Талакуха
«Талаку́ха»[1][2], таксама «Талака»[1][2] — старадаўні беларускі традыцыйны народны танец. Атрымаў назву ад звычаю «граць талаку» — весяліцца, спяваць і танцаваць пасля заканчэння талакі. Танец зафіксаваны ў першай палове XIX стагоддзя[1]. У 1853 годзе П. М. Шпілеўскі ў кнізе «Беларусь у характарыстычных апісаннях і фантастычных яе казках» запісаў іншы варыянт «Талакухі»[2].
| Талакуха | |
|---|---|
| Кірунак: | абрадавыя танцы |
| Памер: | 2/4 |
| Тэмп: | умераны |
| Вытокі: | беларускія народныя танцы |
Музычны памер 2/4. Тэмп умераны. Маcавы кругавы танец, у якім два кругі (адзін у другім) рухаюцца ў розныя бакі і ўдзельнікі пераходзяць са знешняга круга ва ўнутраны і наадварот. Асноўны рух танца «талачэнне» — таптанне на месцы з рознымі рытмічнымі прытупамі і драбушкамі.
На дажынкі выбіралі з дзяўчат «багіню». Ёй давалі вянок з апошніх каласоў жыта, прыгожаны кветкамі і стужкамі, акружалі яе і з дажыначным снапом у руках, пакрытым белым пакрывалам, ішлі ланцугом, спявалі і танцавалі. Танец «багіня», якая круцілася наперадзе, а астатнія дзяўчаты, стоячы паўкругам, тупалі нагамі, падскоквалі, не зыходзячы са свайго месца, і размахвалі хусткамі. Потым усе дзяўчаты даганялі «багіню», акружалі яе кланяліся ёй. «Багіня» ж, седзячы на зямлі, спявала пра сонейка, пра дождж, прасіла камароў, каб яны не кусалі.
Зноскі правіць
- ↑ а б в БелЭн 2002.
- ↑ а б в Этнаграфія Беларусі 1989.
Літаратура правіць
- Алексютовіч Л. К. «Талаку́ха» // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 15: Следавікі — Трыо / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 15. — С. 398. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0251-2 (т. 15).
- Чурко Ю. М. «Талаку́ха» // Этнаграфія Беларусі: Энцыклапедыя / Рэдкалегія: І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. . — Мн.: БелСЭ, 1989. — С. 491. — 575 с. — 20 000 экз. — ISBN 5-85700-014-9.