Малібдэн (лац.: Molybdaenum) Moхімічны элемент VI групы перыядычнай сістэмы; атамны нумар 42; атамная маса 95,94.

42 НіёбійМалібдэнТэхнецый
Хром

Mo

Вальфрам
Перыядычная сістэма элементаўВадародГелійЛітыйБерылійБорВугляродАзотКіслародФторНеонНатрыйМагнійАлюмінійКрэмнійФосфарСераХлорАргонКалійКальцыйСкандыйТытанВанадыйХромМарганецЖалезаКобальтНікельМедзьЦынкГалійГерманійМыш’якСеленБромКрыптонРубідыйСтронцыйІтрыйЦырконійНіёбійМалібдэнТэхнецыйРутэнійРодыйПаладыйСераброКадмійІндыйВолаваСурмаТэлурЁдКсенонЦэзійБарыйЛантанЦэрыйПразеадымНеадымПраметыйСамарыйЕўропійГадалінійТэрбійДыспрозійГольмійЭрбійТулійІтэрбійЛютэцыйГафнійТанталВальфрамРэнійОсмійІрыдыйПлацінаЗолатаРтуцьТалійСвінецВісмутПалонійАстатРадонФранцыйРадыйАктынійТорыйПратактынійУранНептунійПлутонійАмерыцыйКюрыйБерклійКаліфорнійЭйнштэйнійФермійМендзялевійНобелійЛаўрэнсійРэзерфордыйДубнійСіборгійБорыйХасійМейтнерыйДармштадтыйРэнтгенійКаперніцыйУнунтрыйУнунквадыйУнунпентыйУнунгексійУнусептыйУнуноктый
Перыядычная сістэма элементаў
42Mo
Вонкавы від простага рэчыва
шэры метал
Уласцівасці атама
Імя, сімвал, нумар Малібдэн, 42
Тып групы Пераходныя металы
Група, перыяд, блок 6, 5, d
Атамная маса
(малярная маса)
95,95 а. а. м. (г/моль)
Электронная канфігурацыя [Kr] 4d5 5s1
Электроны па абалонках 2
Радыус атама 139 пм
Тэрмадынамічныя ўласцівасці простага рэчыва
Шчыльнасць (пры з. у.) 10,22 г/см³
Тэмпература плаўлення 2890 K
Тэмпература кіпення 4885 K
Цеплыня плаўлення 28 кДж/моль
Цеплыня выпарэння ~590 кДж/моль
Малярная цеплаёмістасць 23,93 Дж/(K·моль)
Іншыя характарыстыкі
Цеплаправоднасць (300 K) 138 Вт/(м·К)
Нумар CAS 7439-98-7

Серабрыста-шэры метал. Шчыльнасць 10200 кг/м³, тэмпература плаўлення 2620 °C.

Прыродныя крыніцы правіць

Прамысловае значэнне мае мінерал малібдэніт MoS2. Буйнейшыя радовішчы — у ЗША, Канадзе, Чылі, Расіі, КНР, Казахстане.

Прымяненне правіць

Больш за 75% малібдэну ідзе на вытворчасць легіраванай сталі. Малібдэн — важны кампанент кіслотаўстойлівых і гарачатрывалых сплаваў.

Аксіды малібдэну — каталізатары многіх працэсаў арганічнага і неарганічнага прамысловага сінтэзу (нафтаперапрацоўка і інш.).

Літаратура правіць

  • Болсун А. Н. Краткий словарь физических терминов / Сост. А. И. Болсун. — Мн.: Вышэйшая школа, 1979. — С. 214. — 416 с. — 30 000 экз. (руск.)