Пратэсты ў Хабараўскім краі (2020—2021)
Пратэстныя акцыі ў Хабараўскім краі праходзяць штодня з 11 ліпеня 2020 года Хабараўску, Камсамольску-на-Амуры, Нікалаеўская-на-Амуры і іншых населеных пунктах рэгіёну, а таксама ў Новасібірску, Уладзівастоку, Омску і іншых гарадах Расіі пасля арышту былога губернатара Хабараўскага краю Сяргея Фургала.
| Пратэсты ў Хабараўскім краі | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||
| Бакі канфлікту | |||||||||||||
 Федэральны цэнтр
|
Пратэстоўцы ў Хабараўскам краі:
| ||||||||||||
| Ключавыя фігуры | |||||||||||||
| Уладзімір Уладзіміравіч Пуцін, Юрый Пятровіч Трутнеў, Міхаіл Уладзіміравіч Дзегцяроў, Сяргей Анатольевіч Краўчук | Сяргей Іванавіч Фургал | ||||||||||||
Сацыёлагі, правёўшы сацыялагічнае даследаванне, адзначылі, што ў аснове масавых выступаў у абарону арыштаванага губернатара - прэтэнзіі жыхароў Хабараўскага краю да федэральнай улады, выбудаваць карупцыйную сістэму лаяльнасці рэгіянальных чыноўнікаў. Сам Сяргей Фургал, які праявіў за час сваёй працы тыя якасці рэгіянальнага лідара, на якія маецца грамадскі запыт, пасля арышту стаў сімвалам супрацьстаяння жыхароў рэгіёну федэральнай улады.
Перадгісторыя правіць
23 верасня 2018 года Сяргей Фургал выйграў выбары губернатара Хабараўскага краю, набраўшы ў другім туры 69,57% галасоў выбаршчыкаў і абышоўшы кандыдата ад партыі «Адзіная Расія» Вячаслава Шпорта (27,97% галасоў).
13 снежня 2018 года ўказам прэзідэнта Уладзіміра Пуціна сталіца Далёкаўсходняй федэральнай акругі была перанесена з Хабараўска ва Уладзівасток. Супраць пераносу сталіцы ДФО выступілі губернатар Хабараўскага краю Сяргей Фургал і мэр Хабараўска Сяргей Краўчук.
У верасні 2019 года ЛДПР заняла першае месца на выбарах у Заканадаўчую думу Хабараўскага краю, дзе атрымала 30 з 36 дэпутацкіх месцаў, у Хабараўску гарадскую думу, дзе атрымала 34 з 35 месцаў і ў мясцовыя сходы дэпутатаў. Акрамя таго, на давыбарах у Дзяржаўную думу па аднамандатнай выбарчай акрузе № 70 (уключае Камсамольск-на-Амуры і палову тэрыторыі Хабараўска) выйграў кандыдат ад ЛДПР Іван Піляеў, на выбарах мэра Камсамольска-на-Амуры - кандыдат ад гэтай партыі Аляксандр Жорнік.
За год і 9 месяцаў працы губернатарам Хабараўскага краю Сяргей Фургал ініцыяваў прыняцце шэрагу змяненняў, адзначаных у федэральных СМІ, накіраваных на скарачэнне апарату краявых чыноўнікаў. Так, напрыклад, Фургал у два разы скараціў колькасць намеснікаў кіраўніка краявога ўрада, адмаўляўся ад, паводле яго слоў, сумніўных і неэфектыўных дзяржаўных закупак, скараціў памер уласнай зарплаты, даплат былым дзяржслужачым ў рэгіёне, забараніў большасці чальцоў краявога ўрада лётаць у камандзіроўкі бізнес-класам за кошт бюджэтных сродкаў.
10 ліпеня 2020 года Басманны суд Масквы пастанавіў арыштаваць падазраванага ў забойствах губернатара на 2 месяцы; судовае паседжанне праходзіла ў закрытым рэжыме.
Пазней стала вядома, што абарона мае намер падаць апеляцыю на рашэнне аб арышце. Маскоўскі гарадскі суд 16 ліпеня пакінуў скаргу без задавальнення.
Храналогія правіць
10 ліпеня правіць
Першыя акцыі пратэсту адбыліся ў Камсамольску-на-Амуры на наступны дзень пасля арышту Фургала. Увечары ў Хабараўску аўтамабілісты і актыўныя гараджане раздавалі налепкі з лозунгам "Я/Мы Сяргей Фургал".
