Вікіпедыя

Інстытут фізікі імя Б. І. Сцяпанава НАН Беларусі

(Пасля перасылкі з Інстытут фізікі НАН Беларусі)

Інстытут фізікі імя Б. І. Сцяпанава Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі (ІФ НАНБ) быў утвораны ў 1959 годзе. Інстытут носіць імя Барыса Сцяпанава, дырэктара інстытута з 1959 па 1985 гады.

Інстытут фізікі імя Б. І. Сцяпанава НАН Беларусі
(ІФ НАНБ)
Выява лагатыпа
Міжнародная назва B. I. Stepanov Institute of Physics, NASB
Заснаваны 1959
Дырэктар Сяргей Васільевіч Гапоненка
Супрацоўнікаў
  • 330 чал.
Размяшчэнне Беларусь Мінск
Юрыдычны адрас г. Мінск, пр-т Незалежнасці, 68-2
Сайт ifan.basnet.by
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Гісторыя інстытута

правіць

Інстытут быў створаны ў 1959 годзе ў выніку рэарганізацыі Інстытута фізікі і матэматыкі Акадэміі навук БССР. Першапачаткова інстытут насіў назву Інстытута фізікі АН БССР. Інстытут узначаліў Б. І. Сцяпанаў (у 1957-58 гг. — дырэктар Інстытута фізікі і матэматыкі АН БССР). У станаўленні інстытута бралі ўдзел такія вучоныя як М. А. Ельяшэвіч, гэтак жа, як і Сцяпанаў, запрошаны ў Мінск з ленінградскага Дзяржаўнага аптычнага інстытута, і беларускія фізікі М. А. Барысевіч, Ф. І. Фёдараў, А. Н. Сеўчанка.

Асноўнымі кірункамі даследаванняў у інстытуце спачатку сталі спектраскапія і люмінесцэнцыя складаных малекул, оптыка анізатропных і рассейвальных асяроддзяў, спектраскапія і дыягностыка нізкатэмпературнай плазмы і фізіка элементарных часціц. З адкрыццём у 1961 годзе лазераў галоўнымі кірункамі становяцца лазерная фізіка, нелінейная оптыка і лазерная спектраскапія.

Інстытут актыўна развіваўся. У 1960-я гады XX стагоддзя пры ім быў створаны канструктарска-тэхналагічны аддзел, пазней рэарганізаваны ў самастойную ўстанову Вопытнае канструктарскае бюро «Аксікон».

Са здабыццём у 1991 годзе Беларуссю незалежнасці інстытут змяніў сваю назву на Інстытут фізікі АН Беларусі. У гэты ж час адбываецца чарговая рэарганізацыя інстытута. У 1991 годзе на базе лабараторыі аптычных праблем інфарматыкі створаны Аддзел аптычных праблем інфарматыкі. У 1992 годзе на аснове дзесяці лабараторый Інстытута, якія спецыялізаваліся галоўным чынам у вобласці спектраскапіі і фізікі плазмы, быў створаны Інстытут малекулярнай і атамнай фізікі НАН Беларусі (ІМАФ АН Беларусі). У гэтым жа годзе магілёўскае аддзяленне інстытута было ператворана ў Інстытут прыкладной оптыкі НАН Беларусі. У 2004 годзе на правах лабараторыі ў склад Інстытута ўвайшоў Аддзел аптычных праблем інфарматыкі НАН Беларусі. Пазней, у 2007 годзе, ІМАФ быў расфарміраваны, а яго лабараторыі і аддзелы ўвайшлі ў склад Інстытута. У 2008 годзе да Інстытута далучаны лабараторыі і аддзелы расфарміраванага ў тым годзе Інстытута электронікі, рэарганізавана лабараторыя аптычных праблем інфарматыкі. У адпаведнасці з Указам Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь ад 31.10.2011 № 494 «Аб удасканаленні арганізацыйнай структуры Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі» ўвайшоў у склад новастворанага дзяржаўнага навукова-вытворчага аб’яднання «Оптыка, оптаэлектроніка і лазерная тэхніка». З 1 студзеня 2016 ў адпаведнасці з Пастановай Бюро Прэзідыўма НАН Беларусі "Аб перадачы структурных падраздзяленняў Інстытута фізікі НАН Беларусі ў ДНВА «Оптыка, оптаэлектроніка і лазерная тэхніка» ад 16.02.2015 № 51 у склад Аб’яднання былі ўключаны 4 навуковыя лабараторыі Інстытута фізікі НАН Беларусі — радыёфатонікі, фотаэлектронікі, мікра- і нанасэнсорыкі, рабатызаваных сістэм[1]. З 2017 уваходзіць у склад кластара «Мікра-, нана- і ЗВЧ-электроніка»[2].

