Павукі-сенакосцы

сямейства павукоў
(Пасля перасылкі з Pholcidae)

Павукі-сенакосцы (Pholcidae) — сямейства павукоў з інфраатраду аранеаморфныя павукі Araneomorphae. Будуюць лоўчыя сеткі ў форме цянётаў[1]. Форма цела, даўжыня ног і афарбоўка розных прадстаўнікоў моцна вар’іруюць[1]. Да сямейства адносяць звыш 1000 відаў, якія аб’ядноўваюцца ў 84 роды. Найбольшай разнастайнасці дасягаюць у тропіках[1]. Шмат сінантропных відаў, напрыклад, Pholcus phalangioides, распаўсюджаны ў селішчах чалавека практычна па ўсім свеце[1].

Павукі-сенакосцы

Павук-сенакосец Pholcus phalangioides
Навуковая класіфікацыя
Міжнародная навуковая назва

Pholcidae C. L. Koch, 1851

Арэал

выява


Сістэматыка
на Віківідах

Выявы
на Вікісховішчы
ITIS  847751
NCBI  6930
EOL  194
FW  257504
Pholcus phalangioides

Апісанне правіць

Даўжыня цела складае 2-10 мм. Яго форма бывае розная: ад практычна шарападобнай да надзвычай выцягнутай (за кошт падаўжэння апістасомы)[1]. Даўжыня ног таксама схільная да значных варыяцый: ад параўнальнай з памерамі цела (у формаў, што жывуць у лясной падсцілцы) да вельмі вялікай — 50 мм, што ў 20 разоў перавышае даўжыню цела[1][2]. Назва сямейства дадзена з-за падабенства даўганогіх прадстаўнікоў па форме цела з сенакосцамі.

На круглявай прасоме звычайна размяшчаюцца восем вачэй: два невялікіх медыяльных і шэсць бакавых, збліжаных ў трыяды, якія часам знаходзяцца на асаблівых выступах[1]. У некаторых прадстаўнікоў (асабліва ў насельнікаў пячор) вачэй менш, прычым страта пачынаецца з медыяльных[2]. Дыстальны аддзел ходных ног (лапка) валодае ілжывай сегментацыяй[2].

Хеліцэры і педыпальпы самцоў валодаюць асаблівай будовай, звязанай з удзелам у капуляцыі. Хеліцэры нясуць мадыфікаваныя шчацінкі і вырасты[2]. Асаблівасць цымбіума (капулятыўнага органа) складаецца, у першую чаргу, у наяўнасці дыстальнага атожылка — пракурсуса (procursus), паміж зубцоў якога нацягнута мяккая перапонка, якая раздзімаецца пры спараванні[1][2]. У некаторых відаў на грушападобным бульбусе цымбіума акрамя эмболюса прысутнічаюць яшчэ два атожылкі — ункус (uncus) і апендыкс (appendix)[1].

У адрозненне ад іншых павукоў, прадстаўнікі гэтага сямейства не пакуюць свае яйцы ў кокан, а сцягваюць іх некалькімі ніткамі па тыпу авоські.

Месца пражывання правіць

Прадстаўнікі сямейства, якія будуюць лоўчыя сеткі, распаўсюджаныя паўсюдна. Вісяць дагары нагамі на сваім бязладна-заблытаным няроўным павуцінні. Павуцінне будуюць у цёмных вільготных нішах пячор, дрэў і пад камянямі, у кінутых сысунамі логавах, у склепах і розных будынках. У дамах чалавека яны любяць сухія і цёплыя месцы каля вокнаў.

Паводзіны правіць

Будова пастак правіць

Сеткі павукоў гэтага сямейства не маюць ліпкай уласцівасці, але яны бязладныя, і ў спробе пакінуць сетку здабыча ўсё больш заблытваецца ў іх. Павук хутка ахутвае сваю здабычу і наносіць смяротны ўкус. Здабыча можа быць неадкладна з’едзена, а можа быць пакінута на будучыню.

Рэакцыя на пагрозу правіць

Калі павуціння тычыцца залішне вялікая здабыча, павук пачынае плаўна вібраваць або хістаць павуцінне і сябе, спрабуючы зліцца з навакольным становішчам. Павукі як правіла не небяспечныя для чалавека, але было некалькі паведамленняў пра ўкусы.

Таксанамія правіць

Сямейства Pholcidae ўключае 80 родаў[3]:

Зноскі

  1. а б в г д е ё ж з Иванов А. В. Пауки, их строение, образ жизни и значение для человека. — Л.: ЛГУ, 1965. — 304 с.
  2. а б в г д Dimitrov D. (2009). Pholcidae. Daddy-longleg spiders. Архівавана 22 мая 2009. in The Tree of Life Web Project (англ.) (Праверана 28 студзеня 2010)
  3. World Spider Catalog.Pholcidae. Архівавана з першакрыніцы 31 мая 2017. Праверана 22 мая 2017.

Спасылкі правіць