«Новачаркаск» (БДК-46) — вялікі дэсантны карабель праекта 775 (775 / II), які складаўся на ўзбраенні Чарнаморскага флоту ВМФ СССР, а пазней, пасля падзелу флоту, які ўвайшоў у склад Чарнаморскага флоту ВМФ Расіі.

Новачаркаск
Гісторыя карабля
Дзяржава сцяга  СССР
 Расія
Спушчана на ваду 17 красавіка 1987 года
Уведзены ў эксплуатацыю 30 лістапада 1987 года
Выведзены са складу флоту 26 снежня 2023 года
Сучасны статус знішчаны
Асноўныя характарыстыкі
Экіпаж 87
Памеры
Водазмяшчэнне надводнае 3 450 т
Водазмяшчэнне падводнае 4 080 т
Даўжыня найбольшая (па КВЛ) 112,5 м
Шырыня корпуса найб. 15 м
Сярэдняя асадка (па КВЛ) 3,7 м
Сілавая ўстаноўка
Узбраенне
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Быў прызначаны для высадкі марскога дэсанту на неабсталяванае ўзбярэжжа і перакідання морам войскаў і грузаў. Быў здольны транспартаваць розныя віды бронетэхнікі, уключаючы танкі. Першапачаткова меў бартавы нумар 108 а з 1 мая 1989 года яму быў прысвоены бартавы нумар 142[1].

26 снежня 2023 года падчас расійскага ўварвання ва Украіну «Новачаркаск» быў знішчаны сіламі УСУ ударам крылатай ракеты ў порце Феадосіі[2].

Будаўніцтва правіць

Карабель пабудаваны на верфі ў Гданьску (Польшча) (завадскі № 775/24). Спушчаны на ваду 17 красавіка 1987 года.

Служба правіць

Уступіў у строй Чарнаморскага флоту ВМФ СССР 30 лістапада 1987 года.

Увосень 1988 года пасля заканчэння адпрацоўкі задач па ўводу карабля ў склад ВМФ і міжфлоцкага пераходу па маршруце Балтыйск-Севастопаль і вяртання ў базу пастаяннага базавання — Крымская ваенна-марская база на возеры Данузлаў пад камандаваннем камандзіра карабля Хварастухіна А. Р. прыняў удзел у апошніх вучэннях войскаў Варшаўскай дамовы «Восень-88» з паспяховым выкананнем задачы заходу і высадкі марскога дэсанту ў рацэ Дунай на значным аддаленні ад марскога ўзбярэжжа.

Увайшоў у склад 197-й брыгады дэсантных караблёў 39-й дывізіі марскіх дэсантных сіл з базаваннем на Новаазэрным, Данузлаў.

Да 1990 года прымаў удзел у ваенных вучэннях рознага маштабу.

З 1990 па 1998 год знаходзіўся ў складзе караблёў кансервацыі. Дэсантныя караблі 39-й дывізіі марскіх дэсантных сіл якія дасталіся Расіі перайшлі з Данузлава, які стаў Паўднёвай ваенна-марской базай Украіны ў Севастопалі і ўвайшлі ў склад 30-й дывізіі надводных караблёў Чарнаморскага флоту РФ.

У лютым 1998 года вялікі дэсантны карабель быў уведзены ў склад сіл 30-й дывізіі надводных караблёў Чарнаморскага флоту, але па-ранейшаму заставаўся на кансервацыі.

Па ініцыятыве адміністрацыі горада Новачаркаска — шэфа карабля — на падставе загаду галоўнакамандуючага ВМФ Расіі ад 7 красавіка 2002 года Вялікаму дэсантнаму караблю было прысвоена найменне «Новачаркаск».

У пачатку 2007 года ВДК «Новачаркаск» быў выведзены з кансервацыі і ўведзены ў склад дзеючых сіл Чарнаморскага флоту.

З 7 жніўня па 15 лістапада 2009 года карабель прымаў удзел у вучэннях «Захад-2009», здзейсніўшы ў складзе злучэння караблёў Чарнаморскага флоту пераход па маршруце Севастопаль-Балтыйск-Севастопаль.

У жніўні 2012 года ўдзельнічаў у актывацыі Чарнаморскай ваенна-марской групы аператыўнага ўзаемадзеяння «Блэксіфор».

У верасні 2013 года выконваў задачы па планах аператыўнага камандавання ў Міжземным моры.

Падчас уварвання ва Украіну правіць

Падчас уварвання Расіі ва Украіну 24 сакавіка 2022 года карабель быў атакаваны ўкраінскімі ракетамі ў порце Бэрдзянска[3]. У выніку загінулі 3 члены экіпажа[4].

26 снежня 2023 года УСУ атакавалі «Новачаркаск» у Феадосіі з дапамогай крылатых ракет[2]. Відавочцы публікавалі ў сацыяльных сетках фота і відэа магутных выбухаў і моцнага пажару ў феадасійскім порце[2]. УСУ заявілі, што карабель быў знішчаны[2]. Камандуючы паветраных сіл УСУ Мікалай Аляшчук заявіў: «а ў гэты раз услед за флагманам ЧФ РФ — крэйсерам „Масква“ — ідзе вялікі дэсантны карабель „Новачаркаск“. Дзякуй пілотам паветраных сіл»[2]. Мінабароны РФ заявіла, што «Новачаркаск» «атрымаў пашкоджанні» «падчас адбіцця ўдару» УСУ[2]. Але ў той жа дзень у сеціве з’явіліся фота, якія пацвердзілі знішчэнне карабля.

Пры гэтым Мінабароны РФ заяўляла, што два ўкраінскіх Су-24, якія ажыццявілі пускі ракет па караблі, былі збітыя расійскім СПА ў раёне населенага пункта Пэтравірыўка[2]. Аднак прадстаўнік паветраных сіл УСУ Юры Ігнат заявіў, што ўкраінскія самалёты збітыя не былі[2].

Прэзідэнт Украіны Уладзімір Зяленскі падзякаваў УСУ за папаўненне «расійскага падводнага Чарнаморскага флоту» «яшчэ адной пасудзінай»[2].

«Новачаркаск» стаў шостым расійскім вялікім дэсантным караблём, які быў пашкоджаны або знішчаны падчас поўнамаштабнай вайны[5].

Зноскі

Спасылкі правіць