BMW 303
| Тып(ы) кузавы: | 2‑дзв. седан (4‑месн.) 2‑дзв. кабрыялет (2‑месн.) 2‑дзв. кабрыялет (4‑месн.) |
| Даўжыня: | 3900 мм |
| Шырыня: | 1440 мм |
| Колавая база: | 2400[1] |
| Каляіна пярэдняя: | 1153 мм |
| Каляіна задняя: | 1220 мм |
BMW 303 — легкавы аўтамабіль сярэдняга класа, які вырабляўся ў перыяд 1933—1934 нямецкім вытворцай Bayerische Motoren-Werke AG. Гэты аўтамабіль з’яўляецца першым серыйным аўтамабілем, распрацаваным кампаніяй BMW, у якім выкарыстоўваецца шасціцыліндравы радны рухавік. Агульнае вытворчасць гэтага аўтамабіля дасягнула наклад 2300 экзэмпляраў.
Гісторыя мадэлі правіць
Якасць замест масавай вытворчасці правіць
У красавіку 1932 года BMW пачаў продаж першай, распрацаванай пад уласнай эгідай малалітражную машыну BMW 3/20 PS AM1 (ням. Ausfьhrung München Аўтаклуб Мюнхен). Прадстаўляючы яго, дырэкцыя BMW разумела, што гэты аўтамабіль, у сярэднім, даражэйшы на 350 нямецкіх марак за аналагічныя мадэлі на нямецкім рынку, у доўгатэрміновай перспектыве не будзе ў стане супрацьстаяць канкурэнцыі Opel, а таксама Hanomag. Каб эфектыўна канкурыраваць у сегменце малалітражных аўтамабіляў варта было перавесці зборачныя лініі на масавую вытворчасць. Аднак на інвестыцыі такога парадку не хапала фінансавых сродкаў. У аналагічнай сітуацыі апынуўся і іншы нямецкі вытворца легкавых аўтамабіляў, кампанія Daimler-Benz. Таму абодва канцэрны падпісалі пагадненне аб узаемным супрацоўніцтве, галоўнай мэтай якога была распрацоўка і вытворчасць эксклюзіўных, якасна лепшых транспартных сродкаў, згодна з дэвізам якасць замест масавай вытворчасці. Па ўмовах дадзенага пагаднення BMW па-ранейшаму было дазволена вытворчасць кузаваў на заводзе Daimler-Benz ў Зіндэльфінгене, а канцэрн Даймлер узяў на сябе агульнае распаўсюджванне аўтамашые праз больш шырокую сетку сваіх аўтасалонаў.
Новая мадэль, якая павінна была дэбютаваць пад імем BMW 303, была для брэнда BMW першым легкавым аўтамабілем сярэдняга класа. Тады стандартным для аўтамабіляў гэтага класа былі шасціцыліндравыя рухавікі. Аднак, канцэрн BMW не меў такога матора, таму старшыня праўлення Франц Ёзэф Поп даручыў сваім канструктарам распрацаваць новы рухавік. Справай заняўся галоўны канструктар BMW у Мюнхене, Макс Фрыз. Яго праект быў заснаваны на лёгкім алюмініевым блоку рухавіка. Адначасова ў Айзенахе, незалежна ад Фрыза, канструктар Дзюкштайн распрацаваў просты і танны рухавік з шасцю цыліндрамі ў чыгунным блоку цыліндраў і каленчатым вале, пасаджаным на трох падшыпніках слізгання. Абодва праекты не ўразілі Франца Ёзэфа Попа. Канструкцыя Фрыза была наватарскай, але яна была занадта дарагой для серыйнай вытворчасці. Рухавік Дзюкштайна быў значна прасцей і танней, але якасцю не адказваў новым мэтам кампаніі. Стацыянарными тэстами гэтых прататыпаў кіраваў інжынер Рудольф Шлейхер, які цалкам падзяляў меркаванне Попа аб гэтых двух праектах. Адказваючы на пытанне, якую канструкцыю ён бы абраў, ён адказаў: «я б паставіў на канцэпцыю амерыканскіх шасціцыліндравых рухавікоў, аснашчаных сістэмай двух карбюратараў». Поп прыняў гэтую ідэю, аддаўшы яму даследчую працу над новым рухавіком. Рудольф Шлейхер прыняў асноўныя палажэнні канструкцыі з ужытага ў мадэлі BMW 3/20 раднага рухавіка з чатырма цыліндрамі. Узятыя былі таксама асноўныя параметры гэтага рухавіка, г. зн. дыяметр цыліндру (56 мм) і вышыня ходу поршня (80 мм). Блок рухавіка быў падоўжаны на два дадатковых цыліндра, а прывадны вал размешчаны на чатырох падшыпніках слізгання і выкарыстоўваліся два карбюратары solex. Такім чынам, новы рухавік атрымаў аб’ём каля 1182 см3 і магутнасць 30 к. с. пры 3500 аб./хвілін. Характарыстыкі гэтага матора значна пераўзыходзілі тыя стандарты, вядомыя з іншых тагачасных рухавікоў. Адной з прычын гэтакіх добрых вынікаў было прымяненне сістэмы двух карбюратараў, якія больш эфектыўна пастаўлялі паветрана-паліўную сумесь у камеры згарання.
