Малібдэн (лац.: Molybdaenum) Moхімічны элемент VI групы перыядычнай сістэмы; атамны нумар 42; атамная маса 95,94.

42 НіёбійМалібдэнТэхнецый
Хром

Mo

Вальфрам
ВадародГелійЛітыйБерылійБорВугляродАзотКіслародФторНеонНатрыйМагнійАлюмінійКрэмнійФосфарСераХлорАргонКалійКальцыйСкандыйТытанВанадыйХромМарганецЖалезаКобальтНікельМедзьЦынкГалійГерманійМыш’якСеленБромКрыптонРубідыйСтронцыйІтрыйЦырконійНіёбійМалібдэнТэхнецыйРутэнійРодыйПаладыйСераброКадмійІндыйВолаваСурмаТэлурЁдКсенонЦэзійБарыйЛантанЦэрыйПразеадымНеадымПраметыйСамарыйЕўропійГадалінійТэрбійДыспрозійГольмійЭрбійТулійІтэрбійЛютэцыйГафнійТанталВальфрамРэнійОсмійІрыдыйПлацінаЗолатаРтуцьТалійСвінецВісмутПалонійАстатРадонФранцыйРадыйАктынійТорыйПратактынійУранНептунійПлутонійАмерыцыйКюрыйБерклійКаліфорнійЭйнштэйнійФермійМендзялевійНобелійЛаўрэнсійРэзерфордыйДубнійСіборгійБорыйХасійМейтнерыйДармштадтыйРэнтгенійКаперніцыйУнунтрыйУнунквадыйУнунпентыйУнунгексійУнусептыйУнуноктыйПерыядычная сістэма элементаў
42Mo
Вонкавы від простага рэчыва
шэры метал
Molybdenum crystaline fragment and 1cm3 cube.jpg
Уласцівасці атама
Імя, сімвал, нумар Малібдэн, 42
Тып групы Пераходныя металы
Група, перыяд, блок 6, 5, d
Атамная маса
(малярная маса)
95,95 а. а. м. (г/моль)
Электронная канфігурацыя [Kr] 4d5 5s1
Электроны па абалонках 2
Радыус атама 139 пм
Тэрмадынамічныя ўласцівасці простага рэчыва
Шчыльнасць (пры з. у.) 10,22 г/см³
Тэмпература плаўлення 2890 K
Тэмпература кіпення 4885 K
Цеплыня плаўлення 28 кДж/моль
Цеплыня выпарэння ~590 кДж/моль
Малярная цеплаёмістасць 23,93 Дж/(K·моль)
Іншыя характарыстыкі
Цеплаправоднасць (300 K) 138 Вт/(м·К)
Нумар CAS 7439-98-7

Серабрыста-шэры метал. Шчыльнасць 10200 кг/м³, тэмпература плаўлення 2620 °C.

Прыродныя крыніцыПравіць

Прамысловае значэнне мае мінерал малібдэніт MoS2. Буйнейшыя радовішчы — у ЗША, Канадзе, Чылі, Расіі, КНР, Казахстане.

ПрымяненнеПравіць

Больш за 75% малібдэну ідзе на вытворчасць легіраванай сталі. Малібдэн — важны кампанент кіслотаўстойлівых і гарачатрывалых сплаваў.

Аксіды малібдэну — каталізатары многіх працэсаў арганічнага і неарганічнага прамысловага сінтэзу (нафтаперапрацоўка і інш.).

ЛітаратураПравіць

  • Болсун А. Н. Краткий словарь физических терминов / Сост. А. И. Болсун. — Мн.: Вышэйшая школа, 1979. — С. 214. — 416 с. — 30 000 экз. (руск.)