Мікалай Уладзіміравіч Сільчанка

Мікалай Уладзіміравіч Сільчанка (4 сакавіка 1954, пасёлак Чырвоны Свет, Буда-Кашалёўскі раён, Гомельская вобласць, БССР — 28 сакавіка 2022) — беларускі юрыст, доктар юрыдычных навук, прафесар кафедры тэорыі і гісторыі дзяржавы і права Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта.

Мікалай Уладзіміравіч Сільчанка
Дата нараджэння	4 сакавіка 1954(1954-03-04)
Месца нараджэння	Чырвоны Свет, Гусявіцкі сельсавет, Уваравіцкі раён, Гомельская вобласць, БССР, СССР
Дата смерці	28 сакавіка 2022(2022-03-28) (68 гадоў)
Грамадзянства	СССР  Беларусь
Род дзейнасці	навуковец
Месца працы	Гродзенскі дзяржаўны ўніверсітэт імя Янкі Купалы БДУ
Навуковая ступень	доктар юрыдычных навук (1993)
Навуковае званне	прафесар
Альма-матар	Калінінградскі дзяржаўны ўніверсітэт (1975)
Узнагароды

Біяграфія

Нарадзіўся 4 сакавіка 1954 года ў пасёлку Чырвоны Свет Буда-Кашалёўскага раёна Гомельскай вобласці. Сярэднюю адукацыю атрымаў у Пенчынскай і Глазоўскай сярэдніх школах. Скончыў юрыдычны факультэт Балтыйскага федэральнага ўніверсітэта імя І. Канта ў 1975 г., аспірантуру Інстытута дзяржавы і права АН СССР у 1981 г., дактарантуру Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта ў 1992 г. З 1 верасня 1982 года працаваў старэйшым выкладчыкам, дацэнтам, загадчыкам кафедры тэорыі і гісторыі дзяржавы і права, загадчыкам кафедры тэорыі дзяржавы і права, дэканам юрыдычнага факультэта Гродзенскага дзяржаўнага універсітэта імя Я. Купалы. З 1 верасня 2014 года і да цяперашняга часу працуе прафесарам кафедры тэорыі і гісторыі дзяржавы і права Беларускага дзяржаўнага універсітэта. Кандыдацкая дысертацыя па тэме «Навуковыя асновы тыпалогіі нарматыўна-прававых актаў» па спецыяльнасці 12. 00. 01 абаронена ў спецыялізаваным савеце Д. 002. 09. 01. у Інстытуце дзяржавы і права АН СССР у 1981 г. Доктарская дысертацыя па тэме «Праблемы вяршэнства закона» па спецыяльнасці 12. 00. 01. Абаронена ў спецыялізаваным савеце Д. 057. 03. 07 ў Беларускім дзяржаўным універсітэце ў 1993 г.

Памёр 28 сакавіка 2022 года.

Навуковая дзейнасць

Сфера навуковай дзейнасці : тэорыя і гісторыя дзяржавы і права; гісторыя вучэнняў аб праве і дзяржаве; самакіраванне; юрыдычная навука і адукацыя. Прафесарам, доктарам юрыдычных навук Сільчанка М. У.:

1. распрацавана тэорыя ідэальнага тыпу нарматыўных прававых актаў і ажыццёўлена тыпалогія нарматыўных прававых актаў у іерархічнай, галіновай і федэратыўнай структурах заканадаўства; сфармуляваная ідэя і абгрунтаваны механізм утварэння многоструктурности сістэмы заканадаўства;
2. распрацавана тэорыя вяршэнства закона ва ўмовах падзелу ўлады, вызначаны суадносіны аб’ектыўнага сацыяльнага закона і закона юрыдычнага, сфармуляваны гносеологические і логіка — прававыя параметры вяршэнства закона, вызначаны межы дзеяння заканадаўца і суадносіны закона з актамі выканаўчай улады;
3. распрацавана тэорыя крыніц сучаснага беларускага права, праведзена іх універсальная класіфікацыя, сфармуляваны асновы канстытуцыйнага інстытута крыніц права і прапанавана новая тыпалогія прававых сістэм, вызначаны асноўныя кірункі развіцця і сістэматызацыі крыніц беларускага права, абгрунтаваныя асноўныя шляхі ўдасканалення адзінага прававога класіфікатара.