11 ліпеня правіць
Паводле розных ацэнак, 11 ліпеня толькі ў Хабараўску на акцыю сабралася ад 10 да 40 тысяч чалавек. Паводле мясцовых СМІ, колькасць прысутных у Хабараўску перавысіла колькасць удзельнікаў нядаўняга "Бессмяротнага палка", які сабраў да 60 тысяч чалавек. Паводле звестак Transsibinfo, мітынгі ў Хабараўску і Камсамольску-на-Амуры сабралі каля 55 тысяч чалавек. Па дадзеных Міністэрства ўнутраных спраў, у акцыях пратэсту ўдзельнічала ад 10 да 12 тысяч чалавек, па дадзеных "Коммерсанта", толькі ў Хабараўску колькасць прысутных можа складаць ад 30 да 35 тысяч чалавек. СМІ назвалі акцыю самай вялікай у гісторыі Хабараўска.
12 ліпеня правіць
Колькасць удзельнікаў скаардынаваных акцый у падтрымку губернатара Сергія Фургала склала 2000 чалавек у Хабараўску і 300-500 у Камсамольску-на-Амуры. Увечары ў цэнтры Хабараўска адбылася трэцяя несанкцыянаваная акцыя пратэсту ў падтрымку губернатара Фургала, у якой прынялі ўдзел да 3000 чалавек.
Акрамя мітынгаў, папулярнай стала інтэрнэт-акцыя "Я/мы Сяргей Фургал", якая актыўна распаўсюджваецца ў сацыяльных сетках хэштэгі # ямыфургал і # свабодуфургалу, пікеты і розныя аўтагонкі.
13 ліпеня правіць
Чацвёрты мітынг зноў прайшоў на плошчы перад абласным урадам, і, ідучы, пратэстоўцы перакрылі дарогі ў цэнтры горада. Паводле мясцовага штаба Навальнага, у акцыях 13 ліпеня ў Хабараўску прынялі ўдзел каля тысячы чалавек.
14 ліпеня правіць
Пяты мітынг і шэсце па горадзе. Была рэакцыя мэра горада Хабараўска Сяргея Краўчука ("Адзіная Расія"), які пракаментаваў акцыі наступнымі словамі:
«Такія акцыі ў горадзе не патрэбныя. Яны незаконныя і згубна ўплываюць на здароўе ўсіх, хто мае да гэтага дачыненне. Адзін носьбіт каранавірусу заражае ад шасці да сямі ў натоўпе. Ну, калі б не было пацыентаў, але я не ўпэўнены».
15 ліпеня правіць
Пяты дзень пратэсту, шосты мітынг і шэсце праз Хабараўск. Мітынгі ў Камсамольску-на-Амуры і іншых гарадах працягваюцца.
Паліцыя пачала раздаваць дэманстрантам бясплатныя медыцынскія маскі, каб прадухіліць распаўсюджванне віруса COVID-19. Пасля кожнага пратэсту дэманстранты дзякавалі супрацоўнікам праваахоўных органаў, якія не ўжывалі сілу для падаўлення мірных дэманстрацый.
Прэс-сакратар Грамадскай назіральнай камісіі (ГНК) Ева Меркачова заявіла, што Сергій Фургал не ведаў пра акцыі ў яго падтрымку ў Хабараўскім краі.
16 ліпеня правіць
Шосты дзень пратэсту і сёмы мітынг. Недалёка ад плошчы Леніна ў Хабараўску на будынку абласной бальніцы быў вывешаны 10-метровы транспарант з тэкстам "Я/МЫ просім цішыні". Таксама каля плошчы былі размешчаны транспаранты з заклікам не шумець і ісці па дамах пасля 23:00.
17 ліпеня правіць
Сёмы дзень пратэстаў і восьмы мітынг з шэсцем. Камуністычная партыя таксама правяла мітынг.
18 ліпеня правіць
У восьмы дзень пратэсту ў Хабараўску на акцыю ў падтрымку губернатара Сергія Фургала выйшлі ад 50 да 80 тысяч чалавек. Мітынгі ў падтрымку Фургала прайшлі таксама ў Камсамольску-на-Амуры і Уладзівастоку. Таксама пра Фургал заявілі ў Нікалаеўску-на-Амуры, Амуры, Бікіні, Ваніна, Тройцкому.
19 ліпеня правіць
У Хабараўску, Камсамольску-на-Амуры і Уладзівастоку пачаліся несанкцыянаваныя акцыі ў падтрымку губернатара Хабараўскага краю Сяргея Фургала.
20 ліпеня правіць
Дзясяты дзень пратэстаў і адзінаццаты мітынг. Пуцін адхіліў Фургала ад фармулёўкі "з-за страты даверу прэзідэнта Расійскай Федэрацыі". Міхаіл Дзегцяроў быў прызначаны выконваючым абавязкі старшыні Хабараўскага краю.
