Радый (лац.: Radium) Ra — радыеактыўны хімічны элемент II групы перыядычнай сістэмы; атамны нумар 88. Серабрыста-белы бліскучы метал.

88 ФранцыйРадыйАктыній
Ba

Ra

Ubn
Перыядычная сістэма элементаўВадародГелійЛітыйБерылійБорВугляродАзотКіслародФторНеонНатрыйМагнійАлюмінійКрэмнійФосфарСераХлорАргонКалійКальцыйСкандыйТытанВанадыйХромМарганецЖалезаКобальтНікельМедзьЦынкГалійГерманійМыш’якСеленБромКрыптонРубідыйСтронцыйІтрыйЦырконійНіёбійМалібдэнТэхнецыйРутэнійРодыйПаладыйСераброКадмійІндыйВолаваСурмаТэлурЁдКсенонЦэзійБарыйЛантанЦэрыйПразеадымНеадымПраметыйСамарыйЕўропійГадалінійТэрбійДыспрозійГольмійЭрбійТулійІтэрбійЛютэцыйГафнійТанталВальфрамРэнійОсмійІрыдыйПлацінаЗолатаРтуцьТалійСвінецВісмутПалонійАстатРадонФранцыйРадыйАктынійТорыйПратактынійУранНептунійПлутонійАмерыцыйКюрыйБерклійКаліфорнійЭйнштэйнійФермійМендзялевійНобелійЛаўрэнсійРэзерфордыйДубнійСіборгійБорыйХасійМейтнерыйДармштадтыйРэнтгенійКаперніцыйУнунтрыйУнунквадыйУнунпентыйУнунгексійУнусептыйУнуноктый
Перыядычная сістэма элементаў
88Ra
Вонкавы від простага рэчыва
Уласцівасці атама
Імя, сімвал, нумар Радый / Radium (Ra), 88
Атамная маса
(малярная маса)
226,0254 а. а. м. (г/моль)
Электронная канфігурацыя [Rn] 4s2
Радыус атама 144 пм
Хімічныя ўласцівасці
Кавалентны радыус 134 пм
Радыус іона (+2e) 143 пм
Электраадмоўнасць 0,9 (шкала Полінга) (шкала Полінга)
Электродны патэнцыял Ra←Ra2+ −2,916 В
Ступені акіслення +2
Энергія іанізацыі
(першы электрон)
1-ы: 509,3 (5,2785) кДж/моль (эВ)
2-гі: 979,0
(10,147) кДж/моль (эв)
Тэрмадынамічныя ўласцівасці простага рэчыва
Тэмпература плаўлення 1233 K
Тэмпература кіпення 2010 K
Цеплыня плаўлення 8,5 кДж/моль
Цеплыня выпарэння 113 кДж/моль
Малярная цеплаёмістасць 29,3[1] Дж/(K·моль)
Малярны аб'ём 45,0 см³/моль
Крышталічная рашотка простага рэчыва
Структура рашоткі кубічная аб’ёмнацэнтрыраваная
Параметры рашоткі a = 0,5148 нм[2] Å
Іншыя характарыстыкі
Цеплаправоднасць (300 K) (18,6) Вт/(м·К)

Другі (пасля палонію) элемент, выяўлены дзякуючы моцнай радыеактыўнасці.

Прыродныя крыніцы правіць

Вельмі рэдкі элемент — 80-е месца сярод элементаў па распаўсюджанасці. Радыевых мінералаў не існуе. Як прадукт распаду урану, радый прысутнічае ва ўсіх уранавых мінералах.

Прымяненне правіць

Гамма-дэфектаскапія ў прамысловасці. У медыцыне радый выкарыстоўваецца як крыніца радону пры лячэнні радонавымі ваннамі.

Гл. таксама правіць

Зноскі

  1. Бердоносов С. С. Радий // Химическая энциклопедия: в 5 т (руск.) / Зефиров Н. С. (гл. ред.). — М.: Большая Российская энциклопедия, 1995. — Т. 4: Пол—Три. — 639 с. — 40 000 экз. — ISBN 5-85270-039-8.
  2. WebElements Periodic Table of the Elements | Radium | crystal structures. Архівавана з першакрыніцы 25 ліпеня 2010. Праверана 10 жніўня 2010.