Калодзішчы

Кало́дзішчы (трансліт.: Kalodziščy, руск.: Колодищи) — аграгарадок у Мінскім раёне Мінскай вобласці. Цэнтр Калодзішчанскага сельсавета.

Аграгарадок Калодзішчы Герб Краіна Беларусь Вобласць Мінская Раён Мінскі Сельсавет Калодзішчанскі Каардынаты 53°56′44″ пн. ш. 27°46′25″ у. д. Вышыня цэнтра 242 м Насельніцтва 19 599 чалавек (2022) Часавы пояс UTC+3 Тэлефонны код +375 17 Паштовыя індэксы 223050 і 223051 Аўтамабільны код 5 Калодзішчы на карце Беларусі ±

Калодзішчы на Вікісховішчы

Геаграфія

Прымыкае да гарадской мяжы Мінска на ўсходзе ад горад. Тэрыторыя пасёлка складаецца з некалькіх частак, ізаляваных адна ад другой лесам, пусткамі, гаражнымі кааператывамі, складамі, прамзонамі і іншым.

Гісторыя

Заснаваны ў 2-й палове XIX ст. як леснічоўка. Першымі пасяленцамі ў 1867 годзе былі прызначаныя леснікамі жыхары вёскі Бярозаўка -- два браты Ілля і Міхаіл Карповічы.

У 1871 годзе скончана будаўніцтва чыгункі Масква - Брэст і пабудавана станцыя Калодзішчы. Пасля з'яўлення чыгункі жыццё змянілася - быў пабудаваны невялікі лесапільны завод і праведзена вузкакалейная дарога. У 1910 годзе завод належаў Кляжыну. Многія жыхары Калодзішчаў працавалі на ім.

У 1917 годзе пабудаваны ваенны гарадок і размясцілася воінская часць па навучанні сабак для памежнай службы. Была пабудавана чыгуначная ветка Калодзішчы-Міханавічы. У былым памешчыцкім доме Анісава адкрылі амбулаторыю, потым была пабудавана пачатковая школа (першая настаўніца Алена Васілеўна Крыцкая). Арганізаваны гурткі лікбезу. У 1933 годзе пачатковая школа пераўтворана ў сямігадовую, а ў 1936 годзе стала сярэдняй.

Вучнямі школы былі лётчык Карповіч Вікенцій Паўлавіч, партызаны — Панасюк Уладзімір Лаўрэнцьевіч, Глазуноў Уладзімір Кузьміч, Эрдман Жыгімонт і інш. Карповіч В. П. нарадзіўся ў 1914 г. у сялянскай сям'і. У гады ВАВ быў камандзірам звяна 16 і 20 Гвардзейскага знішчальнага авіяцыйнага палка. У першы год вайны ён зрабіў 256 самалёта-вылетаў. За мужнасць і адвагу, праяўленую ў баях з нямецкімі захопнікамі, Прэзідыум Вярхоўнага савету СССР указам ад 06.06.1942 прысвоіў Карповічу В. П. званне Героя Савецкага Саюза.

Фашысты нанеслі Калодзішчам вялікі матэрыяльны ўрон. Поўнасцю быў разгромлены Беларускі рэспубліканскі радыёцэнтр, спалена школа, станцыя. У 1947 быў адноўлены Беларускі рэспубліканскі радыёцэнтр, калгас "Перамога". Калодзішчы пераўтвораны ў працоўны пасёлак…

У канцы 1950-х гадоў пабудаваны тыпавая сярэдняя школа з гімнастычнай залай, клуб і дзіцячы сад.

У 1961 г. тут размясцілася Геафізічнае ўпраўленне па здабычы і пошуках нафты ў Беларусі. У 1967 г. упраўленне геафізікі пераўтворана ў трэст.

У 1970 годзе ў Калодзішчах пабудавалі Беларускі тэлевізійны цэнтр. У эфір выйшла трэцяя праграма Беларускага тэлебачання. Магутнасць перадатчыкаў 5/1,5 квт. Роўна праз год пачалася трансляцыя 1 і 2 праграм, магутнасцю перадавальных станцый 25/7,5 квт.

У 1977 г. у Калодзішчах пабудаваны "Дом побыту" і гандлёвы цэнтр.