Нараджэнне іконы правіць
У сваёй гісторыі BMW яшчэ ніколі не зрабіў у адзіночку кузаў серыйнага аўтамабіля, асноўнай прычынай была адсутнасць адпаведным чынам адукаваных і вопытных інжынераў. Адзіным супрацоўнікам, які меў базавыя веды ў гэтай галіне, быў Рудольф Шлейхер. Быў ён, аднак, так захоплены працай над праектам новага рухавіка, што прыняцце дадатковых абавязкаў было для яго немагчыма. Старшыня савета дырэктараў Франц Ёзэф Поп быў вымушаны знайсці прыдатнага канструктара. Па патрабаванні Шлейхера ён усталяваў кантакт з Фрыцам Фрыдлерам, з якім Шлейхер быў знаёмы яшчэ са сваіх часоў у кампаніі Horch, і пераканаў яго змяніць працадаўцу. Фрыдлер па прыбыцці ў Мюнхен, узяў на сябе кіраўніцтва над развіццём новага кузава. Яго праект быў заснаваны на лёгкай, але надзвычай трывалай раме, апорнай, выкананай з падвойных труб. Калі ж гаворка шла аб стылю, то ён адносіўся да яго з чыста практычнага боку. Дзякуючы найноўшым аэрадынамічным даследаванням ён ведаў, што радыятар, які ўстаноўлен перпендыкулярна да кірунку руху, ставіць паветру вялікае супраціўленне. З-за гэтага, на ўзор мадэляў Renault, радыятар новага лімузіна BMW 303 быў трошкі нахілен. Каб забяспечыць аптымальны прыток паветра, яго корпус быў падзелены на дзве часткі, супадаючыя ў невялікай шпіцы. Гэтая сістэма выпадкова паспрыяла на фарміраванне іміджу BMW. Рашотка кажуха радыятара набыла яе злёгку схіленую фігуру, падзялёную пасярэдзіне. Каб надаць гэтай канструкцыі трохі элегантнасці Фрыдлер закругліл куты паветразаборнікаў, ствараючы такім чынам форму, названую пазней «падвойныя ныркі». Гэта самы характэрны і самы вядомы элемент дызайну маркі BMW. Рашотка радыятара ў форме «падвойных нырак» упрыгожвае ўсе аўтамабілі BMW да сённяшняга дня.
Дзякуючы таму, што кузаў BMW 303 павінен быў выраблены на заводзе Daimler-Benz у Зіндэльфінгене, распрацоўшчыкі паставілі на вядомы канцэпт драўляна-металічнага кузава. Для таго, каб аптымальна падрыхтаваць вытворчы працэс, Поп хацеў ужо на ранняй стадыі навукова-даследчых работ далучыцца да праекту спецыялістаў з Штутгарта. З гэтай мэтай ужо ў снежні 1932 года. для даследчага цэнтра ў Штутгарт-Унтэрцюркхайм прыслалі прататып апорнай рамы і рысункі канструкцыі новай мадэлі.
У той час як новы шасціцыліндравы рухавік быў станоўча ацэнены галоўным канструктарам Даймлера, Гансам Неблерам, гэта канцэпцыя апорнай рамы не знайшла яго ўхвалы. Daimler адабраў вядомую і правераную канструкцыю з профільных матэрыялаў са сталі. Толькі пасля многіх гадоў перавагі канструкцыі Фрыца Фрыдлера прымусілі кіраўніцтва Daimler выкарыстоўваць яе ў сваіх аўтамабілях.