Прафесар, доктар юрыдычных навук Сільчанка М.У з’яўляецца заснавальнікам і кіраўніком навукова — педагагічнай школы па тэорыі права і прыкладных прававых даследаваннях; падрыхтаваў трынаццаць кандыдатаў юрыдычных навук, трох лаўрэатаў і дзесяць пераможцаў рэспубліканскага конкурсу студэнцкіх навуковых работ. Уваходзіць у склад саветаў па абароне дысертацый Д. 02. 01. 01 і 02 Д. 01. 04 пры Беларускім дзяржаўным універсітэце.

Ганаровыя ўзнагароды

• Медаль «За працоўныя заслугі». Указ Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь № 528 ад 2 лістапада 2009 г.;
• Юбілейны медаль «80 год Пракуратуры Рэспублікі Беларусь». Загад Генеральнага пракурора Рэспублікі Беларусь № 588 — к ад 16 кастрычніка 2008 г.;
• Юбілейны медаль «90 год Пракуратуры Рэспублікі Беларусь». Загад Генеральнага пракурора Рэспублікі Беларусь № 440 — да 31 ліпеня 2013 г.;
• Нагрудны знак «Выдатнік адукацыі Рэспублікі Беларусь». Загад Міністра адукацыі Рэспублікі Беларусь № 170 ад 6 чэрвеня 2003 г.;
• Нагрудны знак «За адзнаку 2 ступені». Загад Міністра юстыцыі Рэспублікі Беларусь № 13 ца ад 17 студзеня 2011 г.;
• Нагрудны знак «За адзнаку 1 ступені». Загад міністра юстыцыі Рэспублікі Беларусь ад № 351 — ца ад 21 жніўня 2013 г.

Творы

Манаграфіі

• Сільчанка М. У. Навуковыя асновы тыпалогіі нарматыўна-прававых актаў у СССР / С. В. Поленина, М. У. Сільчанка. — М., Навука, 1987. — 152 с.
• Сільчанка, М. У. Закон: праблемы этымалогіі, сацыялогіі і логікі / М. У. Сільчанка. — Мінск: «Навука і тэхніка», 1993. — 119 с.
• Сільчанка, М. У. Тэорыя крыніц беларускага права: манаграфія / М. У. Сільчанка. — Гродна: ГрДУ імя Я. Купалы, 2012. — 253 с.
• Сільчанка, М. У. Тэорыя вяршэнства закона / М. У. Сільчанка. — Мінск: Беларуская навука, 2015.- 288 с.

Вучэбныя, вучэбна-метадычныя выданні

• Асновы тэорыі дзяржавы: вучэбны дапаможнік / Пад рэд. доктара юрыдычных навук, прафесара Сільчанкі М. У. — Мінск: Беларускі недзяржаўны інстытут правазнаўства, 1995. — 128 с.
• Агульная тэорыя права: навуч. дапам./ М. У. Сільчанка, В. В. Сядзельнік, С. А. Жаўняровіч; Пад рэд. М. У. Сільчанкі. — Гродна: ГрДУ, 2004. — 345 с.
• Сільчанка, М. У. Паходжанне дзяржавы і права: вучэб. дапам. / М. У. Сільчанка. — Мн: Тэсей, 2005. −144 с.
• Сільчанка, М. У. Агульная тэорыя права: вучэб. — метад. комплекс / М. У. Сільчанка. — Гродна: Гродзенскі дзяржаўны універсітэт імя Я.Купалы, 2008. — 709 с.

