць наступныя дыялекты:

• паўночны,
• паўднёва-заходні,
• паўднёва-ўсходні.

Пашырана таксама руская мова (Пераважна сярод гараджан Поўдня і Данбасу). Пісьменнасць — на аснове кірыліцы.

Колькасць і рассяленне

Украінцы — адзін з найбуйнейшых еўрапейскіх народаў агульнай колькасцю каля 44 мільёнаў. Большасць украінцаў, прыблізна 37 мільёнаў, жывуць ва Украіне, дзе складаюць больш за тры чвэрці насельніцтва. Найбуйнейшая ўкраінская супольнасць за мяжой Украіны знаходзіцца ў Расіі. Каля 3 мільёнаў расійскіх грамадзян лічаць сябе ўкраінцамі. Каля 2 мільёнаў украінцаў жывуць у Паўночнай Амерыцы (890 тысяч у ЗША і 1 мільён у Канадзе). Вялікая колькасць украінцаў жыве ў такіх краінах, як Бразілія (880,000), Казахстан (500,000), Малдова (450,000), Аргенціна (305,000), Польшча (300,000), Беларусь (250, 000) і Славакія (200,000). Украінскія дыяспары існуюць у Германіі, Вялікабрытаніі, Партугаліі, Румыніі і Латвіі.

Вядомыя асобы

• Аляксандр Парфір'евіч Архіпенка — скульптар.
• Кацярына Білакур — мастак.
• Дзмітрый Сцяпанавіч Бартнянскі — кампазітар.
• Мікалай Гогаль
• Міхайла Грушэўскі — гісторык, грамадскі дзеяч, прэзідэнт Украінскай Народнай Рэспублікі.
• Пятро Грыгарэнка — праваабаронца.
• Юрый Драгобыч — мысліцель, рэктар Балонскага ўніверсітэта, першы ўкраінскі аўтар друкаванай кнігі-інкунабулы «Прагностык 1483 года»
• Данііл Забалотны
• Марыя Занькавецкая
• Іван Сямёнавіч Казлоўскі — оперны спявак.
• Сяргей Каралёў — вучоны.
• Юрый Кандрацюк — вучоны.
• Усцім Кармалюк
• Іван Катлярэўскі
• Марка Крапіўніцкі
• Саламея Крушэльніцкая — оперная спявачка.
• Валерый Лабаноўскі
• Серж Ліфар — балетмайстар.
• Дзмітрый Рыгоравіч Лявіцкі — мастак.
• Мікалай Віталевіч Лысенка — кампазітр.
• Пётр Магіла
• Іван Мазепа — гетман, мецэнат.
• Нестар Махно
• Георгій Нарбут — мастак.
• Іван Паскевіч
• Іван Паддубны
• Марыя Прыймачэнка — мастак.
• Руслана
• Пётр Сагайдачны — гетман, асветнік.
• Ігар Сікорскі — авіяканструктар.
• Рыгор Скаварада — мысліцель, паэт, кампазітар.
• Васіль Стус — паэт.
• Васіль Аляксандравіч Сухамлінскі — педагог.
• Леся Украінка — мысліцель, паэтэса.
• Канстанцін Ушынскі — педагог.
• Іван Франко — мысліцель, пісьменнік, грамадскі дзеяч.
• Багдан Ханенка — мецэнат.
• Варвара Ханенка — мецэнат.
• Сцяпан Цімашэнка
• Багдан Хмяльніцкі
• Андрэй Шаўчэнка
• Тарас Шаўчэнка — мысліцель, паэт, мастак.

Гл. таксама

• Хахол

Літаратура

• Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 16: Трыпалі — Хвіліна / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2003. — Т. 16. — 576 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0263-6 (т. 16).

Спасылкі

Украінцы Брэстчыны(недаступная спасылка)