Скрыпліца (аграгарадок)

Скрыплі́ца (трансліт.: Skryplica, руск.: Скриплица) — аграгарадок (раней вёска) у Кіраўскім раёне Магілёўскай вобласці Беларусі, на рацэ Скрыпліца (прыток Добасны). Знаходзіцца за 15 км у напрамку на паўночны ўсход ад горада Кіраўск, за 85 км ад Магілёва, за 43 км ад чыгуначнай станцыі Беразіна. Каля аграгарадка вадасховішча Скрыпліца.

Аграгарадок Скрыпліца Краіна Беларусь Вобласць Магілёўская Раён Кіраўскі Сельсавет Скрыпліцкі Каардынаты 53°17′46″ пн. ш. 29°38′03″ у. д. Насельніцтва ▼305 чал. (2019) Часавы пояс UTC+3 Тэлефонны код +375 2237 Паштовыя індэксы 213960 Аўтамабільны код 6 СААТА 7225828046 Скрыпліца на карце Беларусі ±

Скрыпліца на Вікісховішчы

Гісторыя

Скрыпліца ўпершыню ўпамінаецца ў 1760 годзе, паселішча старавераў. У Рэчыцкім павеце Менскага ваяводства Вялікага Княства Літоўскага. У выніку другога падзелу Рэчы Паспалітай 1793 года тэрыторыя апынулася ў складзе Расійскай імперыі, у Бабруйскім павеце Мінскай губерні.

У 1850 годзе слабада Скрыпліца ў складзе маёнтка Качэрыцы (Качэрычы) Бабруйскага павета, уласнасць фон Гоера. Бальшыня жыхароў займалася земляробствам у маёнтку. Пасля 1861 года ў Качэрыцкай воласці Бабруйскага павета. У лютым 1867 года 80 вяскоўцаў палявалі без дазволу ў памешчыцкім лесе. 1 сакавіка 1867 года было аказана супраціўленне пры дазнанні аб самавольным паляванні. У канцы 1891 года вяскоўцы адмовіліся ад выплаты выкупных плацяжоў. Паводле перапісу 1897 года была карчма.

У чэрвені 1908 года сяляне вёскі Скрыпліца ўступілі ў сутычку з лясной аховай памешчыка Булгака, у выніку сутычкі трое сялян былі параненыя і адзін загінуў.

У сярэдзіне лістапада 1917 года тэрыторыя ўзята пад кантроль бальшавікамі. З сярэдзіны студзеня 1918 года тэрыторыя акупаваная войскамі Германскай імперыі. 25 сакавіка 1918 года згодна з Трэцяй Устаўной граматай абвешчана часткай Беларускай Народнай Рэспублікі. У канцы лістапада 1918 года занята Чырвонай Арміяй, з 1 студзеня 1919 года ў адпаведнасці з пастановай І з’езда КП(б) Беларусі яна ўвайшла ў склад Савецкай Беларусі, з 27 лютага 1919 года — у ЛітБел ССР.

З 31 ліпеня 1920 года ў Беларускай ССР. У пачатку 1920-х гадоў адкрыта 4-гадовая школа і гурток ліквідацыі непісьменнасці сярод дарослых. У 1933 годзе праведзена прымусовая калектывізацыя, створаны калгас «Памяць Ільіча».

У Другую сусветную вайну з канца чэрвеня 1941 года да канца чэрвеня 1944 года пад акупацыяй Германіі.

Да 4 чэрвеня 1965 года Скрыпліца ўваходзіла ў склад Баравіцкага сельсавета.

Насельніцтва

• 1850 год — 24 двары, 217 жыхароў
• 1897 год — 117 двароў, 696 жыхароў
• 1909 год — 123 двары, 707 жыхароў
• 1917 год — 124 двары, 666 жыхароў, з іх 652 беларусы і 14 яўрэяў
• 1959 год — 644 жыхары
• 1970 год — 796 жыхароў
• 1986 год — 233 двары, 702 жыхары
• 2001 год — 192 двары, 578 жыхароў
• 2002 год — 203 двары, 547 жыхароў
• 2009 год — 394 жыхары
• 2019 год — 305 жыхароў

Інфраструктура

На 2007 год былі дзіцячы сад, сярэдняя школа, Дом культуры, бібліятэка, фельчарска-акушэрскі пункт, аддзяленне сувязі, крама.

Літаратура

• Скрыпліца // Гарады і вёскі Беларусі: Энцыклапедыя.. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя імя Петруся Броўкі, 2004—2021. — С. 55—56.
• Скрыплі́ца // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 14: Рэле — Слаявіна / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 14. — С. 474. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0238-5 (т. 14).
• Республика Беларусь. Атлас охотника и рыболова: Могилёвская область / Редактор Г. Г. Науменко. — Мн.: РУП «Белкартография», 2012. — С. 24—25. — 64 с. — 10 000 экз. — ISBN 978-985-508-173-0. (руск.)
• Ліст карты N-35-108. Выданне 1981 года. (руск.)
• Список населенных мест Б.С.С.Р. (б. Минской губернии) / Центральное Статистическое Бюро Б.С.С.Р.. — Минск: Белтрестпечать, 1924.
• Jelski A. Skryplica // Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Tom X: Rukszenice — Sochaczew (польск.). — Warszawa, 1889. — S. 722.

Спасылкі

• Скрыпліца (бел.) (руск.) (англ.) // Сайт Кіраўскага раённага выканаўчага камітэта