Артыкулы

• Сільчанка, М. У. Актуальныя праблемы сістэматызацыі беларускага заканадаўства / М. У. Сільчанка // Веснік Гродзенскага дзяржаўнага ўніверсітэта імя Янкі Купалы. — Серыя 4. — Правазнаўства. — 2011. — № 1.
• Сільчанка, М. У. Праблемы вызначэння відавага складу і класіфікацыі крыніц права / М. У. Сільчанка //Право и демократия. — Вып.22. — Минск: БГУ, 2011.
• Сільчанка, М. У. Прававы прэцэдзент у прававой сістэме Рэспублікі Беларусь: ад фактычнага існавання да тэхналогіі легалізацыі / М. У. Сільчанка // Юстыцыя Беларусі. — 2012. — № 2.
• Сільчанка, М. У. Аб універсальных прыкметах прававога прэцэдэнта / М. У. Сільчанка // Веснік Гродзенскага дзяржаўнага ўніверсітэта імя Янкі Купалы. — Серыя 4. — Правазнаўства. — 2012 — № 1.
• Сільчанка, М. У. Аб праявах адной з тэндэнцый развіцця канстытуцый сучасных еўрапейскіх дзяржаў / М. У. Сільчанка // Право и демократия. — Вып. 23. — Минск: БГУ, 2012.
• Сільчанка, М. У. Практыкаарыентаваная падрыхтоўка юрыдычных кадраў на юрыдычным факультэце Гродзенскага дзяржаўнага ўніверсітэта / М. У. Сільчанка // Юстыцыя Беларусі. — 2014. — № 4.
• Сільчанка, М. У. Праблемы кадыфікацыі праватворчай дзейнасці і юрыдычнай тэхнікі / М. У. Сільчанка // Юстыцыя Беларусі. — 2014. — № 8. — С. 28 — 32.
• Сільчанка, М. У. Юрыдычная тэхніка: асноўныя контуры паняцця і праблемы нарматыўнага замацавання / М. У. Сільчанка // Право и демократия. — Вып. 26. — Минск: БГУ, 2015.
• Сільчанка, М. У. Праблемы абагуленасці, фармальнай азначанасці, структуры (будовы) і эфектыўнасці норм права / М. У. Сільчанка // Право и демократия. — Вып. 19. — Минск: БГУ, 2008.
• Сільчанка, М. У. Дырэктывы Прэзідэнта: прававая прырода, месца і роля ў правовой сістэме і сістэме крыніц сучаснага беларускага права / М. У. Сільчанка // Юстыцыя Беларусі. — 2009. — № 6.
• Сільчанка, М. У. Класіфікацыя і эвалюцыя крыніц права ў залежнасці ад тыпу і віду прававой сям’і / М. У. Сільчанка // Право и демократия. — Вып. 20. — Минск: БГУ, 2009.
• Сільчанка, М. У. Паняцце і віды крыніц сучаснага беларускага права / М. У. Сільчанка // Веснік Канстытуцыйнага Суда Рэспублікі Беларусь. — 2006. — № 2.
• Сільчанка, М. У. Акты Канстытуцыйнага Суда Рэспублікі Беларусь у сістэме крыніц сучаснага беларускага права / М. У. Сільчанка // Веснік Канстытуцыйнага Суда Рэспублікі Беларусь. — 2006. — № 4.
• Сільчанка, М. У. Акты вышэйшых судовых інстанцый у сістэме крыніц сучаснага беларускага права / М. У. Сільчанка // Право и демократия. — Вып. 18. — Минск: БГУ, 2007.
• Сільчанка, М. У. Праблемы крыніц сучаснага беларускага права / М. У. Сільчанка // Веснік Канстытуцыйнага Суда Рэспублікі Беларусь. — 2007. — № 4.

Літаратура

• Басюк І. А. Сільчанка Мікалай Уладзіміравіч // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 14: Рэле — Слаявіна / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 14. — С. 381. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0238-5 (т. 14).

Спасылкі

• Сильченко Николай Владимирович Архівавана 31 кастрычніка 2020. (руск.) // Сайт юрыдычнага факультэта БДУ
• Сільчанка Мікалай Уладзіміравіч на сайце анлайн-энцыклапедыі «Беларусь у асобах і падзеях»