У 2008 годзе, пасля больш як дзесяцігадовага перапынку, пачата будаўніцтва некалькіх шматкватэрных дамоў. Па словах старшыні сельсавета ў далейшым плануецца працягваць жыллёвае будаўніцтва і ў іншых месцах пасёлка.

Рашэннем Мінскага райсавета ад 17 лютага 2011 г. № 103 пасёлак Калодзішчы пераўтвораны ў аграгарадок.

У 2019 годзе адкрыты падземны пераход праз чыгуначныя пуці і новы будынак чыгуначнай станцыі. У 2021 годзе пачата праектаванне і будаўніцтва чыгуначнага моста.

Насельніцтва

• 2022 год — 19 599 чалавек
• 2019 год — 17 556 чалавек
• 2012 год — 13 700 чалавек
• 2009 год (перапіс) — 11 445 чалавек
• 1999 год (перапіс) — 9 388 чалавек
• 1977 год - каля 10 000 чалавек
• 1967 год - больш за 5 000 чалавек

Вядомыя асобы

• Валянцін Іванавіч Даніловіч (1936—1970) — выпрабавальнік парашутнай і касмічнай тэхнікі.
• Ігар Іосіфавіч Надашкевіч (нар. 1956) — беларускі жывапісец.
• Аляксандр Барысавіч Тараненка (нар. 1952) — беларускі архітэктар.

Прадпрыемствы і арганізацыі

• Цэнтральная геафізічная экспедыцыя
• Рэспубліканскі тэле-радыёвяшчальны цэнтр
• Рэспубліканскі цэнтр апрацоўкі звестак (РЦАЗ)
• Раённы цэх электрасувязі
• База ядахімікатаў і сельгастэхнікі «Агрыматка-96»
• Мэблевыя прадпрыемствы ТАА «ГеасІдэал», ТАА «Самелга-Трэйд» і інш.
• Цэх афарбоўкі палімераў
• Будаўнічыя арганізацыі
• Кіналагічны цэнтр Узброеных сіл Рэспублікі Беларусь
• Два аддзяленні беларускіх банкаў
• Аддзяленне сувязі
• Два дзіцячыя садкі
• Сярэдняя школа
• Медыцынскі цэнтр
• Крамы і аптэкі, большасцю побач са станцыяй

Транспарт

Чыгуначная станцыя і гандлёвыя павільёны ў 2015г.

Вулічнае асвятленне, дарожнае пакрыццё, тратуары і пешаходныя дарожкі зроблены на цэнтральных вуліцах вакол чыгуначнай станцыі і шматпавярховых дамоў. Дарожнае пакрыццё вядзе да воінскіх гарадкоў і маскоўскай шашы.

Праз аграгарадок праходзіць чыгунка ў напрамку Барысаў - Орша - Масква. У межах аграгарадку на станцыі Калодзішчы і прыпынку Садовы спыняюцца электрацягнікі рэгіянальных і гарадскіх ліній. На станцыі Калодзішчы абслугоўваюцца турыстычныя цягнікі.

Рэгулярна курсіруюць наступныя аўтобусныя маршруты і маршрутнае таксі.

Аўтобусы

31 — ДС Уручча-2 — Калодзішчанскія могілкі; (2-я брама)

167 — ДС Уручча-2 — Калодзішчы.

169 — "ДС Уручча-2 — чыгуначная ст. Калодзішчы"

194С — "ДС Уручча-2 — Калодзішчы-2 (Палігон)"

195 — "ДС Уручча-2 — МТЗ Калодзішчы"

362 — Мінск (ДС Славінскага) — Ліпавая Калода;

371 — Мінск (ДС Уручча-2) — Юхнаўка"

Маршрутныя Таксі

1547 ж/д ст. Калодзішчы — ДС Каржанеўскага"

Сярэдняя тэмпература паветру

Клімат Калодзішчаў
Паказчык	Сту	Лют	Сак	Кра	Май	Чэр	Ліп	Жні	Вер	Кас	Ліс	Сне
Сярэдняя тэмпература, °C	−11	−9	0	14	19	20	23	21	16	9	2	−10
Сярэдні мінімум, °C	−12	−13	−7	1	7	11	16	12	7	0	−4	−11

Спасылкі

• Kołodziszcze // Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Tom IV: Kęs — Kutno. — Warszawa, 1883. — S. 281

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Калодзішчы