Усесаюзная акадэмія сельскагаспадарчых навук імя Леніна
Усесаюзная акадэмія сельскагаспадарчых навук імя У. І. Леніна (УАСГНІЛ) — вышэйшая навукова-даследчая і каардынацыйна-метадычная ўстанова па воднай, лясной і сельскай гаспадарцы СССР.[1][2] У яе сістэму ўваходзіла больш за 150 навуковых устаноў.[3]
| Усесаюзная акадэмія сельскагаспадарчых навук імя Леніна | |
|---|---|
| Дата заснавання / стварэння | 25 мая 1929 |
 | |
| Названа ад | Уладзімір Ільіч Ленін |
| Афіцыйная мова | руская |
| Краіна | |
| Размяшчэнне штаб-кватэры | |
| Атрыманыя ўзнагароды |
  |
| Дата спынення існавання | 30 студзеня 1992 |
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |
Гісторыя правіць
25 чэрвеня 1929 гады выйшла Пастанова Савета Народных Камісараў СССР «Пра арганізацыю Усесаюзнай Акадэміі Сельска-Гаспадарчых Навук імя У. І. Леніна»[4]. Гэта дата лічыцца днём утварэння УАСГНІЛ.
У 1930-40-я гады пасяджэнні УАСГНІЛ служылі пляцоўкай для палемікі паміж прыхільнікамі Т.Д. Лысенка і генетыкамі. Пасля снежаньскай сесіі УАСГНІЛ 1936 года (19-27 снежня 1936 года) кантроль над УАСГНІЛ атрымаў Т. Д. Лысенка, пасля чаго акадэмія амаль на трыццаць гадоў стала апорай лысенкаўшчыны. На «жнівеньскай сесіі УАСГНІЛ» (31 ліпеня — 7 жніўня 1948 г.) была ўведзена фармальная забарона на выкладанне «мендэлісцка-вейсманісцка-марганісцкай» генетыкі. Сесія негатыўна паўплывала на развіццё біялогіі ў СССР.
У 1949 годзе акадэмія была ўзнагароджана Ордэнам Леніна, а ў 1979 годзе — Ордэнам Працоўнага Чырвонага Сцяга.
У 1992 годзе акадэмія спыніла сваё існаванне ў сувязі з распадам СССР і з’яўленнем незалежнай Расійскай Федэрацыі. Сваю апошнюю сесію УАСГНІЛ правяла 4 лютага 1992 года, праіснаваўшы 62 гады, 7 месяцаў і 10 дзён.
Структура правіць
На пачатак 1970-х гадоў акадэмія мела восем рэгіянальных і дзесяць галіновых аддзяленняў. Акрамя таго, пры акадэміі дзейнічала 31 усесаюзная навукова-даследчая ўстанова.[5].
У 1969 годзе былі арганізаваныя два занальных аддзяленні: Сібірскае у горадзе Новасібірску і Паўднёвае ў Кіеве. 26 кастрычніка 1971 года ў Алма-Аце з’явілася Усходняе аддзяленне[6], якое аб’яднала 14 навукова-даследчых устаноў[7], доследныя станцыі і эксперыментальныя гаспадаркі[8].
У 1972 годзе арганізавана Заходняе аддзяленне УАСГНІЛ у Мінску і Сярэднеазіяцкае занальнае аддзяленне імя У. І. Леніна, размешчанае ў Ташкенце[9], а ў 1975 годзе функцыянавалі яшчэ два — Закаўказскае ў Тбілісі і Нечарназёмнай зоны СССР у Ленінградзе.
Прэзідэнты правіць
- Мікалай Іванавіч Вавілаў (1929—1935)
- Аляксандр Іванавіч Муралаў (1935—1937)
- Георгій Карлавіч Мейстэр (в.а., 1937)
- Трафім Дзянісавіч Лысенка (1938—1956)
- Павел Паўлавіч Лабанаў (1956—1961)
- Трафім Дзянісавіч Лысенка (1961—1962)
- Міхаіл Аляксандравіч Альшанскі (1962—1965)
- Павел Паўлавіч Лабанаў (1965—1978)
- Пётр Пятровіч Вавілаў (1978—1984)
- Аляксандр Аляксандравіч Ніканаў (1984—1992)
Рэарганізацыя правіць
У адпаведнасці з Указам Прэзідэнта Расійскай Федэрацыі ад 30 студзеня 1992 года "Аб Расійскай Акадэміі сельскагаспадарчых навук" была створана новая Расійская акадэмія сельскагаспадарчых навук[10].
У 1990 годзе на базе Паўднёвага аддзялення УАСГНІЛ была створана Украінская акадэмія аграрных навук[11].
У 1992 годзе на базе Заходняга аддзялення УАСГНІЛ была ўтворана Акадэмія аграрных навук Рэспублікі Беларусь[12].
Зноскі
- ↑ П. П. Павлов: 50 лет Всесоюзной ордена Ленина академии сельскохозяйственных наук имени В. И. Ленина / Под ред. П. П. Павлова. — М: 1979
- ↑ Всесоюзная ордена Ленина Академия сельскохозяйственных наук им. В. И. Ленина (ВАСХНИЛ) Госагропрома СССР — Путеводитель. Краткий справочник фондов. Российский государственный архив экономики. 1. 1994(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 18 студзеня 2012. Праверана 27 лістапада 2011.
- ↑ Путеводитель. Справочник фондов РГАЭ. Российский государственный архив экономики. 2. 1994 — Предисловие. III(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 18 студзеня 2012. Праверана 27 лістапада 2011.
- ↑ Об организации Всесоюзной Академии Сельско-Хозяйственных Наук имени В. И. Ленина Архівавана 7 верасня 2021., 25.06.1929.
- ↑ Толковые словари и Энциклопедии: Академия сельскохозяйственных наук имени В. И. Ленина. Архівавана з першакрыніцы 1 снежня 2011. Праверана 27 лістапада 2011.
- ↑ Год 1971 — Казахстанская Хроника «П»(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 10 снежня 2011. Праверана 8 снежня 2023.
- ↑ История науки в Казахстане.. Архівавана з першакрыніцы 28 лістапада 2011. Праверана 28 лістапада 2011.
- ↑ Г. А. Калиев. Эрудит, профессионал, организатор — Газета «Казахстанская правда», 19.07.2008(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 7 студзеня 2012. Праверана 28 лістапада 2011.
- ↑ Большая Советская Энциклопедия (УЗ)(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 6 мая 2013. Праверана 28 лістапада 2011.
- ↑ Указ Президента России № 84 от 30.01.92 «О Российской Академии сельскохозяйственных наук» — inpravo.ru. Архівавана з першакрыніцы 19 верасня 2015. Праверана 27 лістапада 2011.
- ↑ РАДА МІНІСТРІВ УКРАЇНСЬКОЇ РСР. Постанова від 22 вересня 1990 р. N 279 «Про заснування Української академії аграрних наук»
- ↑ Постановление Совета Министров РБ № 9 от 09.01.1992. Об учреждении Академии аграрных наук Республики Беларусь