Рыкарда Муці

Рыкарда Муці (іт. Riccardo Muti; нар.28 ліпеня 1941, Неапаль) — італьянскі дырыжор, мастацкі кіраўнік тэатра «Ла Скала» з 1986 па 2005 год.

Рыкарда Муці
італ.: Riccardo Muti
Род дзейнасці	дырыжор, музычны кіраўнік, музыкант
Дата нараджэння	28 ліпеня 1941(1941-07-28)[…] (82 гады)
Месца нараджэння	Неапаль, правінцыя Неапаль, Кампанія, Італія
Грамадзянства	Італія
Дзеці	Chiara Muti[d]
Месца працы	Нацыянальная акадэмія Св. Цэцыліі[d] Міланская кансерваторыя
Альма-матар	Міланская кансерваторыя
Член у	Амерыканская акадэмія мастацтваў і навук Амерыканскае філасофскае таварыства
Узнагароды і прэміі	кавалер Вялікага крыжа ордэна «За заслугі перад Італьянскай Рэспублікай»[d] (27 снежня 1990) Grammy Award for Best Classical Album[d] (2011) Grammy Award for Best Choral Performance[d] (2011) ганаровы доктар Барселонскага ўніверсітэта[d] Імператарская прэмія (2018) Birgit Nilsson Prize[d] (2011) Guido Cantelli Conducting Competition[d] (1967)
Сайт	riccardomuti.com (італ.)​ (англ.)
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біяграфія

Вучыўся ў Неапалітанскай кансерваторыі ў класе фартэпіяна Вінчэнца Віталі. Скончыўшы яе з адзнакай, працягнуў адукацыю ў Міланскай кансерваторыі пад кіраўніцтвам Бруна Бэтінелі (кампазіцыя) і Антаніна Вота (дырыжыраванне), займаўся таксама ў Ніна Рота. Дэбютаваў як дырыжор у 1966 годзе. У 1967 г. выйграў у Італіі Конкурс дырыжораў імя Гвіда Кантэлі.

З 1966 года выступае на фестывалі «Фларэнційскі музычны май» (у 1973—82 мастацкі кіраўнік). З 1971 года выступаў на Зальцбургскім фестывалі («Дон Паскуале» Гаэтана Даніцэці), выконваў у Ковент Гардэн «Аіду» (1977). У 1973—82 гадах працаваў з лонданскім аркестрам «Філармонія» (з 1979 года быў галоўным дырыжорам), з Філадэльфійскім аркестрам.

У 1981 годзе ўпершыню з’явіўся на сцэне Ла Скала («Вяселле Фігара»). З 1986 года быў мастацкім кіраўніком і галоўным дырыжорам гэтага тэатра. Сярод пастановак у Ла Скала: «Лятучы галандзец» Вагнера (1988, першы зварот Муці да твораў вялікага немца), опера «Так робяць усё» (1990), «Дзева возера» Расіні, «Парсіфаль» (1992/93), "Арміда " Глюка (1996) і іншыя. У 1993 тут жа паставіў «Весталку» Гаспар Спанціні (ва ўласнай рэдакцыі). У сезоне 1999—2000 пад яго кіраваннем пастаўлены «Фідэліё» Бетховена, «Тоска» Пучыні, «Дыялогі кармелітак» Пуленка.

Сярод оперных запісаў — «Вільгельм Тэль» (у галоўнай партыі Дзанканара, Philips), «Макбет» (салісты — Мілнс, Касота, Р. Раймондзі, Карэрас, EMI), «Дон Паскуале» (салісты — Брусканціні, Фрэні, Вінберг, Нучы , EMI). Запісаў таксама поўныя цыклы сімфоній Людвіга ван Бетховена, Іаганеса Брамса, Аляксандра Скрабіна, Пятра Чайкоўскага, Франца Шуберта, Роберта Шумана.

Да адкрыцця «Ла Скала», якое адбылося 7 снежня 2004 года, пасля амаль трохгадовай рэканструкцыі Муці паставіў оперу Антоніа Сальеры «Прызнаная Еўропа», якой у 1778 годзе адкрываўся тэатр, зноўку адбудаваны пасля пажару. У 2005 годзе пакінуў «Ла Скала», пасля чаго тэатр аж да кастрычніка 2011 года заставаўся без мастацкага кіраўніка.

У 2010 годзе Муці ўзначаліў Чыкагскі сімфанічны аркестр; у кастрычніку 2011 года пасля амаль трохгадовых перамоваў пагадзіўся заняць пасаду «пажыццёвага ганаровага дырэктара» Рымскай оперы; да гэтага Муці адмовіўся ад пасады мастацкага кіраўніка тэатра.