Навуковыя кірункі

правіць

Асноўнымі кірункамі навуковай дзейнасці інстытута з’яўляюцца[3]:

  • Лазерная фізіка, распрацоўка і стварэнне лазерных сістэм і тэхналогій іх прымянення ў медыцыне, экалогіі, прамысловасці, метралогіі і абароне інфармацыі
  • Фізічная і нелінейная оптыка, раскрыццё і выкарыстанне заканамернасцяў распаўсюджвання магутнага лазернага выпраменьвання ў розных асяроддзях
  • Аптычная спектраскапія, развіццё і прымяненне метадаў і прыбораў даследаванні уласцівасцяў і структуры розных матэрыялаў, уключаючы біятканкі
  • Нанаоптыка і нанаматэрыялы
  • Квантавая оптыка, распрацоўка праблем выкарыстання квантавых уласцівасцяў электрамагнітнага выпраменьвання ў інфарматыцы і крыптаграфіі
  • Даследаванне будовы і ўласцівасцяў атамна-малекулярных структур і стварэнне на іх аснове новых аптычных матэрыялаў, сістэм, прыбораў і тэхналогій
  • Фізіка плазмы і плазменныя тэхналогіі: даследаванне ўзаемадзеяння плазмы з палямі і рэчывам; распрацоўка і прымяненне метадаў дыягностыкі плазмы; развіццё тэхналагічных ужыванняў газаразраднай і лазернай плазмы
  • Мікра- і оптаэлектроніка: святлодыёдная тэхніка, сонечныя элементы, ЗВЧ-тэхніка, мікраэлектрамеханічныя і сэнсарныя сістэмы і прылады
  • Фізіка фундаментальных узаемадзеянняў і ядзерных рэакцый: даследаванне будовы мікрасвету і Сусвету

Структура

правіць

У склад інстытута ўваходзяць навуковыя цэнтры[4]:

  • Дыягнастычныя сістэмы
  • Нелінейная оптыка і актываваныя матэрыялы
  • Аптычнае дыстанцыйнае зандаванне
  • Цэнтр фундаментальных ўзаемадзеянняў і астрафізікі
  • Фізіка плазмы
  • Фатоніка атамных і малекулярных структур
  • Лазерная тэхніка і тэхналогіі
  • Фатоніка і фотахімія малекул
  • Нанафатоніка
  • Паўправадніковыя тэхналогіі і лазеры
  • Лазерна-аптычныя тэхналогіі для медыцыны і біялогіі
  • Квантавая фатоніка і квантавая інфарматыка
  • Цэнтр выпрабаванняў лазернай тэхнікі
  • Цэнтр аналітычных спектральных вымярэнняў

Дырэктары інстытута ў розныя гады

правіць

Зноскі

  1. ↑ ГНПО «Оптика, оптоэлектроника и лазерная техника»
  2. ↑ Кластер «Микро-, нано- и СВЧ-электроника»
  3. ↑ Институт физики имени Б. И. Степанова НАН Беларуси — Направления исследований
  4. ↑ Институт физики имени Б. И. Степанова НАН Беларуси — Научные центры

Літаратура

правіць
  • Справаздача аб дзейнасці Акадэміі навук Беларусі ў 1991 годзе. — Мн., 1992.
  • Справаздача аб дзейнасці Акадэміі навук Беларусі ў 1992 годзе. — Мн., 1993.
  • Отчёт о деятельности Национальной академии наук Беларуси в 2019 году. — Минск, 2020.

Спасылкі

правіць
Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Інстытут_фізікі_імя_Б._І._Сцяпанава_НАН_Беларусі&oldid=4766820"