Чэнь Шыцзэн

Чэнь Шыцзэн (кіт. трад. 陳師曾, спр. 陈师曾, піньінь Chén Shīzēng, 2 сакавіка 1876-17 верасня 1923) — кітайскі мастак, пісьменнік і крытык часоў падзення імперыі Цын і станаўлення Кітайскай Рэспублікі.

Чэнь Шыцзэн
Дата нараджэння	2 сакавіка 1876(1876-03-02)
Месца нараджэння	Fenghuang County[d], Хунань, імперыя Цын
Дата смерці	12 верасня 1923(1923-09-12) (47 гадоў)
Месца смерці	Нанкін, Цзянсу, Кітайская Рэспубліка
Грамадзянства	Кітайская рэспубліка  імперыя Цын
Бацька	Chen Sanli[d]
Жонка	Fan Xiaochang[d]
Дзеці	Chen Feng Huai[d]
Род дзейнасці	мастак
Вучоба	Цукубскі ўніверсітэт
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біяграфія

Нарадзіўся ў 1876 годзе ў Фэнхуанскім камісарыяце правінцыі Хунань. Паходзіў з сям’і чыноўнікаў і навукоўцаў, рана захапіўся маляваннем. Атрымаў добрую адукацыю. Ужо ў 10 гадоў складаў вершы, займаў каліграфіяй, жывапісам. З 1890 года праходзіў падрыхтоўку ў майстроў Ху Патаа, Ван Сянье. У 1895 годзе разам з бацькам перабіраецца ў правінцыю Хубэй. Тут вывучае каліграфію ў Фан Кентаня і Чжоу Тайлі. У 1900 годзе пераязджае ў Шанхай, дзе паступае ў французскую школу, арганізаваную каталіцкай царквой. У 1902 годзе Чэнь разам з братам адправіўся ў Японію для далейшага навучання жывапісу. Паступае ў Токіа ў інстытут свабодных мастацтваў. Ён застаўся ў Японіі да 1910 года, пазней вярнуўся ў Кітай. Тут ва Універсітэце Наньтуна (правінцыя Цзянсу) выкладаў мастацтва. Чэнь змог разгледзець некалькі таленавітых мастакоў Цы Байшы і спрыяў іх далейшай кар’еры. У 1913 годзе выкладаў у навучальных установах правінцыі Хунань. У 1915 годзе перабіраецца ў Пекін. У 1918 годзе атрымаў запрашэнне ў якасці прафесара выкладаць у Пекінскім універсітэце. Памер 17 верасня 1923 года падчас непрацяглага знаходжання ў Нанкіне.

Творчасць

Хоць Чэнь не быў моцна кансерватыўным чалавекам — ухвальна ставіўся да эксперыментаў у жывапісе і вывучэнню заходняга мастацтва — у цэлым знаходзіўся на пазіцыях захавання каштоўнасцяў традыцыйнага кітайскага жывапісу. Яго карціны ў жанры «кветкі і птушкі» напісаны пад уплывам мастакоў Чэнь Чуня і Сюй Вэя, яго пейзажны стыль узыходзіць да Шэнь Чжоу і Шытаа. Разам з тым карціны з фігурамі людзей былі прасякнуты сучасным для Чэня жыццём і часта адлюстроўвалі вулічнае жыццё. Ва ўсіх жанрах ён ператвараў яго старыя стылі ў новыя і індывідуальныя з улікам часу і новых тэхнік мастацтва. Яго манера пісьма была моцнай, але надзвычай тонкай за кошт выкарыстання тэкстурных мазкоў пэндзля. Тыповымі з’яўляюцца карціны «Пастараль Акіямі», «Кветкі», цыкл ландшафтаў, аб’яднаных у альбом.

Чэнь быў глыбока занепакоены лёсам традыцыйнага кітайскага мастацтва, ён цесна супрацоўнічаў з японскім гісторыкам мастацтва Сейгаі Амурам, спадзеючыся спыніць хвалю мадэрнізацыі, якая пагражала старадаўняй традыцыі. Разам яны ў 1922 годзе апублікавалі даследаванне кітайскага жывапісу «мастакоў-літаратараў». У кнігу ўключаны два эсэ, у тым ліку і эсэ Чэнь Шыцзэна «Значэнне жывапісу літаратараў», у якім ён сцвярджаў, што маральныя якасці, стыпендыі, літаратурны талент, эмоцыі былі чатырма асноўнымі фактарамі жывапісу літаратараў.

Літаратура

• Sullivan, Michael. Modern Chinese artists: a biographical dictionary. University of California Press. 2006. online May 19, 2009. ISBN 0-520-24449-4, ISBN 978-0-520-24449-8.
• [陈小从. 图说义宁陈氏. 济南: 山东画报出版社. 2004.]
• LEARNING NEW PAINTING FROM JAPAN AND MAINTAINING NATIONAL PRIDE IN EARLY TWENTIETH CENTURY CHINA, WITH FOCUS ON CHEN SHIZENG (1876—1923)
• Chen Shizeng_ Painting _ China Online Museum — Chinese Art GalleriesАрхівавана 14 сакавіка 2018.