21 ліпеня правіць
Каля 12 гадзін дня ў Хабараўск прыбыў член Ліберальна-дэмакратычнай партыі Міхаіл Дзегцяроў, які быў прызначаны выконваючым абавязкі Пуціна напярэдадні вечарам. губернатар Хабараўскага краю. У 18:00 на плошчы Леніна перад будынкам урада, куды прыбыў Дзегцяроў, удзельнікі мітынгу пачалі збіраць хабараўчан, пратэстуючы супраць гэтага прызначэння. Удзельнікі акцыі скандавалі "Дзегцяроў, ідзі" і "Пуцін падаў у адстаўку". Прызначаецца т. Зв Губернатар адмяніў сваю першую прэс-канферэнцыю і не прыйшоў на плошчу хабараўцаў.
22 ліпеня правіць
Раніцай у першы працоўны дзень ягонага выканання абавязкаў выканаўцы абавязкаў Міхаіл Дзегцяроў прагуляўся па Хабараўску да будынка ўрада на плошчы Леніна, падчас якога зняў відэа са сваёй ацэнкай сітуацыі ў рэгіёне. Увечары ў Хабараўску пачалася чарговая стыхійная сустрэча каля будынка ўрада рэгіёна. Пратэстоўцы выйшлі з плакатамі ў падтрымку Сяргея Фургала і супраць прызначэння в.а. губернатар Хабараўскага краю Міхаіл Дзегцяроў. Новыя лозунгі: "Міша, ідзі!", "Чамадан, білет, Самара!"
10 жніўня правіць
У панядзелак жыхары Хабараўска выйшлі на чарговы мітынг, не ўзгоднены з уладамі ў падтрымку былога кіраўніка рэгіёна Сяргея Фургала. Затым яны прайшлі маршам па вуліцах Хабараўска і зноў сабраліся каля дома абласнога ўрада. Таксама на мітынгу прагучалі лозунгі ў падтрымку пратэстоўцаў у Беларусі.
Верасень правіць
4 верасня ў Хабараўскам краі цалкам знялі каранцін па каранавірусу, пасля чаго ў мэрыю было пададзена апавяшчэнне аб правядзенні акцыі 12 верасня. Адміністрацыя адмовіла, паказаўшы, што плошча перад мэрыяй ўжо зарэзерваваная пад іншае мерапрыемства.
5 верасня ў Хабараўску прайшоў дзявяты запар суботні мітынг у падтрымку Сяргея Фургала. У мэрыі горада паведамілі, што на мітынг прыйшло менш за тысячу чалавек. Мясцовы рэсурс DVhab, спасылаючыся на відавочцаў, паведамляў пра пяць тысячах удзельнікаў.
BBC паведамляе, што пратэсты ідуць на спад.
Адзначаецца, што пратэсты «страцілі немалую частку энергіі і апынуліся паступова выдушаныя з палітычнага мэйнстрыму» і ў выніку ператварыліся ў «фонавае падзея».
Кастрычнік правіць
3 кастрычніка хабаровчане выйшлі да будынка рэгіянальнага ўрада, многія пры гэтым трымалі ў руках чырвона-белыя паветраныя шары, плакаты, на акцыі быў трэці па ліку фургаломобіль. Пратэстоўцы скандавалі лозунгі: «Мы ідзем па лужынах, Пуцін нам не патрэбны» і «І ў спякоту і пад дажджом за Фургала мы ідзем!», «Свабоду!», «Я, мы, ён, яна — за Фургала ўся краіна».
Прыхільнікі Фургала налічылі удзельнікаў не менш як у 1000 чалавек у пачатку пратэстнага шэсця, з-за дрэннага надвор'я прыйшло менш людзей.
Таксама ў падтрымку Хабараўска ў выходныя дні выходзяць жыхары Масквы і Санкт-Пецярбурга.
10 кастрычніка адбылася чарговая акцыя пратэсту. Па падліках журналістаў, на мітынг прыйшлі больш за тысячу чалавек. Пасля шэсця на плошчы Леніна некалькі чалавек сталі ўсталёўваць намёты. Большая частка пратэстуючых да гэтага часу разышлася. Пасля невыканання патрабаванні паліцэйскіх прыбраць палаткі з будынка ўрада краю выйшлі байцы АМАП і пачалі жорсткія затрымання, некалькі чалавек пацярпелі. Гэта быў першы выпадак разгону акцыі ў падтрымку Сяргея Фургала ў Хабараўску. Увечары 10 кастрычніка на плошчы Леніна адбыўся другі мітынг за дзень. Паліцэйскі Раман Тимиров кінуў свае ўзнагароды і грамату на мітынгу перад прыступкамі Белага дома ў знак пратэсту. У гэты ж дзень яго арыштавала ФСБ. На пратэстнай акцыі на наступны дзень сабраліся людзі ўспомнілі пра Рамана Тіміраве і пачалі скандаваць: «Дзякуй, Раман".
Пратэстоўцы паведамлялі пра людзей на даху суседняга з будынкам ўрада домам. Як мяркуецца, гэта могуць быць снайперы.