Прэм’ера і продаж правіць
Новы BMW 303 прэзентавалі падчас Міжнароднай аўтамабільнай выставы ў Берліне ў лютым 1933 года, дзе былі выстаўлены тры раннія прататыпы гэтай мадэлі. Серыйная вытворчасць пачалася ў лістападзе гэтага года, а да гэтага часу спецыялісты ў Зінгельфінгена ўдасканалілі кузаў, надаючы сілуэту аўтамабіля больш спартыўны характар. Першыя тэст-драйвы ўразілі спецыялістаў, якія разам хвалілі новую падвеску аўтамабіля. Як і ў папярэдняй мадэлі, і тут паставілі на прынцып незалежнай падвескі пярэдніх колаў. Навінкай было прымяненне дадатковых папярочных рычагоў, якія стабілізавалі аўтамабіль на звілістых участках дарогі. Новы добра збалансаваны рухавік, чуйна рэагаваў на змены газу, а таксама характарызаваўся ціхай і спакойнай працай. BMW 303 важыў ў сярэднім на 200 кг менш, чым канкурэнтныя мадэлі дадзенага класа, што прывяло да таго, што, нягледзячы на невялікі літраж рухавіка, аўтамабіль меў добры разгон і спакойна дасягаў хуткасці ў 100 км/г.
Продаж аўтамабіля ў першыя месяцы 1934 года значна перавысіў чаканні дырэкцыі, але ўжо хутка добры прыём скончыўся. Асноўнай прычынай падзення цікавасці было тое, што да гэтага часу BMW прапанавала эканамічныя гарадскія малалітражкі, а новая мадэль прызначалася для пакупнікоў аўтамабіляў сярэдняга класа. Кошт новага BMW 303 з кузавам седан складаў 3600 марак, г. зн. гэтая мадэль была на 950 марак даражэй, чым свой папярэднік. Таму толькі невялікая колькасць існуючых кліентаў BMW была ў стане дазволіць сабе куплю новага, больш дарагога аўтамабіля. Прыцягненне жа новых пакупнікоў запатрабавала часу. Другой прычынай быў самы маленькі ў свеце 6-цыліндравы рухавік з рабочым аб’ёмам усяго ў 1,2 літра, які нягледзячы на свае перавагі, абцяжарваў пазіцыянаванне гэтага аўтамабіля ў вышэйшым класе. Усё гэта прывяло да таго, што гэты аўтамабіль вырабляўся ўсяго адзін год, і прадалі яго ўсяго накладам 2300 экзэмпляраў. Каб не страціць сваіх існуючых кліентаў BMW распрацавала больш танную малалітражную версію гэтага аўтамабіля з чатырохцыліндравым рухавіком, які прадаваўся пад імем BMW 309.
Вытворчасць правіць
Характарыстыкі правіць
| BMW 303 седан 1933—1934 |
BMW 303 кабрыялет 1933—1934 | |
|---|---|---|
| Трансмісія | ||
| Колькасць цыліндраў дыяметр цыліндру / ход поршня |
6 56 / 80 мм |
6 56 / 80 мм |
| Тэхнічныя характарыстыкі: памеры | ||
| колавая база колавая база |
2400 мм 1153 мм спераду / 1220 мм ззаду |
2400 мм 1153 мм спераду / 1220 мм ззаду |
| Тэхнічныя характарыстыкі: паказчыкі / агульныя | ||
| максімальная хуткасць выдатак паліва |
90 км/г 9-10 л/100 км. |
90 км/г 9-10 л/100 км. |
Зноскі
- ↑ Baumuster BMW 303(нявызн.)(недаступная спасылка). BMW Group Archive. Архівавана з першакрыніцы 16 студзеня 2016.
Літаратура правіць
- Архіў канцэрна BMW Архівавана 10 лютага 2007.
- Hanns-Peter Rosellen, Das weiß-blaue Wunder, BMW- Geschichte und Typen, Seewald Verlag (1983), ISBN 3-512-00650-7
- Werner Oswald, Alle BMW Automobile 1928—1978, Motorbuch Verlag Stuttgart (1979), ISBN 3-87943-584-7